sırbistan seçim komisyonu tarafından açıklanan seçim sonuçlarına göre, başbakan yardımcısı aleksandar vuçiç başkanlığındaki sırp ilerici parti (sns) oyların yüzde 48,7'sini, başbakan ivitsa daçiç liderliğindeki sırbistan sosyalist partisi (sps) ise oyların yüzde 14,14'ünü aldı.

eski sırbistan cumhurbaşkanı boris tadiç liderliğindeki yeni demokrat parti (nds) yüzde 5,96 oy alırken, tadiç'in eski partisi demokrat parti (ds) ise yüzde 5,08 oy alabildi.

yüzde 5'lik seçim barajından muaf olan azınlık partilerinden, boşnak lider suleyman uglyanin liderliğindeki sancak demokratik eylem partisi yüzde 1,28, voyvodina macarlar birliği yüzde 3,18, sırbistan'daki arnavutlar'ı temsil eden demokratik eylem için partisi de yüzde 1,6 oy aldı.

açıklanan bu sonuçlara göre, 250 koltuklu sırbistan meclisi'nde aleksandar vuçiç liderliğindeki sns 155, başbakan daçiç'in partisi sps 44, boris tadiç'in liderliğini yaptığı nds 18, ds 16, voyvodina macarlar birliği 10, boşnaklar'ın partisi sancak demokratik eylem partisi 4 ve arnavutlar'ın partisi demokratik eylem için partisi de 3 milletvekili ile mecliste temsil edilecek.

‘kayıtlı seçmenlerin yüzde 55,26'sı oy kullandı’

sırbistan seçim komisyonu başkanı deyan curceviç, seçimlerde kayıtlı seçmenlerin yüzde 55,26'sının oy kullandığını ve kullanılan oyların yüzde 2,69'unun geçersiz sayıldığını aktardı. 

vuciç: önümüzde zorlu reformlar var

seçimden zaferle çıkan sırp ilerici parti (sns) genel başkanı ve başbakan yardımcısı aleksandar vuçiç, "1990 yılında, slobodan miloşeviç'in elde ettiği başarılı sonucun daha iyisini elde ettik" dedi. 

oy verme işlemlerinin sona ermesinin ardından, sns genel merkezi’nde kurulan seçim merkezinde partililere hitap eden vuçiç, resmi olmayan ilk sonuçlara göre, oyların yüzde 62'sinin sayıldığını ve şu an itibarıyla sns'in sayılan oyların yüzde 49,3'ünü aldığını söyledi. 

seçim sonuçlarının, parti olarak vatandaşlarla kurdukları ortaklığı bir kez daha kanıtladığını kaydeden vuçiç, şöyle devam etti: 

“önümüzde zorlu reformlar var, ancak sırbistan'ın bir geleceği var ve bu gelecekte, sırbistan'ın çocukları bugünden daha iyi yaşayacak. bu geleceği yaratmak, kolay olmayacak. ancak sırbistan vatandaşları, daha akıllı, daha farklı, daha sorumlu ve daha ciddi olmayı tercih etti.''

resmi olmayan bu sonuçlara göre sns, uzun yıllardır koalisyonlarla yönetilen ülkede elde ettiği 155 milletvekili ile hükümeti tek başına kurabilecek.

‘bizim için en önemlisi, devletin ve halkın çıkarlarıdır’

sps genel başkanı ve başbakan ivitsa daçiç ise, rik tarafından açıklanan ilk sonuçların ardından yaptığı değerlendirmede, sps çatısı altında kurulan koalisyonun seçimlerden başarılı bir sonuçla ayrıldığını söyledi.

oy sayım işlemleri tamamlana dek, sps'nin yaklaşık olarak yüzde 15 seviyesinde kalacağını kaydeden daçiç, bu sonucun 2012 yılında elde ettikleri sonuca yakın bir sonuç olacağını ifade etti.

kurulacak yeni hükümetin, mevcut hükümetin başlattığı yolda devam edeceğini söyleyen daçiç, “bu yol, sırbistan'ın avrupa birliği (ab) üyelik yolunda gerekli reformların uygulanması ve priştine ile başlanan diyalog sürecidir” dedi.

250 koltuklu sırbistan meclisi yenileniyor

sırbistanlı seçmenler, sırbistan’ın yanı sıra 20 ülkede kurulan 35 merkezde 250 koltuklu sırbistan meclisi’nin yeni milletvekillerini belirlemek için oy kullandı.

sırbistan seçim komisyonu başkanı deyan curceviç, oy kullanma oranının 2012 yılındaki genel seçimlere kıyasla daha düşük olduğunu söyledi.

curceviç, oy kullanma işlemlerinin gün boyunca sorunsuz olarak sürdüğünü, bazı noktalarda küçük çaplı olaylar yaşandığını ancak bunların oy kullanma işlemini aksatacak türden olmadığını ifade etti.

