birleşmiş milletler güvenlik konseyi'nin (bmgk) daimi üyesi fransa’nın çağrısı üzerine yapılan kapalı oturumda "sezar" kod adlı asker tarafından temin edilen ve işkenceyle katledilen 11 bin kişiye ait 55 bin fotoğraftan bazı örnekler üyelere gösterildi.

fotoğraflara ilişkin raporu hazırlayan akademisyen ve uzmanlar da toplantıda fotoğrafların güvenilirliğine ilişkin bmgk üyelerine bilgi verdi.

toplantının ardından fransa'nın bm daimi temsilcisi gerard araud, fotoğraflara ilişkin rapor hazırlayan prof. david m. crane ve adli tıp uzmanı dr. stuart j. hamilton ile birlikte basın toplantısı düzenledi.

araud, fotoğraflarla ilgili ilk başlarda bazı şüpheleri olduğunu, fakat yapılan çalışmalar sonucu ortaya çıkan raporlardan sonra bu şüphesinin tamamen kalktığını söyledi. 

fotoğrafları bmgk gündemine taşımalarının bir 'siyasi gösteri' olmadığını savunan araud, "bu fotoğraflarla insanlığın vicdanına dokunmak istedik. bu raporun uluslararası ceza mahkemesi'ne sevk edilmesi gerekir. bm güvenlik konseyi'nin bu konuda bölünmüş durumda olduğunun farkındayız ama bu doğrultuda çaba göstereceğiz" dedi.

"fotoğraflar ilgili şüphemiz yok"

toplantıda konuşan adli tıp uzmanı dr. stuart j. hamilton, "bu insanlar için birilerinin dik durması gerekiyor. bu fotoğraflarda ortaya konan gerçekler insanlığa karşı ve hepimize karşı suç. insanlık suçu işleyen tüm tarafların hesap vermesi gerekiyor" dedi.

rapor için örnekler aldıklarını, bütün bulguları incelediklerini ve tutuklularla görüştüklerini ifade eden hamilton, "bu sadece buzdağının görünen kısmı. daha fazla neler olduğunu allah bilir" diye konuştu.

ceza mahkemesi için daimi üyelerden destek şartı

ingiltere'nin bm daimi temsilcisi mark l. grant da, bmgk'da düzenlenen kapalı toplantıya ilişkin twitter hesabından bir açıklama yaptı. fotoğrafların sistemli işkence ve katliamları belgelediğini belirterek, vakanın uluslararası ceza mahkemesi'ne sevk edilmesi gerektiğini yazdı.

insanlığa karşı suç ve savaş suçu işlendiği iddiasının uluslararası ceza mahkemesi'ne sevk edilebilmesi için bm güvenlik konseyi kararı şart. bunun için de bmgk'nın beş daimi üyesinin de karar tasarısını desteklemesi gerekiyor.

rusya'nın suriye'deki esed rejimine yönelik desteği devam ettiği sürece rejimin uluslararası ceza mahkemesi'ne sevk edilmesi imkansız görünüyor. 

fotoğrafların ortaya çıkışı

suriye ordusunda 13 yıl askeri polis fotoğrafçısı olarak görev yaptığını söyleyen 'sezar' kod adlı kişinin çektiği fotoğraflar ilk olarak 20 ocak 2014’te yayınlandı. 

Yayınlanan fotoğraflardakilerin birçoğu ya işkence edilerek ya da aç bırakılarak öldürülmüş. (AA]

'sezar' suriye dışına kaçarak elindeki fotoğrafları muhaliflere verdiğini söyledi.

fotoğrafların çoğunun hastanelerde kaydedildiğini belirten 'sezar', görülenlerin tamamının gözaltındayken işkence, elle boğma ve aç bırakılarak öldürülen suriyeli muhalifler olduğunu öne sürdü.

üyeleri uluslarası hukukçulardan oluşan bir komisyon, ingiltere'de fotoğrafları inceledi. komisyon, şam rejiminin sistematik ve organize şekilde işkenceler yaptığını vurgulayan bir rapor hazırladı.

bu rapor ve fotoğraflar, suriye'de yaklaşık üç yıldır süren iç savaşın son bulması amacıyla yapılan cenevre-2 konferansı sırasında gazetecilerin yanı sıra katılımcılara da gösterildi. 

kaynak: al jazeera ve reuters