Türkiye
'Darbe riski hala var'
Türkiye'deki askeri müdahaleleri rapor haline getiren meclis komisyonuna göre, riskin aşılması için Genelkurmay hesap verebilir hale getirilmeli.
Haberin Öne Çıkanları
'Acılarımız ortaktır'
'Referans rapor olacak'
'Fişlemeler kaldırılsın'
28 Şubat'a giden yol
meclisteki siyasi partilerin gönderdiği milletvekillerinden oluşan tbmm darbe ve muhtıraları araştırma komisyonu, aylar süren çalışmalar sonucunda nihai şeklini verdiği raporunu, çarşamba günü tbmm başkanı cemil çiçek'e sundu.
türkiye'de darbe riskinin halen mevcut olduğunu vurgulayan raporda, genelkurmay başkanlığı'nın statüsünün 'normalleştirilmesi', eğitimin demokratikleştirilmesi ve yapılmış fişlemelerin iptal edilmesi gibi öneriler yer alıyor.
türkiye'nin geçmişinde yaşanmış çeşitli seviyelerdeki askeri müdahalelere ilişkin olarak onlarca kişiyi dinleyen komisyon, son olarak türkiye başbakanı recep tayyip erdoğan'a yönelttiği soruların yanıtlarını yazılı olarak almıştı. komisyon, erdoğan'ın cevaplarıyla birlikte raporun öneriler bölümünü de tamamladı.
rapor, komisyon başkanı nimet baş ve üyeler tarafından tbmm başkanlık divanı salonu'nda cemil çiçek'e teslim edildi. baş, rapor hakkında bilgi verirken, metnin bütün siyasi partilerin ortak iradesi ile hazırlandığını vurguladı.
kamuoyunun komisyona muazzam bir ilgi gösterdiğini belirten baş, bu ilgiyi demokrasi, temel hak ve özgürlükler adına canlı tutan medyaya da teşekkür etti.
'acılarımız ortaktır'
darbe ve muhtıraların, bunların gerekçe ve sonuçlarının gayri hukuki ve gayri insani olduğunu ifade eden baş, şunları söyledi:
''darbe süreçlerinde büyük acılar, büyük mağduriyetler yaşanmıştır. bu mağduriyetlerin ortadan kaldırılması için demokrasi yolunda daha almamız gereken mesafe var. darbe süreçlerinde idam edilen insanlarımız başta olmak üzere, yaşatılan bütün acılar bizim ortak acılarımızdır. darbe dönemlerinde zulme maruz kalan ve sosyal ve toplumsal kesimlere yaşatılan acılar arasında hiçbir ayrım yapmıyoruz. darbecilerin insanımıza yaşattığı bütün acıları kalpten sahipleniyoruz."
çiçek ise komisyonun, kendi döneminin parlamento çalışmaları içindeki en önemli faaliyetlerden biri olduğunu belirterek, raporun özverili, fedakarca ve yoğun bir çabanın sonucunda hazırlandığını kaydetti. komisyonun davetine icabet ederek araştırılan konularla ilgili bilgi sunan herkese teşekkür eden tbmm başkanı, ''geçmişte maalesef bu davetlere icabetin olmadığı dönemleri de yaşadık'' dedi.
raporun, ülkenin geleceği ve geriye dönük yaşanan olaylar açısından önemli olduğunu belirten çiçek, bunun sonraki dönemde daha iyi anlaşılacağını, referans bir rapor olacağını vurguladı.
ek iki rapor sunuldu
bu arada, komisyonun chp'li üyesi ahmet toptaş ile mhp milletvekili özcan yeniçeri, kendilerinin ayrışık raporu olduğunu dile getirerek, raporun içeriğine katılmadıklarını, yalnızca sonuç ve öneri bölümünün oybirliği ile kabul edildiğini vurguladı. toptaş ve yeniçeri, söz konusu raporları da çiçek'e verdi.
öte yandan, anadolu ajansı'na salı günü açıklama yapan ak parti çankırı milletvekili ve komisyon sözcüsü idris şahin, raporun öneriler bölümü hakkında bilgiler verdi. yirmi maddede toplanan önerilerin muhalefet partilerinin üyeleri ile birlikte oybirliği ile kabul edildiğini ifade eden şahin, bunun, komisyon çalışmalarının mutabakat içinde yürütüldüğünün bir göstergesi olduğunu vurguladı.
sözcü, öneriler bölümünde özellikle sivil anayasaya vurgu yapıldığını anlattı ve bu adımın demokrasiye müdahalenin önüne geçecek önemli unsurlardan biri olduğunu düşündüklerini belirtti.
öneriler bölümünde, eğitim sisteminin de irdelendiğini ifade eden şahin, demokrasi konusunda askeri eğitimdeki müfredata dikkati çektiklerini kaydetti. sözcü, ''önerilerimizde, askeri eğitimde demokrasiye daha fazla vurgu yapılmasına paralel bir müfredatın oluşturulmasını ön plana çıkardık. aynı uygulamanın sivil okullardaki eğitimde de 'demokrasi dersleri'ne ağırlık verilerek gerçekleştirilmesini önerdik'' dedi.
öte yandan şahin, jandarma teşkilatının kaldırılarak ‘kır polisi’ adlı teşkilata dönüştürülmesini ve jandarmanın görev yaptığı bölgelerde bu yeni oluşumun görev yapmasını tavsiye ettiklerini kaydetti.
yeni komisyon talebi
komisyon üyelerinin de yüksek öğretim kurumu’nda (yök) bir kısım düzenleme yapılması gerektiğini düşündüğünü dile getiren şahin, yök'ün, demokrasi standartlarına uygun bir şekilde yeniden yapılanmasını önerdiklerini söyledi.
ek olarak, komisyon bünyesinde, darbe konusunda çalışacak yeni bir araştırma komisyonunun kurulmasının ön plana çıktığını belirten idris şahin, konu hakkında şunları söyledi:
''darbe sürecinde karanlık olayları gün ışığına çıkarmak; maraş, çorum, sivas, malatya'da yaşanan olayları yeniden irdelemek, darbe süreçlerindeki suikastleri araştırmak için yeni bir meclis araştırma komisyonu kurulması önerisi de yer aldı raporumuzda. yeni bir komisyonun, darbe sürecinde mağdur olanların yaşadığı sorunların araştırılması için de önerildi. böylece geçmişte demokrasiye yapılan müdahalelerin etkisinin daha net şekilde ortaya konulabileceği düşünüldü.''
‘fişlemeler ortadan kaldırılsın’
şahin, darbe süreçlerinde en fazla yaşanan ve kamuoyunu en fazla rahatsız eden olaylardan birinin de ‘fişlemeler’ olduğuna işaret etti. sözcü, bu nedenle öneriler arasında, söz konusu dönemlerde yapılan fişlemelerin, buna yönelik kayıtların ortadan kaldırılmasına yönelik talebin yer aldığını söyledi.
idris şahin, metinde yer alan unsurlardan birinin de darbe döneminde çıkarılan kanun, yönetmelik ve tüzüklerin yeniden ele alınarak incelenmesi ve bunların demokratik normlara uygun bir şekilde düzenlenmesi olduğunu belirtti.
komisyon görüşmelerinde, darbe dönemlerinde mallarına el konulan vakıf, dernek ve sendikalar konusunun da gündeme geldiğini anımsatan şahin, bu mağduriyetin giderilmesi için, bu kurumların el konulan mallarının iade edilmesini önerdiklerini ifade etti.
kaynak: ajanslar
Yorumlar