öte yandan, sırbistan’ın yanı sıra kosova’da da sırbistan vatandaşları seçimlere çok fazla ilgi göstermedi. kosova’daki seçimlerin organizasyonundan sorumlu avrupa güvenlik ve işbirliği teşkilatı'nın (agit) açıklamasına göre, kosova’da kayıtlı seçmenlerin yüzde 26,3’lük kesmi oy kullandı.

oy verme işleminin sona ermesinin ardından, sırbistan seçim komisyonu gece boyunca kademeli olarak seçim sonuçlarını açıklayacak. resmi sonuçların en geç 20 mart perşembe gününe dek açıklanarak resmi gazete’de yayımlanması gerekiyor.

sırbistan yasalarına göre, yeni hükümetin resmi seçim sonuçlarını açıklamasının ardından en geç 1 ay içerisinde kurulması gerekiyor.

boşnakların seçim başarısı

sancak bölgesinin novi pazar, tutin ve syenitsa kentlerinde suleyman uglyanin liderliğindeki sda büyük bir başarı elde etti. sırbistan seçim komsiyonu (rik) tarafından açıklanan seçim sonuçlarına göre, boşnak lider suleyman uglyanin liderliğindeki sancak sda 3 ya da 4 milletvekili kazandı.

sancak bölgesinin en büyük kenti novi pazar'da sda binası önünde toplanan binlerce boşnak, çeşitli sloganlar atarak ellerinde parti ve türk bayrakları ile şarkılar söyleyerek elde edilen başarıyı kutladı. sancak sda tarafından ayrıca havai fişek gösterisi yapıldı. sda daha önceki seçimlerde en fazla 2 milletvekili çıkarmıştı.

ancak boşnaklar sadece bu partiye oy vermedi. boşnak liderlerden rasim lyayiç liderliğindeki sosyal demokrat parti ile aleksandar vuçiç liderliğindeki sırp ilerleme partisi iittifak yapmış, bir diğer boşnak lider muamer zukorliç'in önderliğindeki bdz ile de çedomir yovanoviç'in genel başkanlığını yaptığı ldp seçim ittifakı yapmıştı. suleyman uglyanin liderliğindeki sancak sda ise hiçbir parti ile ittifaka girmeden seçimlere katıldı.

halkın beklentisi

yeni hükümetten temel beklentiler, sırbistan'ın avrupa birliği üyeliği yolunda hızlı ilerlemesi, ekonomi ve yargıda reformlar yapması, kosova'yla ilişkileri normalleştirme çalışmalarına devam etmesi.

bu seçimle dört yıllık iktidarı garantileyecek siyasi oluşumun en çok ab üyelik reformları üzerinde çalışması gerekecek.

geçmiş yıllarda avrupa entegrasyonları konusunda karadağ ve bosna hersek'in gerisinde kalsa da, daçiç ve vuçiç önderliğindeki sırbistan hükümeti gerekli şartları yerine getirip, 21 ocak tarihinde ab ile katılım müzakerelerine başladı.

ab üyelik şartları kapsamında brüksel'de, ab dış politika yüksek temsilcisi catherine ashton'un arabulucuğuyla devam eden müzakerelerle sırbistan başbakanı daçiç ile kosova başbakanı haşim taçi, 20'den fazla toplantının ardından nisan ayında 'brüksel anlaşması'nı imzalayarak belgrad ile priştine arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesine yönelik temelleri atmış oldu.

diğer taraftan, başbakan yardımcısı vuçiç, ülke içerisinde yolsuzlukla mücadele ve yabancı yatırımları sırbistan'a çekme konusunda önemli mesafeler kat etti. özellikle arap ülkelerinden gelecek yatırımlara yönelen vuçiç, sırbistan hükümetinin "mercedes", "etihad airways", "michelin", "bosch" gibi önemli firmalarla işbirliği yapmasını sağladı. yaklaşık yüzde 20 olan işsizlik oranını azaltmak için ciddi çalışmaların devam etmesi bekleniyor.

seçim vaatleri arasında yolsuzluk mücadele de ön plandaydı. uluslararası şeffaflık örgütü'ne göre 2013 yılında sırbistan yolsuzluğa karşı mücadelede 177 ülke arasında 72'nci sırada yer aldı. sırbistan'a yatırım yapma sözü veren ülkeler, yolsuzluktan arınmış güçlü bir hukuk sistemi olmadığı süreçte sırbistan'a yatırım yapmayacaklarını açıklıyor.

sırbistan ekonomisinin sırtındaki en ağır yüklerden bir diğeri de bazı devlet firmalarının 'şüpheli' özelleştirmeleri.

sırbistan için beklentiler büyük, cumhurbaşkanı tomislav nikoliç de erken genel seçim duyurusunda "bizi sancılı ve ağır reformlar bekliyor" şeklinde konuşmuştu.

kaynak: al jazeera ve aa