yunanistan’da, panhelenik sosyalist hareketin (pasok) iktidarı bırakacağını açıklaması sonrasında başlayan ulusal birlik hükümeti kurma çalışmaları perşembe akşamı sonuç verdi. ülkenin resmi haber ajansı ana'ya göre, pasok ile ana muhalefetteki yeni demokrasi partisi (nd) arasında dört gündür devam eden görüşmeler sonucunda, koalisyonu avrupa merkez bankası'nın (ecb) eski başkan yardımcılarından lucas papadimos’un yönetmesi konusunda fikir birliğine varıldı.

reuters haber ajansı, görüşmelerde ayrıca meclis başkanı petsalnikos’un adının geçtiğini, fakat muhalefetin, başbakan yorgo papandreu’ya çok yakın olduğu gerekçesiyle bu ismi reddettiğini belirtmişti. olası diğer başbakan adayları arasında yunanistan'ın avrupa ombudsmanı nikiforos diamanduros ile ülkenin uluslararası para fonu'ndaki (imf) temsilcisi panagiotis rimeliotis’in adı da geçiyordu.

cuma günü tsi 14.00'de yemin etmesi planlanan yeni kabinenin 19 şubat'ta yapılması beklenen erken seçime dek ülkeyi yönetmesi öngörülüyor.

yeni başbakan papadimos, gazetecilere yaptığı açıklamada, "yunanistan'ın karşı karşıya bulunduğu ekonomik sorunların, çözümleneceğinden emin olduğunu" belirtti ve yunan halkına birlik çağrısında bulundu.

yunanistan'ın kritik bir dönüm noktasında bulunduğunu ve bu nedenle geniş katılımlı bir işbirliği hükümeti kurulmasının önem taşıdığını söyleyen papadimos, oluşturulan birlik hükümetinin geçici olduğunu ve yerine getirmesi gereken belirli görevleri bulunduğunu belirtti.

kredi ödemesi dondurulmuştu

yunanistan hükümeti geçen hafta, 26 ekim tarihinde düzenlenen euro bölgesi zirvesi’nde üzerinde anlaşılan kurtarma paketini referanduma sunma kararı almıştı. haber, avrupa birliği (ab) liderlerini şok etmiş ve avrupa borsaları başta olmak üzere dünya borsalarında keskin düşüşlere neden olmuştu.

kararlar çerçevesinde uygulanacak borç kesintisi ve sağlanacak kaynakların, atina’nın bugün gayri safi yurtiçi hasılaya (gsyh) göre yüzde 160 seviyelerindeki ab’nin en yükseği olan kamu borcunu, 2020 itibarıyla yüzde 120 düzeyine düşürmesi planlanıyor.

ab’nin en büyük iki ekonomisi almanya ve fransa tarafından yoğun baskı altında olan pasok hükümeti, parti içindeki bölünmeler sonrasında referandum kararından vazgeçmişti. papandreu, ülkenin içinde bulunduğu borç krizine ek olarak ortaya çıkan siyasi kriz sonucu bir ulusal birlik hükümeti kurulmasına imkan sağlamak amacıyla görevini bırakmıştı.  

euro bölgesi’nin istikrarını da tehdit eden yunanistan borç krizi, birçok avrupalı siyasetçi tarafından bu ülkenin 17 avrupa ülkesinin kullandığı ortak para birimi euro ile ab’deki geleceğinin sorgulanmasına sebep olmuştu.

ab, kurtarma kredilerinin devamını 26 ekim paketinin kabul edilmesi koşuluna bağlıyor. daha önce, önceki kurtarma paketi çerçevesinde serbest bırakılması kararlaştırılan sekiz milyar euroluk kredi de, referandum kararı sonrası dondurulmuştu.

ülkede kurulacak ulusal birlik hükümetinin yeni başbakanını belirlemek üzere cumhurbaşkanı karolos papulyas başkanlığında siyasi parti liderleri düzeyinde toplantılar yapılıyordu.

cumhurbaşkanı, başbakan yorgo papandreu'nun çarşamba akşam saatlerinde yaptığı ulusa sesleniş konuşmasının ardından parlamentoda grubu bulunan siyasi parti liderlerini oluşturulacak yeni hükümetle ilgili son ayrıntıları görüşmek üzere toplantıya çağırmıştı.

cumhurbaşkanlığı konutundaki toplantıya papandreu ve nd lideri samaras'ın yanı sıra ortodoks halk partisi lideri yorgos karacaferis katılmıştı. karacaferis, konuta girişinden kısa bir süre sonra sinirli bir şekilde toplantıyı terk etmişti. yunanistan komünist partisi (kke) ve sol ittifak syriza ise toplantıya katılmayacaklarını önceden açıklamışlardı.

yeni başbakan belirlenemediği için papandreu, perşembe gününe kadar henüz resmi olarak istifa etmemişti.

öte yandan, almanya dışişleri bakanı guido westerwelle, euro bölgesi'ndeki borç krizinin aşılabilmesi için avrupa'daki sistemin yeniden şekillendirilmesi ve ülkelerin borçlarının giderilmesi gerektiğini söyledi.

westerwelle, neue westfaelische gazetesinde yayınlanan röportajında, yunanistan'daki iç politik huzursuzluğun euro karşıtlarına yarayıp yaramayacağı şeklindeki bir soruya karşılık şu cevabı verdi: “bir borç krizine karşı borçlanmayı kolaylaştırarak mücadele edemezsiniz. önceki alman hükümetinin 2004 yılında istikrar (ve büyüme) paktı’nı yumuşatması büyük bir hataydı. bunu düzelteceğiz. yeni avrupa paktı daha sağlam olacak. kural ihlalleri gerçek anlamda cezalandırılacak.” 

istikrar ve büyüme paktı, 1997 yılında imzalanan amsterdam antlaşması gereği, euro bölgesi ülkelerine mali disiplinde kalmaları için belli kriterler getiriyor. almanya ve fransa gibi euro bölgesi’nin lider üyelerinin de zaman zaman bu kriterlerin dışına çıkması sonrasında, 2000’li yıllarda söz konusu kurallar sıkı bir şekilde uygulanmamıştı.

kaynak: al jazeera ve ajanslar