başbakan olduktan sonra ilk yurtdışı ziyaretini kuzey kıbrıs türk cumhuriyeti'ne (kktc) yapan başbakan ahmet davutoğlu, kktc cumhurbaşkanı derviş eroğlu ile ortak basın toplantısından sonra programında olmadığı halde namaz kılmak için selimiye camisi'ne gitti. başbakan daha sonra arasta çarşısı'nın içinde gezdi, esnafla ve turistlerle sohbet etti. davutoğlu asıl süprizi kuzey ve güney kesimleri arasındaki tek yaya geçişi sınır kapısı olan lokmacı sınır kapısı'na geçerek yaptı. sınırdaki görevlilerden bilgi aldı.

çarşıda gezerken bir restorandaki hollandalı turist davutoğlu'nu içki içmeye davet etti. "biliyorsunuz içmiyorum" diyen davutoğlu'na turist, "o halde başka bir şey için" dedi. davutoğlu da "bir başka zaman" diye cevap verdi. bir grup macar turistle de sohbet eden davutoğlu, "biliyorsunuz kuzeniz" dedi. macar turistler davutoğlu'nu alkışladı.

"birlikte çay içelim"

bundan önce kktc cumhurbaşkanı derviş eroğlu ile ortak basın toplantısı yapan başbakan davutoğlu, yunanistan başbakanı andonis samaras'a, "sayın yunanistan başbakanı hazırsa birlikte önce güney'e gidelim, birlikte çay içelim, sohbet edelim. sonra kuzey'e gelelim, yine birlikte olalım. akdeniz birçok medeniyetlerin, birçok milletlerin ortak denizi olmuştur. gelin beraber burada barışı inşa edelim" diye seslendi.

davutoğlu, kıbrıs'taki müzakere süreciyle ilgili, "önümüzde birleşmiş milletler genel kurulu var. o genel kurul'da tarafları bir daha bir araya getirin, gerekirse bir odada günlerce tutun. ama artık o ada'ya barış, doğu akdeniz'e huzur ve istikrar gelsin" dedi.

"istediğimiz ölçüde mukabele görmedik"

davutoğlu müzakerenin muhataplarından bekledikleri karşılığı alamadıklarını söyledi:

"istedik ki türkiye, yunanistan, kuzey kıbrıs türk cumhuriyeti, kıbrıs rum yönetimi aynı masa etrafında otursun ve doğu akdeniz'i nasıl bir barış havzası haline getiririz diye düşünsünler. ama biz ne kadar güçlü irade kullanmışsak maalesef istediğimiz ölçüde mukabele görmedik. şimdi harekete geçme zamanıdır. buradan, sayın anastasiadis'e de sesleniyorum; gelin bu barışı bir an önce, yarın değil bugün, gelecek hafta değil bu hafta, gelecek yıl değil bu yıl yapalım. ileriye ertelenen her çözüm aslında çözümsüzlüğü derinleştirir, ertelemeyelim."

davutoğlu'na göre, bu adımlar atılmayacaksa da herkes dürüstçe tutumunu ortaya koymalı ve kıbrıs'a uygulanan ambargolar kalkmalı. davutoğlu, "ya çözümü bulalım ya ambargoları kaldırıp alternatif çözümler üstüne birlikte düşünelim" dedi.

"denizleri derinlerden aşarız"

mersin'den kuzey kıbrıs'a deniz altından su götürecek proje hakkında da konuşan davutoğlu, "anadolu'dan kıbrıs'a, anavatandan yavru vatana engel tanımayız. denizleri derinlerden aşarız, anadolu'nun suyunu yavru vatana getiririz. bunu da kimse engelleyemez. istedik ki kıbrıs adası, barış adası olsun, istedik ki kıbrıs'ta sağlanan barış üzerinden doğu akdeniz'e barış ve refah huzur gelsin" diye konuştu. davutoğlu suyun asma borularla taşınacağını söyledi.

davutoğlu'na müzakerelerin ardından dönüşümlü yönetimin sağlanması durumunda da ilk ziyaretini kıbrıs'a yapıp yapmayacağı soruldu. davutoğlu bu soruyu, "rum olursa da gelirim, ilk ziyareti buraya yaparım, türk olursa da yaparım. kıbrıs devleti'nin başında türkler ve rumlar birlikte, iki dost halk olarak temsil bulundururlarsa bakmayız türk mü var, rum mu var" diye yanıt verdi.

eroğlu: beklentimiz anlaşma

derviş eroğlu da müzakerelerle ilgili şunları söyledi:

"kim ne derse desin burada kıbrıs türk halkının iradesiyle kurulmuş bir devlet vardır. kıbrıs türk halkı tarihsel süreç içinde hep barıştan ve uzlaşmadan yana olmuştur. beklentimiz ve dileğimiz rum komşularımızın maksimalist yaklaşımlarından bir an önce vazgeçmesi ve bir anlaşmaya varılması. çözüm sadece bize bağlı değildir. yapmamız gereken ekonomik konuları çözmek ve halkımızı memnun etmektir."

tartışmadan sonra ilk yemek

davutoğlu'nun kktc ziyareti, müzakerelerin yeni turu başlamadan bir gün öncesine denk geldi. son liderler görüşmesinde kıbrıs rum yönetimi lideri nikos anastasiadis masayı terk etmişti.

birleşmiş milletler (bm) genel sekreteri ban ki-moon yeni bir kıbrıs özel danışmanı atamıştı. yeni danışman espen barth eide, "beni bekleyin, birlikte görüşelim" demişti. resmi görüşme 17 eylül çarşamba günü eide ile birlikte yapılacak. ilk buluşmanın yapıldığı 22 şubat’tan beri ilk kez bir bmgs kıbrıs özel danışmanı da görüşmeye katılmış olacak.

öncesinde 16 eylül salı akşamı iki lider ve eide ara bölgede çalışma yemeği yiyecek. yani taraflar tartışmadan sonra ilk kez görüşecek.

kaynak: al jazeera