kuzey kore lideri kim jong-il’in ölümünün ardından, ülkenin geleceği ile ilgili bir süre sessiz kalan çin, istikrarlı bir geçiş sürecine destek verdiğini açıkladı. çin dışişleri bakanı yang jiechi, bölgede barış ve istikrarın sağlanmasının tüm taraflar için önemli olduğunu söyledi. yang, istikrarın sağlanması için japonya’la ile çalışmaya ve ortak çaba sarfetmeye hazır olduklarını da belirtti. 

yang bu açıklamaları kim’in ölümünün ardından; japonya, rusya, güney kore ve abd dışişleri bakanlarıyla telefon görüşmeleri sonrası yaptı. tüm bu görüşmelerde, kore yarımadası'nın geleceği ele alındı. konu, japonya başbakanıyoshihiko noda’nın haftasonu gerçekleştireceği çin ziyaretinde de tartışılacak.

pekin yönetiminin temel endişesi, kim’in ölümünün ardından kuzey kore’de belirsizliğin yaşanması. kim’in varisi olarak, 20’li yaşlarda olan ve pek tanınmayan oğlu kim jong-un’un seçilmiş olması da endişeleri arttıran bir başka etken.

en büyük destekçi

nükleer programı nedeniyle batı’dan yoğun eleştiri alan kuzey kore’nin uluslararası alandaki en büyük ekonomik ve diplomatik destekçisi çin.

pekin’den bildiren al jazeera muhabiri melissa chan, çin hükümetinin bu dönemde kuzey kore’ye son derece güçlü bir destek vereceğini aktardı.

çin devlet başkanı hu jintao ve hükümet üyelerinin kuzey kore büyükelçiliği'ni ziyaret ederek başsağlığı dileğinde bulunması, pekin’in kuzey kore ile bağlarını koparmayacağına yönelik önemli bir işaret olarak görülüyor.

bu arada çin yönetimi, kim jong-un’un pekin’e düzenleyeceği olası bir ziyarete açık olduğunu duyurdu. 

batılı ülkeler de temasta

öte yandan kim’in ölümünün ardından batılı ülkeler arasında da konuyla ilgili istişareler sürüyor. amerika birleşik devletleri (abd), japonya ve güney kore yetkilileri, son gelişmeler sonrası üst düzey görüşmeler gerçekleştiriyor.

japonya başbakanı yoshihiko noda, abd başkanı barack obama ile salı günü 15 dakikalık bir telefon görüşmesi yapmıştı. iki lider, askıya alınan altılı nükleer görüşmelerin akıbetini de ele almıştı.

kuzey kore, güney kore, japonya, çin, abd ve rusya’nın, pyonyang yönetiminin nükleer programıyla ilgili olarak yürüttükleri görüşmeler 2008 yılında askıya alınmış, kuzey kore bm denetçilerini 2009’da sınırdışı etmişti.

güney kore yetkilileri, kuzey kore'nin, liderinin ölümü sonrası doğu kıyısında kısa menzilli bir füze denediğini bildirmişlerdi. seul yönetimi, tüm bu gelişmeler sonrası 'alarm konumuna' geçmiş, kim'in ölümünün iki ülke arasındaki ilişkileri daha da istikrarsızlaştırabileceği yönünde kaygılar artmıştı.

iki ülke, kore savaşı'nın ateşkesle bittiği 1953'ten bu yana, barış anlaşması imzalamadıklarından teknik olarak hala savaş halinde bulunuyor.

kaynak: al jazeera ve ajanslar