Türkiye
'Suriye'ye askeri müdahale yok'
NATO Genel Sekreteri, Şam rejimine karşı silah kullanmak yerine 'bölgesel bir çözümün' ortaya konmasını tercih edeceklerini söyledi.
Haberin Öne Çıkanları
Rusya ve Çin'den ret
17 ülke çekimser
Batılı ülkeler destek verdi
nato, şam rejiminin muhalifleri sert biçimde bastırdığı suriye’ye yönelik bir askeri harekat planı olmadığını açıkladı. türkiye dışişleri bakanı ahmet davutoğlu ile ankara’da görüşen nato genel sekreteri anders fogh rasmussen, suriye’ye silahlı müdahalenin söz konusu olmadığını, soruna bölgesel bir çözüm bulunmasından yana olduklarını kaydetti.
al jazeera muhabiri anita mcnaught, suriye’ye yönelik bölgesel bir çözüme el kaide’nin de dahil olabileceğini ifade ediyor. mcnaught’a göre örgütün suriye’de ortaya çıkması kimse için sürpriz olmamalı.
abd ulusal istihbarat direktörü james clapper, senato silahlı hizmetler komitesi oturumunda, şam ve halep'teki güvenlik ve istihbarat hedeflerine karşı düzenlenen bombalı saldırıların, ''el kaide benzeri bir saldırının tüm işaretlerini taşıdığını'' ve dolayısıyla irak'taki el kaide'nin suriye'ye uzandığına inandıklarını belirtmişti.
hums bombalanıyor
öte yandan suriyeli aktivistler ‘halk direnişi cuma’sı adı verdikleri gösterilerin yapılması çağrısında bulunurken suriye ordusu cuma sabahı hums’u bombalamaya yeniden başladı. cuma günkü bombardımanın 14 gündür süren bombardımanın en şiddetlisi olduğu belirtiliyor.
yerel koordinasyon komiteleri suriye’de perşembe günü ölenlerin sayısının 70’e çıktığını açıkladı.
komiteler nizami güçlerin idlib yakınındaki eriha ile cisruşşugur arasındaki otoban yolunda 15’ten fazla tutukluyu idam ettiğini belirterek ordunun hums’un inşaat ve babı amır semtlerinde bombardımanı arttırdığını duyurdu.
suriye insan hakları gözlemevi hama kırsalındaki ortak askeri güvenlik barikatını hedef alan ordudan ayrılmış bir grubun 4 suriye güçleri unsurunu öldürdüğünü belirtti.
öte yandan halep’teki hava askeri okul komutanı tuğgeneral fayiz amr suriye’de ve özellikle de hums’taki bütün güvenlik bölümlerindeki danışmanların çoğunluğunun iranlı olduğunu belirtti.
suriye ordusundan ayrılan ve özgür suriye ordusuna katılımını açıklayan tuğgeneral amr zehirli gazlardan koruyan gaz maske depolarının suriye’nin bütün bölgelerinde açıldığını ilave etti ve nizami ordunun restan’da sınırlı oranda zehirli gazlar kullandığını teyit etti.
amr ordudan ayrılma sebebini ‘askeri kurumun ulusal görevini yerine getirmekten çıkıp rejim savunmasına dönüşmesi olarak açıklayarak ‘rejimle hesaplaşmanın yakın olduğunu’ belirtti.
ayrıca idlib’te onlarca subay ve asker suriye ordusundan ayrıldıklarını ve özgür suriye ordusuna katıldıklarını açıkladılar ve esad rejimi düşene kadar devrimi destekleyen sloganlar attılar.
bm tasarısı
bu arada bm genel kurulu, suriye hükümetine göstericilere karşı güç kullanmayı derhal durdurması çağrısı yapan karar tasarısını 12'ye karşı 137 oyla kabul etti.
bağlayıcılığı bulunmayan tasarının aleyhine oy kullananlar arasında bm güvenlik konseyi’nin 4 şubat’taki oylamasında da suriye’ye yönelik kararı veto eden rusya ve çin’in yanı sıra, iran, venezuela, küba ve kuzey kore gibi ülkeler var. 193 üyeli bm genel kurulu'ndaki oylamada 17 ülke de çekimser kaldı.
katar, mısır ve suudi arabistan'ın da aralarında olduğu arap ülkelerince hazırlanan karar tasarısına batılı ülkeler de destek verdi.
tasarıda, 'suriye'deki yaygın ve sitematik insan hakları ihlalleri' kınanıyor ve suriye devlet başkanı beşar esad'a, yetkilerini devretmesini de öngören arap birliği'nin barış planına uyma çağrısı yapılıyor.
