yunanistan, içinde bulunduğu derin borç krizinin yanında, başbakan yorgo papandreu’nun hafta başında avrupa birliği (ab) kurtarma paketini halk oyuna sunacağını açıklamasıyla başlayan siyasi bunalımla da mücadele etmeye çalışıyor.

ab’nin en büyük iki ekonomisi almanya ve fransa tarafından yoğun baskı altında olan papandreu, partisi içindeki bölünmeler sonrasında referandum kararından vazgeçti.

panhelenik sosyalist hareket (pasok) hükümetinin kaderini belirleyecek güvenoylamasının ise, yunanistan parlamentosu’nda cuma gecesi yapılması bekleniyor. hükümetin ömrünün, oylamada güvenoyu alsa bile çok sürmesi beklenmiyor.

diğer taraftan, perşembe gecesi yapılan parlamento görüşmeleri sonrası, muhalefetle koalisyon görüşmelerine başlama çağrısı yapan papandreu'nun bu teklifi, yeni demokrasi partisi (nd) tarafından reddedildi.  

nd lideri antonis samaras perşembe gecesi yapılan meclis oturumunda papandreu’ya istifa çağrısı yapmış, planın onaylanmasının hemen ardından erken seçime gidilmesi şartıyla bir ulusal birlik hükümeti kurabileceği görüşünü dile getirmişti.

papandreu da, ana muhalefet lideri gibi ab’nin kurtarma paketini mutlaka uygulamaları ve ulusal birlik hükümeti kurmaları gerektiğini vurguluyor. yunanistan başbakanı, şu aşamada erken seçime gidilmesinin ise ülkesi için ‘felaket’ olacağını belirtiyor. 

kritik oylama öncesinde, parlamento önünde hükümet karşıtı gösteriler yapılıyor. prostesto eylemlerinde herhangi bir şiddet olayının yaşanmadığı belirtiliyor.

yunanistan hükümeti hafta başında, 26 ekim tarihinde düzenlenen euro bölgesi zirvesi’nde üzerinde anlaşılan kurtarma paketini referanduma sunma kararı almıştı. haber, ab liderlerini şok etmiş ve avrupa borsaları başta olmak üzere dünya borsalarında keskin düşüşlere neden olmuştu.

lüksemburg'da toplanan zirvede, atina’nın özel bankalara olan tahvil borçlarının yarısının, yani yaklaşık 100 milyar euroluk bölümünün silinmesi için, bu bankalarla anlaşmaya varılmıştı.

borç kesintisinin, atina’nın bugün gayri safi yurtiçi hasılaya (gsyh) göre yüzde 160 seviyelerindeki ab’nin en yükseği olan kamu borcunu, 2020 itibarıyla yüzde 120 düzeyine düşürmesi planlanıyor.

bakan kararı iletti

yunanistan maliye bakanlığı’ndan cuma günü yapılan açıklamaya göre, maliye bakanı evangelos venizelos, euro grubu başkanı jean-cluade juncker, avrupa komisyonu’nun ekonomik ve parasal işlerden sorumlu üyesi olli rehn ve almanya maliye bakanı wolfgang schaeuble’yi telefonla arayarak, referandumdan vazgeçildiği kararını iletti.

daha önce referandum kararına destek veren venezilos, perşembe gecesi parlamentoda yaptığı konuşmada aralık ayındaki  kredi ödemesinin edinilebilmesi için, kurtarma paketinin derhal devreye konulması gerektiğini vurgulamıştı. venizelos, atina'nın planla ilgili sorumluluklarını yerine getireceğine ilişkin olarak uluslararası ortaklarına 'hemen güvence vermesi gerektiğini' söylemişti.

papandreu ve venizelos, fransa cumhurbaşkanı nicolas sarkozy ve almanya başbakanı angela ile referandum konusunu görüşmek üzere, çarşamba günü dünyanın en büyük 20 ekonomisini bir araya getiren g-20 zirvesi'nin düzenlendiği fransanın cannes şehrine gitmişti.

cannes’dan atina’ya perşembe günü dönen venizelos, ülkesinin euro bölgesi’ndeki geleceğinin referanduma dayandırılamayacağını söylemişti. bakan, “yunanistan’ın euro bölgesi’ndeki pozisyonu, belirsizlik konusu yapılamayacak tarihi bir başarıdır. yunanların bu birikimi, bir referanduma dayandırılamaz” ifadesini kullanmıştı.

ab, kurtarma kredilerinin devamını paketin kabul edilmesi koşuluna bağlıyor. daha önce serbest bırakılması kararlaştırılan sekiz milyar euroluk kredi de, referandum kararı sonrası dondurulmuştu.

hükümet içinde kriz

birçok ab ülkesinden yetkililer, yunan hükümetinin kararını eleştirmiş ve bazıları, üzerinde anlaşılan paketin yeniden müzakere edilmesi gibi bir ihtimalin olmadığını vurgulamıştı.

öte yandan, pasok milletvekillerinden eva kaili cuma günü hükümete güvenoyu vermeyeceğini açıklamıştı. fakat birçok haber ajansı, iktidar partisi içinde hükümet lehine oya kullanmayacak daha fazla milletvekili bulunduğunu belirtiyor.

son gelen istifalarla, pasok'un 300 sandalyeli parlamentodaki sandalye sayısı 152'ye gerilemişti. bu sayıya kaili de dahil.

hükümetin kurtulması için cuma günü yapılacak güvenoylamasında en az 151 müspet oy alması gerekiyor.

kaynak: ajanslar