bm güvenlik konseyi, silahlı muhaliflerle rejim güçleri arasındaki çatışmaların sürdüğü suriye’deki duruma ilişkin kritik bir karar tasarısını gün içinde oylamaya hazırlanıyor. yerleşim birimlerinde ağır silahlar kullanmaktan vazgeçmemesi halinde, şam rejimine yaptırımlar uygulanmasını ve ülkeye askeri müdahalede bulunulabilmesini öngören tasarıya, rusya ve çin karşı çıkıyor.

metin, almanya ile bm güvenlik konseyi’nin daimi üyelerinden abd, ingiltere ve fransa tarafından hazırlandı. bm gözlemcilerinin görev süresinin 45 gün uzatılmasını öngören tasarı ayrıca, bm-arap birliği suriye özel temsilcisi kofi annan'ın altı maddelik barış planını, bm antlaşması’nın 7. bölümü’ne bağlıyor.

şam rejiminin destekçisi konsey’in veto yetkisine sahip daimi üyelerinden rusya, daha önce yaptırım içeren metinlerin kabul edilmesine engel olduğu gibi, yine bu içerikte bir tasarıyı reddedeceğini duyurmuştu.

ban ve annan’ın ikna turları

rusya dışişleri bakanı sergey lavrov, pazartesi günü batılı ülkeleri, bm antlaşması’nın 7. bölümü’nün işletilmesi için kendilerine 'şantaj' yapmakla suçlamıştı.

salı günü annan'la görüşen lavrov, "buna onay vermememiz halinde, suriye'deki bm gözlemci misyonunun görev süresinin uzatılmaması ile tehdit ediliyoruz"  demişti.

rusya devlet başkanı vladimir putin ise, annan ile görüşmesi sonrası yaptığı açıklamada, rusya'nın şu ana kadar annan planı'nı desteklediğini ve bu desteğin ileride de süreceğini belirtirken, annan, suriye krizinin dönüm noktasında olduğunu vurguladı.

resmi adı bm suriye denetim misyonu (unsmis) olan gözlemcilerin görev süresi üç ay olarak belirlenmişti. bu süre 20 temmuz'da doluyor.

öte yandan, bm genel sekreteri ban ki-moon da çin ziyaretinde pekin yönetimini suriye’ye karşı daha sert tavır alması konusunda ikna etmeye çalıştı.

çin-afrika zirvesi için pekin’de olan ban, salı günü çin devlet başkanı hu jintao ile bir araya geldi. ban bu ülkedeki açıklamalarında, uluslararası toplumun suriye konusundaki harekete geçmemesinin bu ülkede ‘daha fazla katliama izin verdiğini’ söyledi.

rusya gibi çin de, daimi üyesi olduğu bm güvenlik konseyi’nden, şam yönetimine karşı yaptırımlar içeren kararlar çıkmasını engelliyor.

'7. bölüm gerekli'

bu arada, suriyeli muhaliflerin oluşturduğu en büyük örgüt olan suriye ulusal konseyi'nin (suk) temsilcileri güvenlik konseyi oturumu öncesi, bm genel merkezi'nin bulunduğu new york’ta açıklamalar yaptı. 

bir otelde basın toplantısı düzenleyen suk temsilcileri, suriye'de şiddetin son iki haftada had safhaya ulaştığını, güvenlik konseyi'nin ülkede demokratik geçişi desteklediğini, ama yapılanların yeterli olmadığını vurgulayarak, şu ifadeleri kullandı:

muhaliflerin oluşturduğu suriye insan hakları gözlemevi'ne göre ülkede çatışmalarda hayatını kaybedenlerin sayısı 15 bini geçti.

devlet başkanı beşar esad liderliğindeki şam yönetimi ise ‘silahlı terörist grupların’ saldırılarında en az 3000 polis ve askerin öldüğünü iddia ediyor.

en son bm genel sekreter yardımcısı ve acil durumlar koordinatörü valerie amos, muhalifler ile rejim güçlerinin sivil ölümlerini engellememeleri durumunda insanlığa karşı suç işlemekle itham edilebileceğini kaydederek, "sivillere saldırmak savaş suçudur" demişti.

kaynak: al jazeera ve ajanslar