başbakan erdoğan’ın açıkladığı ‘demokratikleşme paketi’ni en dikkatli takip edildiği kentlerin başında diyarbakır geliyordu.

kentte günün her saati problem noktası olan bazı kavşaklar tenha, kahvehaneler ve açıklamanın verildiği televizyonu olan neredeyse bütün mekanlar kalabalıktı. 

bdp il başkanlığı binasının girişindeki geniş bir odaya yerleşen il başkanı ve partililer başbakanı dikkatle takip edip notlar aldı.

yüzler önce güldü sonra düştü

özellikle seçim sisteminin tartışmaya açılacağına ilişkin açıklamalarına kulak kabartıldı. herkesin birbirinin yüzünden niyet okuma çabası gözlerden kaçmadı.

siyasi partilere, farklı dil ve lehçelerde propaganda, üyeliklerin önündeki engellerin kaldırılması, yüzde 3’ü aşan partilere hazine yardımı, teşkilatlanmada kolaylıkların sağlanması, yasaklı harflerin alfabeye girmesi gibi maddeler olumlu karşılandı; farklı lehçelerde eğitimin sadece özel okullarda önünün açılması açıklamalarında ise yüzler biraz düştü.

ilköğretim okullarında okutulan ‘andımız’ın kaldırılması ve diğer açıklamaların ardından başbakan’ın teşekkür ve saygı ile konuşmalarını bitirmesi ise şaşkınlığa yol açtı. salondakiler ‘bitti mi’ diyen gözlerle birbirlerine bakarken, parti yetkilileri acil olarak toplantıya girdi.

'taleplerimizi eylemlerle yineleyeceğiz'

bdp il başkanı zübeyde zümrüt de çıkanlar arasındaydı. zümrüt, başbakan’ın konuşmasının ardından açıklama yapacağı sözü vermişti ancak herhangi bir açıklama yapmadı. sonrasında saat 16:00’da düzenlenecek  “öcalan’a özgürlük kürtler’e statü” yürüyüşünde bdp eş genel başkanı selahattin demirtaş’ın gerekli açıklamaları yapacağı haberini göndermekle yetindi.

konuşmaları sonuna kadar takip eden bir partili “kundır derket” (kabak çıktı) deyiverdi. ona destek çıkanlardan başka bir partili; “bir adım bekliyorduk, ancak ne ileri ne geri adım gördük” şeklinde değerlendirdi başbakan’ın açıklamalarını.

başka bir bdp’li ise; “öyle görünüyor ki haklarımızı yine bileğimizle alacağız” deyince koluna dokunan 50’lili yaşlarında biri dura açıklık getirme ihtiyacı duydu; “silah savaş istemiyoruz. eylemlerle taleplerimizi yineleyeceğiz.”

demokratikleşme paketinin beklentileri karşılamama ihtimaliyle barış sürecinin bozulması herkesin ortak kaygısı. kandil’den yapılan açıklama bu kaygıları güçlendirmişti ancak en azından bdp önüne kümelenmiş grubun istemleri arasında silah ve çatışmaya yer yok.

beştaş: talepler karşılanmadı

bdp binasının biraz uzağında bakkallık yapan hadi kılıç başbakan’ın açıklamalarından hoşnut. ‘hiç olmamasındansa bu da bir şeydir’ diyen kılıç başbakan’ın, ‘bugün açıklayacağımız demokratikleşme paketi, bir ilk değildir, bir son da olmayacaktır’ sözlerine güveniyor. ancak o sözlere bdp cephesinden şüphe ile yaklaşılıyor.

bdp hukuk işlerinden sorumlu genel başkan yardımcısı meral danış beştaş başbakan’ın açıklamalarının beklentilerini karşılama noktasından uzak olduğunu belirtiyor: ‘kürt sorununun çözümü noktasında temel talepleri karşılayan gerekli acil düzenlemeler yapılmadı. olumlu düzenlemeler var elbette ama bunları devrim niteliğinde takdir etmek doğru değil. bazıları zaten uygulamada aşılmıştı. barış sürecine etkisine gelince; biliyorsunuz öcalan “olumlu adımlar atılmazsa süreçten çekilirim” açıklaması yapmıştı. bizim talebimiz sürecin devamı yönünde ama başkaları adına da konuşamayız. biz siyaset yapan bir kurumuz. çözüm sürecinde ifade edilen talepler karşılanmadı. baraj tam kaldırılmadı, ana dilde eğitim daha önce de özel okullarda vardı. kürt siyasetçilerin bırakılması için düzenleme yok. terörle mücadele kanunu ile ilgili düzenleme yok. pkk’nın silahsızlanarak siyasete katılması ile ilgili hiçbir düzenleme yok. bizim için hiçbir şey bitmedi. temel hak ve özgürlükleri takside bağlamak sorunun çevresinde dolanmak doğru değil. çözüme dair maddelerin olması gerektiği sözümüzü söylemeye devam edeceğiz.’

o sözün önümüzdeki günlerde daha çok söyleneceği, çeşitli platformlarda tartışılacağı açık. başbakan’ın açıklamaları bdp başta olmak üzere siyasi partiler, çeşitli sivil toplum örgütleri ve elbette kandil’de tartışılacak. ancak bastırılan afişlerde de altı çizilen ve özgürlüğü istenen öcalan’ın son sözü söyleyeceğini belirtmek için kahin olmaya gerek yok.