kuzey afrika ülkesinde savaşın ardından yaşanan güvenlik boşluğunu fransa dolduracak. fransa savunma bakanı gerard longuet, libyalı mevkidaşı usama el cuveli ile trablus’ta bir araya geldi. iki ülke askeri alanda birçok anlaşmaya imza attı.

longuet, deniz sınır güvenliği, libya limanlarında bulunan patlamamış bombaların ve batık gemilerin temizlenmesi ve ileri düzeyde dalgıç eğitimi konularında çeşitli anlaşmalar imzaladıklarını belirtti.

anlaşmalar kapsamında fransız askeri personeli, mühendisler, teknisyenler ve diplomatlar libya ve fransa arasına işbirliği için uzun vadeli projelerde çalışacak. libya donanması ile libyalı pilot ve dalgıçlar eğitilecek.

aralık ayında fransız genel kurmay başkanı amiral edouard guillaud libya’ya askeri eğitim vermeye hazır olduklarını ve yeni hükümetle iyi ilişkiler kurmak istediklerini söylemişti.

bunun ardından ocak ayında iki fransız savaş gemisi libya donanmasını eğitmek ve petrol limanlarını korumak amacıyla trablus limanına gitmişti.

güneyde aşiretler savaşıyor

libya’da geçen yıl şubat ayında başlayan halk hareketinin ardından kuzey atlantik antlaşması örgütü'nün (nato) mart ayında ülkede operasyon başlatmış, sürecin ardından çok sayıda kuvvetli  silah, ülkede farklı kesimlerin eline geçmiş ve bir otorite boşluğu oluşmuştu.

yabancı ülkeler libya geçici hükümetinin ülkenin akdeniz kıyılarını koruma altına alabileceği konsunda şüpheli. libya’daki güvenlik boşluğunun  silah kaçakçıları, el kaide savaşçıları ve yasadışı göçmenlerin avrupa’ya geçişine neden olmasından endişe ediliyor.

kaddafi’nin devrilmesinin ardından libya’nın güneyi, farklı aşiretlerin mücadelesine sahne oluyor. ülkenin güney doğusundaki çöl gkenti kufra’da 12 şubat’tan bu yana güçlü arap aşireti el zeviya ile afrikalı tabu kabilesi arasında meydana gelen çatışmalarda aşiret kaynaklarına göre 100’den fazla kişi öldü.

çatışmaların başlangıcında gruplar karşılıklı olarak  basit silahlar kullanırken, çatışmaların hız kazanmasıyla taraflar roket ve hava savunma silahları kullanmaya başlamış, bunun üzerine libya ordusu şiddetli etnik çatışmaları sona erdirmek için yaklaşık 40 bin kişinin yaşadığı kente operasyon düzenlemişti.

silahları teslim etmediler

libya'nın, şubat ayında iç karışıklığın başlamasından önce yaklaşık 20 bin adet omuzdan atılan füzeye sahip olduğu tahmin ediliyordu. bu silahların çoğunun  nato hava saldırılarında tahrip edildiği ancak binlercesinin halen kayıp olduğu belirtiliyor.

yeni hükümete güvenmediklerini belirten milisler ise kaddafi rejimin devrilmesinin üzerinden aylar geçmesine karşın silahlarını teslim etmemek için direniyor. garyan ve el asaba kasabaları da henüz silahtan arındırılamamış durumda.

tunus ve mısır'da başlayan halk hareketleri şubat ayında libya'ya da sıçramış, 42 yıldır iktidarda olan muammer kaddafi'nin görevi bırakmasını isteyen halk demokrasi talebiyle sokaklara dökülmüştü. kaddafi güçlerinin gösterileri şiddet kullanarak bastırmasının ardından nato birlikleri ülkede operasyon başlatmıştı.

libya kentleri teker teker isyancıların eline geçerken kaddafi'nin son kalesi sirte kenti 20 ekim'de ele geçirilmiş, kaddafi de isyancılar tarafından yakalanarak öldürülmüştü.

kaynak: al jazeera ve ajanslar