suriye yönetiminin misafiri olarak hums şehrine götürülen yabancı gazetecilerin ağır silahlarla yapılan bir saldırıya hedef olması sonucu bir fransız gazeteci hayatını kaybetti. fransa, suriye makamlarından olayın soruşturulmasını talep ederken, hums’taki aktivistler saldırıdan rejimi sorumlu tuttu.

kentte düzenlenen gösterileri görüntülemek ve söyleşiler yapmak için şam yönetiminin davetlisi olarak suriye’de bulunan bir grup gazeteci, havan toplu ve el bombalı bir saldırının hedefi oldu. olay sırasında, bir havan topu, gezi yapan gazeteci grubunun ortasında patladı.

fransız devlet televizyonu france 2, bünyesinde gazeteci olarak çalışan gilles jacquier de dahil olmak üzere dokuz kişinin saldırı sonucu öldüğünü, 25 kişinin ise yaralandığını duyurdu. aynı bilgiler, suriye'de yayın yapan yerel haber istasyonu addunya tarafından da yayımlandı. 

fransız haber ajansı afp’nin haberine göre, hollanda dışişleri bakanlığı, olayda yaralanan ülke vatandaşı bir serbest fotoğrafçının tedavisinin tamamlanarak taburcu edildiğini duyurdu. haberde, saldırı sonucu bir belçikalı gazetecinin de gözünden yaralandığı ifade edildi.

gilles jacquier, suriye'de rejim karşıtı halk ayaklanmasının başladığı mart ayından bu yana ölen ilk batılı gazeteci oldu.

fransa tepkili

olayın ardından bir baş sağlığı mesajı yayımlayan fransa cumhurbaşkanı nicolas sarkozy, suriye’den olayın soruşturulmasını talep etti. sarkozy, “fransa, sadece işini, yani muhabirlik görevini yapmakta olan bir adamın nasıl öldürüldüğünün, suriye makamları tarafından açığa kavuşturulmasını bekliyor” ifadesini kullandı.

dışişleri bakanı alain juppe de, ‘iğrenç bir hareket’ olarak nitelendirdiği olayı yerinde incelemek üzere, ülkesinin şam büyükelçisi’nin ‘hemen’ hums’a gideceğini duyurdu. juppe ayrıca, suriyeli yetkililerden, gazeteci heyetindeki diğer kişilere yardımcı olmalarını istedi. fransız bakan, “olayın meydana geldiği şartlara ışık tutulması için bir soruşturma yapılmasını talep ediyoruz” dedi.

avrupa birliği’nin (ab) dış ilişkiler ve güvenlik politikasından sorumlu yüksek temsilcisi catherine ashton, ingiltere dışişleri bakanı william hague ve amerika birleşik devletleri (abd) dışişleri bakanlığı sözcüsü victoria nuland ve birleşmiş milletler (bm) sözcüsü martin nesirky, saldırı sonrasında açıklama yaparak olayı kınayanlar arasında yer aldı.

öte yandan, viyana merkezli sivil toplum örgütü uluslararası basın enstitüsü (ipi), suriye'deki tüm taraflara, gazetecilerin özgürce çalışma hakkına saygı göstermeleri çağrısında bulundu.

ipi sözcüsü anthony mills, suriye'deki tüm taraflara, ‘gazetecilerin özgürce ve güvenlik içinde görevlerini yapma hakkına saygı göstermeleri’ çağrısında bulundu.

mills, gilles jacquier'in ölümünün ‘çatışma bölgelerindeki gazetecilerin içinde bulunduğu kesintisiz tehlikenin trajik bir hatırlatması olduğunu’ kaydetti.

basın özgürlüğü alanında çalışan bir başka küresel sivil toplum örgütü sınır tanımayan gazeteciler de soruşturma talebinde bulunurken, arap birliği gözlemcilerine suriye’deki olaylara müdahil olma çağrısı yaptı.

ek gözlemci planı askıda

şam yönetimi, haftalarca tereddüt ettikten sonra, arap birliği’nin, şiddete son verilmesini amaçlayan ve örgüt gözlemcilerinin ülkeye girişine izin veren planını, 19 aralık 2011’de imzalamıştı. bu ekibin 26 aralık’tan başlayarak tartışmalı bir şekilde denetlemekte olduğu süreç, ordu birliklerinin şehirlerden çekilmesini, bazı mahkumların serbest bırakılmasını ve hükümetin muhalefetle görüşmesini öngörüyor. gözlemcilerin ilk etapta bir ay süreyle görev yapması planlanıyor.

ülkede şu anda 165 kadar gözlemcisi bulunan arap birliği salı günü aldığı kararla, suriye’nin lazkiye şehrinde 11 gözlemcinin yaralanmasıyla sonuçlanan saldırının ardından bu sayıyı artırma planını askıya almıştı. birlik, gözlemcilere yapılan saldırıları kınarken, şam yönetimini ekibi korumadığı gerekçesiyle suçlamıştı.

orta doğu ve kuzey afrika ülkelerini yoğun olarak etkileyen ‘arap baharı’ hareketi, geçtiğimiz mart ayında suriye’ye de sıçramıştı. yirmi milyon kişinin yaşadığı ülkede başlayan demokratik reform gösterileri, ordunun sert müdahalesiyle karşılaşmıştı. 

birleşmiş milletler (bm), arap birliği, avrupa birliği (ab) ve birçok ülke, suriye yönetimine defalarca ülkedeki şiddeti durdurması ve demokratik reform yapması çağrısında bulunmuştu. hükümet, 2012 içinde genel seçimlere gideceği ve anayasal reform yapacağı sözü vermişti. 

kaynak: al jazeera ve ajanslar