amerika birleşik devletleri’nde (abd) 2012 başkanlık seçimleri için cumhuriyetçi adayı belirlemeye yönelik ikinci ön seçimi, eski massachusetts valisi mitt romney kazandı.

aynı zamanda işadamı olan romney, geçtiğimiz hafta iowa’da düzenlenen ilk ön seçim sonrasında ikinci durak olan new hampshire’da da yüzde 38 oy alarak ilk sırada yer aldı.

salı günü düzenlenen seçimde, teksas’tan seçilmiş temsilciler meclisi üyesi ron paul yüzde 24,5 ile ikinci ve eski utah valisi jon huntsman yüzde 17 ile üçüncü sırada yer aldı. onları, sırasıyla yüzde 11 ve 10 oranlarında oy alan eski temsilciler meclisi başkanı newt gingrich ile eski pennsylvania senatörü rick santorum izledi.

ilımlı bir seçmen profiline sahip olması nedeniyle romney’nin zaten favori olduğu new hampshire’daki ön seçim, doğrudan sandığa gidilen klasik seçim yöntemiyle gerçekleştirildi. oy verebilmek için ya kayıtlı cumhuriyetçi parti üyesi olmak, ya da herhangi bir partiye kaydın bulunmaması şartı arandı.

cumhuriyetçilerin ilk ön seçiminin yapıldığı iowa’da, yarışta öne çıkan isimler romney ve santorum olmuştu. seçim, sadece parti üyelerinin katılımına imkan veren ve küçük gruplar halinde yapılan tartışmalar sonrasında oyların kullanıldığı ‘parti toplantıları’ yöntemiyle gerçekleştirilmişti. romney, sadece sekiz oy farkla santorum'un önünde yer almıştı.

eski massachusetts valisi böylece, on yıllardır hem iowa, hem de new hampshire’da yarışı önde bitiren ilk cumhuriyetçi aday adayı olma başarısını kazandı.

başarı şansı görmediği için iowa'daki ilk ön seçime katılmama kararı alan abd'nin eski pekin büyükelçisi ve eski utah valisi jon huntsman da, new hampshire'daki yarışta ilk kez boy gösterdi.

güney carolina'ya mesaj gönderdi

diğer taraftan, seçim sonrasında eyaletin en büyük şehri manchester’da bir konuşma yapan romney, “amerikalılar, geleceğin şu anki karanlık zamanlardan daha aydınlık ve iyi olacağını biliyorlar” dedi.

abd başkanı ve 6 kasım’da düzenlenecek seçimlerde demokratların başkanlık adayı olacak barack obama’yı eleştiren eski vali şunları söyledi:

“yeni fikri kalmayan başkan’ın bahaneleri de bitiyor. ve bu gece güney carolina’nın iyi insanlarına, new hampshire’daki vatandaşlarımıza katılarak, 2012’yi (obama’nın) zamanının tükendiği yıla dönüştürmeleri çağrısı yapıyoruz.”

21 ocak günü güney carolina ön seçimi düzenlenecek. ön seçimin yapılacağı üçüncü eyalette alınacak sonuçların, adayların yarışa devam etme veya çekilme kararlarını da önemli ölçüde etkilemesi bekleniyor.

cumhuriyetçi kesimde, adayların seçim kampanyaları için maddi destek sağlayabilmesi için ilk eyaletlerde yapılan seçimlerde iyi sonuçlar almak büyük önem taşıyor.

bachmann çekilmişti

nitekim, adaylardan teksas valisi rick perry, iowa seçimlerindeki başarısızlığı sonrasında neredeyse çekilme noktasına gelmişti. perry için new hampshire ve güney carolina seçimlerinin, yarışa devam edip etmeyeceğine yönelik karar noktası olması bekleniyordu. benzer durumlar bundan sonraki öne seçimlerde geri sıralarda yer alacak adaylar için de geçerli olacak.

cumhuriyetçilerin aday adaylarından minnesota’dan temsilciler meclisi üyesi michelle bachmann, iowa ön seçiminin ardından yarışı bırakmıştı.

abd seçim sistemine göre, eyaletler, içinde bulunduğumuz süreçte ya parti seçmenlerinin sandığa gidip oy verdiği 'ön seçim' yöntemini ya da kilise ve okul gibi yerlerde toplanıp, kimi seçeceklerini tartışarak oylarını kullandıkları 'parti toplantıları' yöntemini benimsiyor.

söz konusu seçimler, aslında doğrudan başkan adayını seçmeye değil, eyalet delegelerinin yapılacak genel kurul oylamasında hangi adaya oy vereceğini belirlemeye yönelik. eyalet delegeleri, genelde seçmenlerin tercihlerine sadık kaldığından, çoğu zaman daha genel kurul yapılmadan partilerin başkan adayları belli oluyor.

kaynak: ajanslar