abd başkanı barack obama, 2009 yazından beri suudi arabistan’a yaptığı ilk ziyarette iran ve suriye konularının yanı sıra filistin meselesi, bölgesel ve uluslararası sorunlar ele alındı.

abd'den üst düzey bir yetkilinin aktardığına göre, obama ve kral abdullah bazı konulardakı tutumlarının 'taktiksel farklılıkları' üzerinde konuştular. buna rağmen iki lider de stratejik olarak müttefik oldukları konusunda hemfikirler.

görüşmenin en kritik konularından biri olan iran meselesinde ise obama, iran'la 'kötü' bir nükleer anlaşmayı amerika birleşik devletleri'nin kabul etmeyeceğini vurguladı.

suudi arabistan'daki insan hakları ihlali ise ikilinin görüşmesinde ele alınmadı. 

riyad yönetimi, abd’nin de aralarında olduğu p5+1 ülkelerinin iran ile 2013 kasım ayında imzaladığı ara anlaşmadan ve anlaşma çerçevesinde nihai bir imza atmaya yönelik sürdürülen nükleer müzakerelerden rahatsız.

abd’nin orta doğu’daki yakın müttefiki, 2013 ağustos ayında iran cumhurbaşkanı hasan ruhani’nin göreve gelmesiyle, 30 yıldır ilk kez ortaya çıkan, abd-iran ilişkilerindeki yumuşamayı sıcak karşılamıyor.

obama’nın eski orta doğu danışmanı dennis ross’a göre obama eğer ilişkilerin kopmasından ve sonunda yıkıcı hale gelmesinden endişelenmeseydi bu ziyareti gerçekleştirmezdi.

suudi arabistan dünyanın en büyük petrol üreticilerinden biri. abd artık eskisi gibi riyad’ın en büyük müşterisi olmasa da el kaide ile savaşta işbirliği ve diğer bölge ülkelerindeki etkisi nedeniyle hâlâ washington’ın bölgedeki en değerli ortaklarından.

iki ülke arasındaki ayrılık bölgede 2011 yılında başlayan ayaklanmalardan sonra ortaya çıktı. suudiler mısır’da iktidara gelen bölgedeki en büyük düşmanları müslüman kardeşler ve iran’a karşı kendileriyle aynı çizgide gitmeyen obama yönetimini suçluyor.

suriye konusunda ise suudiler, suriye’deki iç savaşta da obama yönetimini ağır eleştiriyor. 2013 ağustos ayında şam’ın guta semtine düzenlenen kimyasal saldırıdan sonra abd’nin esed güçlerine askeri müdahalede bulunmaması, ülkedeki muhaliflere destek veren riyad yönetimini kızdırmıştı.

kaynak: al jazeera ve reuters