abd’de cumhuriyetçi parti'nin başkan adayını belirlemek amacıyla yapılan ön seçimlerin son durağı illinois eyaletinde zafer eski massachusetts valisi mitt romney’nin oldu.

salı günü yapılan ve oyların yüzde 95'inin sayıldığı seçimlerde romney’nin yüzde 47’ya ulaşarak, yüzde 35 oranında oy alan en yakın takipçisi eski pennsylvania senatörü rick santorum’u geride bıraktı.

ilk sonuçların ardından destekçilerinin karşısında konuşan romney, illinois'daki binlerce kişinin abd'deki milyonlarca insan gibi 'davalarına katıldığını' belirtti. romney, "gerçek bir çözüm, yeni bir başlangıç. teklif ediyoruz. ülkeyi sıkıntılardan kurtaracak vizyona sahibiz" dedi.

abd'nin üçüncü büyük kenti olan chicago'nun da bulunduğu illinois’da 54 delege, elde edecekleri oy oranına göre adaylar arasında orantılı olarak dağıtılacak.

amerikan cnn televizyonunun tahminlerine göre, romney'nin 540, santorum'un 249 delegesi bulunuyor.

etkili kampanya

romney’nin bugüne kadar yarışa giren en zengin abd başkan aday adaylarından biri olması, önemli miktarda bağış toplamasını ve maddi imkanları daha kısıtlı diğer adaylara nazaran daha etkili kampanyalar yürütmesini sağlıyor.

eski bir sermaye yatırımı yöneticisi olan cumhuriyetçi aday adayı, bu yönünü öne çıkarıp abd ekonomisini düzlüğe çıkaracağını sık sık dile getirerek önemli destek elde ediyor.

ancak bir mormon olan eski vali, ‘ılımlı’ imajı nedeniyle cumhuriyetçi muhafazakarlardan yeterli destek alamıyor ve bu eğilimdeki eyaletlerde çoğu zaman kazanamıyor. analistler, romney’nin henüz başkan adaylığını ilan edememesinde bu faktörlerin etkili olduğunu belirtiyor.

kürtaj karşıtlığı, eşcinsellerin evlenmesi ve orduda görev yapmasına muhalefeti ile muhafazakar ve evanjelik seçmene hitap eden santorum ise, romney’i tam da bu yönüyle eleştiriyor. santorum, genel olarak partinin muhafazakar kanadından oy topluyor.

delegeler seçiliyor

cumhuriyetçi parti genel kurulu'nda en az 1144 delegenin desteğini alan aday, 6 kasım'daki başkanlık seçiminde, demokrat parti'nin adayı başkan barack obama'ya karşı yarışacak.

abd'de ön seçimler, aslında doğrudan başkan adayını seçmeye değil, eyalet delegelerinin yapılacak genel kurul oylamasında hangi adaya oy vereceğini belirlemeye yönelik olarak düzenleniyor. eyalet delegeleri, genelde seçmenlerin tercihlerine sadık kaldığından, çoğu zaman daha genel kurul yapılmadan partilerin başkan adayları belli oluyor.

seçim sistemine göre, eyaletler, içinde bulunduğumuz süreçte ya parti seçmenlerinin sandığa gidip gizli oy verdiği ‘klasik ön seçim’ yöntemini ya da kilise ve okul gibi yerlerde toplanıp, kimi seçeceklerini tartışarak oylarını kullandıkları 'parti toplantıları' yöntemini benimsiyor.

kaynak: ajanslar