karar metni
türkiye'nin de ortak sunucuları arasında bulunduğu karar metni, bm güvenlik konseyi'nin reddedilen tasarısına benzer nitelikte.
kararın giriş bölümünde, suriye'de kötüye giden durumdan, devam eden insan hakları ihlallerinden ve suriyeli yetkililerin kendi halkına şiddet kullanmasından ‘derin endişe’ duyulduğu belirtilerek, şam yönetimi, ülkedeki tüm insan hakları ihlallerine ve sivillere yönelik saldırılara son vermeye, halkını korumaya, uluslararası hukuktan kaynaklanan yükümlülüklerini tamamen yerine getirmeye çağrılıyor.
suriye'nin egemenliğine, bağımsızlığına, birliğine, toprak bütünlüğüne güçlü destek verilen kararda, bu ülkedeki siyasi krizin barışçıl şekilde çözülmesi gerektiği vurgulanıyor ve suriyeli yetkililerin, ‘sivillere karşı güç kullanımı, keyfi adam öldürmeler, tutuklamalar, infazlar, işkence ve kötü muamele’ gibi işledikleri tüm insan hakları ihlalleri kınanıyor.
kararda suriye'de silahlı gruplar da dahil olmak üzere bütün taraflar, şiddet eylemlerini sona erdirmeye çağrılırken, 'nereden gelirse gelsin' bu tür eylemler kınanıyor ve şiddet eylemleri ile insan hakları ihlallerinden sorumlu olanların mutlaka hesap vermeleri gerektiği belirtiliyor.
‘tasarı tek taraflı’
rusya'nın bm büyükelçisi vitali çurkin, ülkesinin tek taraflı için tasarının aleyhine oy kullandığını söyledi. tasarıda, silahlı muhalefetin de hükümet gibi suçlanmadığını belirten çurkin, suriye'deki krizin çözümünün 'suriyelilerce yönetilecek kapsamlı bir siyasi süreçten geçtiğini' vurguladı.
çin'in bm büyükelçisi wang min ise kararın egemen bir ülkenin içişlerine müdahale anlamına geldiğini söyledi.
aynı noktanın altını çizen suriye'nin bm büyükelçisi beşar caferi de bm'nin 'bazı üye ülkelerce silahlı terörist gruplara koruma sağlamak için' kullanıldığını belirtti. suriye’de hükümetin 26 şubat’ta anayasa referanduma gideceğini hatırlatan caferi, “bu referandumdan 10 gün önce bu tür bir karar tasarısının bm genel kurulu'na sunulması siyasi amaçlıdır” dedi.
‘esad hiç bu kadar tecrit edilmemişti’
abd'nin bm büyükelçisi suzan rice ise genel kurul'un suriye halkına destek yolunda 'net bir mesaj' verdiğini söyledi. rice, "beşar esad daha önce hiç bu kadar tecrit edilmemişti" dedi.
bm genel sekreteri ban ki-moon, perşembe günü yaptığı açıklamada suriye'de insanlığa karşı suç işlendiğinden neredeyse emin olduklarını söylemişti. örgütün insan hakları yüksek temsilcisi navi pillay da daha önce suriye dosyasının uluslararası ceza mahkemesi'ne gönderilmesini istemişti.
çin dışişleri bakan yardımcısı zhai jun, suriye'deki soruna barışçıl bir çözüm bulunması için gün boyu ve cumartesi günü bu ülkede temaslarda bulunacak.
fransa hükümeti ise suriye'de kısa vadede şiddetin son bulmasını amaçlayan bir karar tasarısına bm güvenlik konseyi'nde rusya'nın da destek vermesinin mümkün olduğunu düşünüyor. paris yönetimi, suriyelilere insani yardım aktarılmasına yönelik yeni bir karar tasarısı üzerinde çalışmaya hazır olduğunu açıkladı.
suriyeli blog yazarına gözaltı
bu arada esad rejimine karşı isyanın öncülerinden blog yazarı rezzan gazzavi gözaltına alındı. insan hakları avukatı enver el bunni, güvenlik güçlerinin perşembe günü başkent şam'daki suriye medya ve özgürlük merkezi'ni bastıklarını; gazzavi, insan hakları eylemcisi gazeteci mazen derviş, derviş'in eşi ve 11 kişinin daha gözaltına alındığını söyledi.
mazen derviş, suriye medya ve özgürlük merkezi'nin başkanı. enver el bunni ise yaptığı yazılı açıklamada gözaltıları kınadı ve suriye yetkililerinden gözaltına alınanların derhal serbest bırakılmalarını istedi.
kaynak: al jazeera ve ajanslar
Yorumlar