güneydoğu asya ülkesi filipinler'de, hükümet ve en büyük müslüman isyancı grup olan moro islami kurtuluş cephesi (milf), 40 yıl boyunca 150 bin kişinin ölümüne neden olan savaşı noktalayacak anlaşmaya imza attı. başkent manila'da imzalanan 'çerçeve anlaşması', tarafların barış sürecinde atacakları adımları belirliyor.
Filipinlerin isyankar kalesi
pazartesi günü başkanlık sarayı'nda yapılan ve televizyondan da naklen yayımlanan imza törenine; filipinler devlet başkanı benigno aquino ve milf lideri murad ibrahim'in yanı sıra, taraflar arasında arabuluculuk yapan malezya başbakanı necib rezak da katıldı.
malezya'nın başkenti kuala lumpur'da süren yoğun görüşmelerin ardından varılan ve geçen hafta açıklanan anlaşma uyarınca 12 bin silahlı üyesi bulunan milf, filipinler'in güneyindeki mindanao bölgesinde bağımsız bir devlet kurma hedefinden vazgeçecek. bunun karşılığında mindanao'da 2016'ya kadar, bangsamoro adlı yeni bir özerk bölge oluşturulacak.
bm ile abd başta olmak üzere pek çok ülke, aralıklarla 15 yıldır süren müzakerelerin anlaşma ile sonuçlanmasını memnuniyetle karşıladı. ancak milf yönetimi ile bazı bağımsız gözlemciler ve ülkeler, barış sürecinin engellerle dolu olduğu ve pazartesi günü imzalanacak anlaşmanın sorunun kesinlikle çözüleceği anlamına gelmediği uyarısında bulundu.
bağımsızlık mücadelesi
isyancı müslüman gruplar, filipinler'in güneyindeki mindanao bölgesinde 70'li yıllardan bu yana bağımsızlık ya da özerklik talebiyle silahlı mücadele veriyor. bu gruplar, kendilerine ait olduğunu düşündükleri bölgenin 16. yüzyılda hristiyan ispanyollar tarafından sömürgeleştirildiğini vurguluyor.
katoliklerin yıllardır süren göçü nedeniyle, müslümanlar bölgenin genelinde azınlık konumunda. planlanan yeni özerk bölgede, nüfusun çoğunu müslümanlar oluşturacak.
filipinler'in güneyi, verimli toprakların bulunduğu bir bölge. ancak yıllardır süren savaş, bölge halkının büyük yoksulluk içinde yaşamasına neden oldu.
ülkede hükümetle milf arasında 2003'te de ateşkes anlaşması imzalansa da, taraflar arasındaki çatışmalar sürmüştü.
filipinler yönetimiyle moro ulusal kurtuluş cephesi (mnlf) arasında 1996'da imzalanan barış anlaşması sonrası, milf ülkenin en büyük ve önemli isyancı grubuna dönüşmüştü.
benigno aquino, 16 yıl önceki anlaşma ile mindanao'da oluşturulan özerk bölgede yönetimin 'başarısız' olduğunu zira büyük yolsuzluklar yapıldığını ve halkın daha da yoksullaştığını söylemişti.
barışın önündeki engeller
bazı mnlf liderleri tabanlarını kaybetmeleri nedeniyle öfkeli olduklarnı belirtip, yeniden silahlı mücadele başlatabilecekleri uyarısında bulunmuşlardı. mnlf'nin ya da filipinler'in güneyinde bağımsız bir devlet kurmak isteyen küçük islamcı grupların saldırıları barış sürecini sekteye uğratabilir.
katolik siyasetçilerle iş adamları da barış anlaşmasına karşı çıkabilir.
yeni özerk bölgenin oluşturulmasına yönelik yasalar da, filipinler parlamentosu'nun onayından geçmek zorunda. bazı hristiyan gruplar ise özerkliğin ülke anayasasına aykırı olduğunu savunuyor.
yine de benigno aquino, filipinler'in en popüler liderlerinden ve barış süreci için büyük çaba harcadı. uzmanlar aquino'nun, eski lider arroyo'nun aksine katolik çoğunluğu özerk bir müslüman bölge için ikna edebileceğini söylüyor.
filipinler hükümeti ve milf barış sürecinin 2016'ya kadar noktalanmasını istiyor. zira bu tarihte aquino'nun görev süresi sona erecek ve filipinler devlet başkanı bir dönem daha aday olamayacak.
kaynak: ajanslar
Yorumlar