meclis genel kurulu'ndan geçen yasaya göre genelkurmay başkanı, kara, deniz ve hava kuvvetleri komutanları ile jandarma genel komutanı, görevleriyle ilgili suçlardan dolayı yüce divan'da yargılanacak.

görevleriyle ilgili suçlardan dolayı soruşturma açılmasına, genelkurmay başkanı, kara, deniz ve hava kuvvetleri komutanları hakkında başbakan; jandarma genel komutanı hakkında içişleri bakanı karar verecek.

başbakan ya da içişleri bakanı, bu suçlara ilişkin herhangi bir ihbar veya şikayet aldıklarında veya böyle bir durumu öğrendiklerinde, araştırma, gerekiyorsa ön inceleme yaptırarak soruşturma izni verilmesine veya verilmemesine karar verecek. 

‘itiraz cumhurbaşkanı'na’

soruşturma izni verilmiş bulunanlar, soruşturmanın emniyeti ve sağlıklı devam etmesi için geçici süreyle görevden uzaklaştırılabilecek. anılan kararlara karşı ilgililer, 10 gün içinde cumhurbaşkanlığına itiraz edebilecekler. itiraz üzerine cumhurbaşkanı tarafından verilen karar kesin olacak.

isimsiz, imzasız, adressiz yahut takma adla yapıldığı anlaşılan ya da belli bir olayı ve nedeni içermeyen, delilleri ve dayanakları gösterilmeyen ihbar ve şikayetler işleme konulmayacak. 

kuvvet komutanlarının görev süreleri

kuvvet komutanlarının görev süreleri birer yıllık sürelerle yaş haddine kadar uzatılabilecek. rütbe bekleme süresini tamamlamaya bir yıl kalanlar da yüksek askeri şura (yaş) değerlendirmesine alınacak.

‘muhalefetten tepki’

tasarının görüşmeleri sırasında söz alan mhp trabzon milletvekili koray aydın, kuvvet komutanlarının yargılanmalarına başbakan ya da bir bakanın izin vermesinin doğru olmadığını söyledi. aydın, soruşturma açılması konusunda yargıtay cumhuriyet başsavcısı'nın yetkili olması gerektiğini savundu. 

yargı yetkisinin bir bölümünün içişleri bakanına, başbakana ve cumhurbaşkanına verilmesinin anayasa'ya aykırı olduğunu öne süren aydın, şöyle konuştu:

"tasarının esas amacı, başbakanın yetkisine yetki katmak, nihayetinde siyaseti kışlaya sokmaktır. komutanların yargılanması başbakanın isteğine bırakılmaktadır. başbakan yargılanmasını istediği komutan için izin verecek, istemediği için de izin vermeyecek. itiraz mercisi cumhurbaşkanlığı ve kararı da kesin, üstelik bu süreç de yargı denetimine tabi değil. böyle bir düzenleme anayasa'ya ve hukukun temel esaslarına uygun değildir."

chp izmir milletvekili mustafa moroğlu da tasarı meclis'e geldiğinde komutanların yeniden yargılanmasının önünün açılacağı algısı yaratıldığını ifade etti. başbakana komutanları istediği zaman yargılatma ya da yargılatmama yolu açıldığını savunan moroğlu, "tasarı böyle geçerse, başbakan, komutanları istediği zaman kahraman, istediği zaman terörist ilan edebilir" diye konuştu.

komutanlarla ilgili cumhuriyet savcılarının yapması gereken işin başbakanın oluşturacağı kurula devredildiğini anlatan moroğlu, kurul kararına itiraz yetkisinin de cumhurbaşkanına bırakıldığını kaydetti. moroğlu, "türk silahlı kuvvetleri üzerinde aslında demokratikleşme gibi gösterilen şey, tümüyle komutanların ve sistemin yargı tehdidiyle baskı altına alınmasıdır" dedi. 

'rahatsız oluruz'

görüşmeler sırasında milletvekillerinin sorularını yanıtlayan milli savunma bakanı ismet yılmaz, bir genelkurmay başkanının terörist sıfatıyla suçlanmasından rahatsız olduklarını söyledi. yılmaz, şöyle konuştu:

"bunu sayın başbakanımız da dahil olmak üzere, hükümetimizin üyeleri söyledi. kuvvet komutanları 3'lü kararname ile genelkurmay başkanı bakanlar kurulu kararı ile atanır. bu atamayla, cumhurbaşkanı dahil olmak üzere; çünkü onun imzası ile tekemmül eder, bu kişiye olan güvenimizi gösterdik. bu ülke için yaptığı hizmetler için teşekkür ediyoruz. ancak bir de yargı var. bu yargı bizim yargımız değil ki, bu yargı türkiye'nin yargısı." 

64 maddelik tasarının tümü üzerindeki oylama toplantı yeter sayısı bulunamadığı için yapılamadı. oylama 11 şubat salı gününe ertelendi.  

kaynak: ajanslar