Viyana Sözleşmesi’yle korunuyor
yabancı ülkelerde açılan diplomatik misyonlar, ‘diplomatik ilişkiler hakkında viyana sözleşmesi’nin 22’nci maddesi çerçevesinde dokunulamaz konumda bulunuyor. maddenin ikinci fıkrasına göre, sözleşmeyi imzalayan ve diplomatik misyonu ülkesine kabul eden devlet, misyon binalarını herhangi bir izinsiz giriş veya zarara karşı korumak yükümlülüğü altında bulunuyor.
ingiltere, tahran büyükelçiliği’ne salı günü düzenlenen saldırıyı kınadı ve söz konusu olayın ‘ciddi sonuçları’ olacağını belirtti. ingiliz hükümeti ayrıca, diplomatik çalışanlarının bir bölümünü tahran’dan çektiğini de açıkladı. norveç de güvenlik endişeleri nedeniyle iran'daki büyükelçiliğini kapadı.
iran'daki iki ingiliz diplomatik misyonu, ingiltere'nin ülkeye uygulama kararı aldığı yeni yaptırımları protesto eden göstericiler tarafından basılmış ve yağmalanmıştı. camların kırıldığı, bir aracın ateşe verildiği ve ingiliz bayrağının yakıldığı olay, polisin müdahalesi sonrasında
akşam saatlerinde sona ermişti.
olay sonrasında londra yönetimi, diplomatlarını ülkeden çekmeye başladı. fransız haber ajansı afp'ye konuşan bir avrupalı diplomat, ingiltere dışişler bakanlığı'nın iran'daki çalışanlarının bir bölümünün, tahran'dan dubai'ye giden bir uçağa bindiğini söyledi.
öte yandan, ingiltere başbakanı david cameron, hükümetinin kriz komitesinde yaptığı konuşmada olayı, ‘korkunç ve savunması yapılamaz’ olarak niteledi.
cameron, “iran'ın, ingiliz çalışanları ve mülkünü korumakta başarısız olması utanç verici” ifadesini kullandı. başbakan ayrıca, “iran hükümeti, çalışanlarımızı korumakta yetersiz kalmasının ciddi sonuçlara yol açacağının farkında olmalı” dedi.
ingiltere dışişleri bakanı william hague de salı günkü açıklamasında, 'bu sorumsuz eylemi çok ciddiye aldıklarını, bunun başka ve ciddi sonuçlarının olacağını' söylemişti.
diğer taraftan, ingiliz reuters haber ajansına konuşan ingiliz diplomatik kaynaklar, yağmada hassas önemdeki belgelerin kaybedilmediğine inandıklarını söylediler.
tahran'daki olaylar amerika birleşik devletleri (abd), avrupa birliği (ab) ve birleşmiş milletler (bm) güvenlik konseyi tarafından da eleştirildi. konsey, olayı ‘en güçlü şekilde’ kınarken, abd başkanı barack obama da, tahran yönetimine sorumluların bulunması çağrısında bulundu.
davutoğlu’ndan diplomatik mesai

öte yandan, türkiye dışişleri bakanı ahmet davutoğlu, saldırı ile ilgili gerilimin düşürülmesi için salı günü akşam saatlerinde çeşitli telefon görüşmeleri yaptı.
anadolu ajansı’nın diplomatik kaynaklardan edindiği bilgiye göre, davutoğlu ilk olarak ingiltere dışişleri bakanı william hague, ardından iran dışişleri bakanı ali ekber salihi ve son olarak yine hague ile telefonla görüştü. davutoğlu'nun görüşmelerinin gündeminde büyükelçilikte rehin alınanların ve diğerlerinin güvenliğinin sağlanmasının olduğu öğrenildi.
ajans, davutoğlu'nun, çarşamba günü düzenlenecek islam işbirliği teşkilatı'nın (iit) suudi arabistan’ın cidde şehrindeki toplantısı çerçevesinde salihi ile konuyu yeniden ele alacağını belirtti.
ingiltere 21 kasım tarihinde açıkladığı bir kararla, ülkedeki finans kuruluşlarının, iran merkez bankası da dahil olmak üzere, iran merkezli kuruluşlarla bağlantı kurmasını yasaklamıştı. bu çerçevede, ülkede faaliyet gösteren tüm kredi ve finans kuruluşları, iran’daki muadilleriyle iş ilişkilerini ve para transferlerini durdurma talimatı verilmişti.

iran, ingiltere büyükelçisi dominick chilcott'u sınır dışı etme kararı
almıştı. [ingiltere dışişleri bakanlığı]
büyükelçi sınır dışı edilecekti
tahran da, geçtiğimiz hafta sonu ingiltere’yle diplomatik ilişkilerinin seviyesini düşürme kararı almıştı. ilişkileri maslahatgüzarlık düzeyine çekmeyi öngören tasarı, iran meclisi’nde yapılan oylamayla
kabul edilmişti. karara göre, tahran’daki ingiltere büyükelçisi iki hafta içerisinde sınır dışı edilecekti. abd,
fransa ve kanada, iran'a karşı çeşitli alanlarda yeni
yaptırımlar uygulayacaklarını açıklamıştı.
ingiltere’nin mali yaptırımı, birleşmiş milletler (bm) bünyesinde faaliyet gösteren uluslararası atom enerjisi kurumu’nun (uaek) iran’ın nükleer programına ilişkin
raporu kabul etmesinden sadece günler sonra gelmişti.
batı başta olmak üzere, birçok ülke iran’ın nükleer silah edinmeye çalıştığını iddia ediyor. tahran ise, nükleer programının barışçıl olduğunu öne sürerek, bu
iddiaları reddediyor.
tahran, ekim ayında ilk nükleer santrali olan bir milyar dolar değerindeki buşehr’i devreye sokmuş ve uranyum zenginleştirme faaliyetlerini
başarıyla yürüttüğünü açıklamıştı. santral, uaek’nun aktif reaktörler listesinde bulunuyor.
kaynak: al jazeera ve ajanslar
Yorumlar