İşgalin ardından Irak
Barzani Bağdat'a rest çekti
Irak'ta merkezi hükümete seslenen Kürdistan Özerk Bölgesi Başkanı, tarafların ya ortak olmasını ya da herkesin kendi yoluna gitmesini istedi.
Konular:
Ortadoğu, Kuzey Irak
Haberin Öne Çıkanları
Maliki'yi suçladı
Çekilme görüşülüyor
Derin kriz
irak kürdistan özerk bölgesi başkanı mesud barzani, bağdat’taki merkezi yönetime ültimatom verdi. bağımlılığı kabul etmeyeceklerini vurgulayan barzani, bağdat'la aralarında gerçekçi bir ortak kurulmasını şart koştu. kürt lider, bir diğer seçenek olarak da tarafların ayrılmasını gösterdi.
kürtlerle merkezi bağdat yönetimi arasında aylardır devam eden gerginliği değerlendiren barzani, "ya gerçekçi ortaklık kurulsun ya da herkes kendi yoluna gitsin" dedi.
kürt tarafı, merkezi hükümetten çekilmeyi görüşüyor. mesut barzani, "bizler ortak ve müttefik miyiz değil miyiz? niçin şu ana kadar ortaklar olamadık? konu bağımlılıkla alakalıysa biz bağımlılığı kabul etmiyoruz" ifadelerini kullandı.
ortak tutum belirlemek için görüşmeler yaptıklarını belirten başbakan yardımcısı roz nuri şaviş, çekilme kararı için istişarenin sürdüğünü söyledi.
barzani’nin liderliğindeki kürdistan demokrat partisi'nin (kdp) siyasi büro sekreteri fadıl mirani ise "bakanlar çekilmedi ancak yeni irak’la uyuşmayan fikirler olması itibariyle istişareler yapılıyor" dedi.
bütçe gerilimi
irak meclisi, son olarak ülke bütçesini kürtlerin boykot ettiği oturumda onaylamıştı. barzani, şii başbakan nuri el maliki'yi anayasayı ihlal etmekle suçlamıştı.
mesut barzani, pazar günü irak meclisindeki kürt milletvekilleriyle bir araya gelmiş ve toplantı sonunda bir bildiri yayınlanmıştı. bildiride, maliki'nin tekelci, otoriter, dışlayıcı bir yönetimle ülkeyi bölünmenin eşiğine getirdiği vurgulanmıştı.
irak meclisi'nin perşembe günü onayladığı 190 milyar dolarlık bütçenin sadece yüzde 17'si irak kürdistan özerk bölgesi'ne tahsis edilmişti.
ubeydi'ye suikast
erbil ve bağdat arasında gerilim artarken, irak’ın kuzeyindeki kerkük kentinde hükümet karşıtı gösterileri organize eden bunyan sabri ubeydi öldürüldü. kerkük polis kaynakları, silahlı kişilerin ubeydi'ye sivil bir araçtan makineli tüfeklerle ateş açtıklarını söyledi.
ubeydi, iki hafta önce de suikast düzenlenerek öldürülmek istenmişti.
kerkük'ün yanı sıra irak’ın orta, batı ve kuzey bölgelerinde dört kentte aylardır gösteriler düzenleniyor. reform çağrısı yapılan gösterilerde hükümetin istifa etmesi talep ediliyor.
taraflar gergin
kürt tarafı ile bağdat hükümeti arasındaki gerilim, abd'nin irak'ı işgaliyle başlayan süreçte uzun yıllara dayanıyor. amerikan askerlerinin ülkeden ayrılmasıyla taraflar arasındaki toprak, petrol ve egemenlik hakları gibi konulardaki anlaşmazlıklar su yüzüne çıktı.
şiilerin elindeki merkezi hükümet, kürtlerin sınırlarının anayasada öngörülenden fazla olduğunu savunuyor. musul, diyala, kerkük ve selahaddin'e bağlı bazı bölgelerin statüleri tartışmalı. özellikle zengin petrol yataklarına sahip kerkük'ten, iki taraf da vazgeçmek istemiyor.
kürtler ise irak'ın petrol gelirlerlerinden yeterince pay alamadıklarını savunuyor. irak kürdistan özerk bölgesi yönetiminin son dönemde yabancı şirketlerle peş peşe petrol anlaşmaları yapması, bağdat'taki merkezi hükümetin tepkisini çekmişti.
2012 sonunda merkezi hükümet dicle operasyon gücü isimli askeri birlikleri kuzeye gönderince taraflar savaşın eşiğine gelmişti. tuzhurmatu'da mevzilenen askerler uzun süre elleri tetikte beklemiş, abd'nin araya girmesiyle kriz aşılmıştı.
kaynak: al jazeera ve ajanslar
Yorumlar