türkiye, üyelikle birlikte cern’e yapacağı maddi katkı oranında kurum ihalelerinden pay alabilecek, kurumda daimi personel istihdam edebilecek ve türk bilim insanları cern’de kadrolu çalışabilecek. ortak üyelik anlaşması enerji ve tabii kaynaklar bakanı taner yıldız'ın da katılacağı törenle 12 mayıs'ta isviçre'deki cern merkezinde imzalanacak.

anlaşma meclis'te geçtikten sonra yürürlüğe girecek. anlaşmanın en geç, iki yıl içinde tbmm’de onaylanması gerekiyor. isviçre-fransa sınırında ve 27 kilometre çapında olan cern kampüsünde, dünyanın en büyük parçacık fiziği laboratuvarları bulunuyor.

çeşitli deneyler yapılıyor

cern, 2012 yılında, maddeye kütlesini verdiği düşünülen ve "higgs bozonu" adı verilen atom altı parçacığına ilişkin deneylerde bu bozona benzeyen bir parçacık tespit etmişti. bu gelişme üzerine, "higgs bozonu" ile ilgili ilk çalışmaları yapan belçikalı fizikçi françois englert ile ingiliz bilim adamı peter w. higgs'e 2013 yılında nobel fizik ödülü verildi.

dünyanın çeşitli yerlerinden binlerce kişinin çalıştığı ve yaklaşık 60 yıldır araştırmalar yürüten cern'de türk fizikçiler de bazı araştırmalara katılabiliyorlar.

cern, genişleme stratejisi kapsamında, 2010 yılında ortak üyelik statüsünü oluşturmuştu. buna göre ortak üyeler, tam üye olmak için en az iki yıl beklemek zorunda. türkiye, 21 tam üyesi olan kurumda şu ana kadar gözlemci üye statüsündeydi.

kaynak: aa