Bilim-Teknoloji
CERN mini-hızlandırıcıyı deneyecek
CERN, Büyük Hadron Çarpıştırıcısı'nın (LHC) ardından daha küçük ve ekonomik olan mini-hızlandırıcıyı deneyecek. Deneysel makine parçacıkların yüksek enerji dalgalarında 'sörf yapmasını' sağlayacak.
Konular:
Bilim-Teknoloji
dünyanın en büyük parçacık çarpıştırıcısına ev sahipliği yapan cern, gelecek yıl yeni bir deney makinesini aktif hale getirmeye hazırlanıyor. cern'i yöneten konsey, 18 eylül'de lhc'nin küçük boyutlu versiyonu olarak ifade edilen awake'in hayata geçirilmesini onaylamıştı. awake, plazma veya iyonlu gaz içinde oluşturulan enerji dalgaları üzerinde hızlandıracak.
awake ile yapılacak deneylerin başarılı olması, ileride çok büyük alan ve maliyet gerektiren lch gibi çarpıştırıcılara kıyasla madde üzerindeki deneylerin daha az alan ve yüksek enerji ile yapılmasını sağlayacak.
awake'in geliştirilmesindeki bir diğer amacın, lhc'den daha büyük çarpıştırıcıların yapılmasını öneren ve 2030'da süresi dolan planlara alternatif geliştirmek olduğu belirtildi. almanya'nın yüksek enerjili fizik laboratuvarı desy'den nick walker, "lhc gibi makinelerin boyutuna ve maliyetlerine baktığınızda, bu alanda bir dönüm noktası yaşanması gerektiğini anlıyorsunuz" ifadesini kullandı.
uzunluğu 27 kilometre olan lhc, yüklü parçacıkları bir tünelin içinde çok yüksek hızlarda hareket ettirmek için elektrik alanları kullanıyor. belirli frekanslarda pozitiften negatif yüke geçen enerji alanları, böylece her defasında daha fazla enerjiyle parçacıkları itiyor. deneylerde, yeni atom altı parçacıklar keşfetmek için parçacıkları çok yüksek hızlarda çarpıştırıyor.
lhc, elektrik alanının çok güçlü olması durumunda kıvılcım çıkaran oyuk şeklinde metal duvarlara sahip. aşırı yüklenmenin önüne geçmek için tek seçeneğin daha uzun tüneller yapmak olduğunu belirten bilim insanları, awake ile bu opsiyonu aşabileceklerini umuyor.
kaynak: al jazeera
Yorumlar