iran’ın nükleer programıyla ilgili ‘altılı görüşmeler'in istanbul’da yapılacağı, abd dışileri bakanı hillary clinton tarafından resmen açıklandı.

clinton, resmi temaslarda bulunmak üzere gittiği suudi arabistan’ın başkenti riyad’da yaptığı açıklamada, toplantının 13-14 nisan tarihlerinde yapılacağını duyurdu.

clinton, ''iranlı liderlerin nükleer programları konusunda ciddi, inandırıcı bir görüşmeye hazır olup olmadıkları, bu son derece ciddi problemin temeline yönelik çözümü inşa etmeye başlayıp başlamayacakları yakında açıklık kazanacak. doğru seçimi yapmak iran'a kalmış. kesin olan şey, iran'a barışçı bir çözümü istemek ve elde etmek için açılmış olan fırsat penceresinin sonsuza kadar açık kalmayacağıdır'' dedi.

iran'a yönelik uluslararası baskılara değinen clinton, uluslararası toplumun bu konudaki kaygılarının ne kadar ciddi olduğunu göstermek amacıyla bu ülkeye yönelik ekonomik cezalandırmaların ve uluslararası tecridin her geçen gün arttığına işaret etti.

tahran yönetiminin uzun süredir tartışılan nükleer faaliyetlerinin masaya yatırılacağı toplantıda, bm güvenlik konseyi’nin beş daimi üyesi, abd, fransa, ingiltere, rusya ve çin’in yanısıra almanya’nın yer aldığı altı ülke ve iran yer alacak.

clinton, 1 nisan'da istanbul'da yapılacak suriye'nin dostları toplantısı için türkiye'ye gelecek.

türkiye başbakanı erdoğan, haftaiçinde iran’a yaptığı ziyarette konuyu resmi makamlara ilettiklerini söylemiş ve iran’ın bu teklife sıcak baktığını söylemişti. iran dini lideri ayetullah ali hamaney de müzakerelerin türkiye’de yapılmasına sıcak baktıklarını söylemişti.

obama baskıyı artırıyor

abd, iran’dan petrol alımlarının azaltılması için baskıyı artırmaya hazırlanıyor. küresel piyasalarada yeterli düzeyde ham petrol bulunmasının ülkelerin iran’dan ham petrol ithalatını azaltmasına imkan tanıdığını belirten abd başkanı barack obama, iran’dan petrol alımını önemli derecede düşürmeyen ülkelere yönelik yeni yaptırımlar uygulanacağını  açıkladı.

buna göre abd, iran’dan petrol almaya devam eden yabancı bankalara yönelik yaptırımlarını artırmaya hazırlanıyor.

önlemler, uluslararası piyasalrda iran petrolüyle ilgili işlemlerin neredeyse tamamını gerçekleştiren iran merkez bankası’nın daha fazla tecrit edilmesi amacını taşıyor.

abd, iran’a yönelik ekonomik yaptırımlarla tahran’ın tartışmalı nükleer programını sona erdirmesini ve israil’in iran’a yapmak istediği olası bir saldırıdan önce yaptırımlara zaman tanımasını istiyor.

abd ve batılı müttefikleri iran’ın nükleer silah üretmeye çabaladığını öne sürerken tahran iddiaları reddediyor.

türkiye petrol alımını azalttı

türkiye de cuma günü yaptığı açıklamayla iran’dan alınan petrolün bir kısmının libya’dan alınacağını belirtmişti. enerji ve tabii kaynaklar bakanı taner yıldız da, iran'dan alınan petrolün bir kısmının, libya'dan sağlanması için çalışma başlatıldığını açıklamıştı. yıldız, libya'dan 2012 yılı içinde yaklaşık 1 milyon ton civarında ham petrol alacaklarını söylemişti.

ankara'dan yapılan son açıklama, türkiye başbakanı recep tayyip erdoğan'ın iki günlük iran gezisinin ardından gelmişti. açıklama washington yönetimi tarafından ise memnuniyetle karşılandı.

abd kongresi'nden geçtikten sonra 31 aralık 2011'de abd başkanı barack obama tarafından imzalanan 2012 ulusal savunma yetki yasası'nın 1245 sayılı bölümü, iran'a ağır yaptırımların yanında, iran merkez bankası ya da ''kara liste''deki diğer iran mali kurumlarıyla iş yapan yabancı finansal kuruluşlara da yaptırım uygulanmasını öngörüyor.

28 haziran'da yürürlüğe girecek düzenleme kapsamında obama'dan, ''iran'dan petrol ya da petrol ürünlerinin alımı için'' yabancı finansal kuruluşlara yaptırım uygulaması isteniyordu.

ancak yasada, iran'dan petrol alımlarını önemli ölçüde düşüren ülkelerin yaptırımlardan muaf tutulmasını öngören bir düzenleme de yer alıyor.

yasa ayrıca abd başkanı'na, ulusal güvenliği dayanak göstererek belirli hallerde ülkelere istisna uygulama yetkisi de veriyor.

iran'a yaptırımlar

tahran yönetimi bir süredir, abd ve ab’nin yoğun yaptırımları altında. washington’ın kapsamlı yaptırımları, iran merkez bankası ve diğer finans kuruluşları ile iş yapan şirketlerin abd ekonomisi ve mali sistemi ile ilişkilerinin kesilmesine ek olarak, tahran yönetimi ile bağlantılı mali ve fiziki varlıkların dondurulmasını kapsıyor. abd, bu şekilde müttefiklerini iran ile petrol ticareti yapmaktan vazgeçirmeyi amaçlıyor.

ab ise ocak ayında 1 temmuz'dan itibaren tahran'a, iran’ın petrol başta olmak üzere çeşitli sektörlerini hedef alan ticari yaptırımlar uygulama kararı almış, ayrıca iran merkez bankası'nın üye ülkelerdeki aktiflerini, meşru ticareti ve borç ödemelerini engellemeyecek şekilde kısmen dondurmuştu.

tahran da misilleme olarak, ab’nin altı ay içinde devreye sokacağı petrol ticareti yasağını beklemeden ingiltere ve fransa’yla bu alanda ticareti durdurmuştu.

kaynak: ajanslar