suudi arabistan’ın cidde kentinde toplanan islam konferansı teşkilatı’nın öncelikli gündem maddesi, isyanın 16 ayı doldurduğu suriye oldu. iran dışişleri bakanı ali ekber salihi, iran’ın suriye konusunda tüm dış müdahalelere karşı olduğunu yineledi.

salihi, "suriyeliler bu krizden dış müdahale olmadan çıkmanın yolunu arıyor. tabii biz de hiç bir dış müdahaleyi kabul etmiyoruz, buna uçuşa yasak bölge de dahil” diye konuştu.

muhaliflerin oluşturduğu en büyük grup, suriye ulusal konseyi'nin  başkanı abdülbasit seyda'ya göre ise uçuşa yasak bölge gibi önlemlerin olmayışı muhaliflerin işini zorlaştırıyor. seyda’ya göre ürdün ve türkiye sınırında da tampon bölgeler oluşturulmalı.

son günlerde suriye’de uçuşa yasak bölgeden söz eden tek kişi seyda değildi. hafta sonu türkiye'nin en büyük kenti istanbul'a gelen abd dışişleri bakanı hillary clinton da  muhaliflere desteğin artacağını söylerken 'uçuşa yasak bölge'den bahsetmişti.

şam muhaliflerle görüşmeye sıcak

pazartesi günü iran’dan suriye konusunda başka tepkiler de geldi.  iran medyasına açıklamalarda bulunan suriye’nin tahran büyükelçisi, şam’ın silahlı çatışmayı sona erdirmek için muhaliflerle diyaloğa girmeye hazır olduğunu söyledi. 

iran devlet televizyonu irna’ya göre büyükelçi hamid hasan, beşar esad hükümetinin, muhalif partilerle mantıklı tartışmalara girmeye sıcak baktığını söyledi. habere göre hasan, hükümetin tek şartının, bu görüşmelerin cumhurbaşkanının liderliğinde gerçekleşmesi olduğunu da ekledi.

bm gözlemcileri çekiyor

suriye’de muhalifler ve hükümete bağlı birliklerin çatışmalarıyla yaşanan şiddet olayları son günlerce iyice tırmanışa geçmiş durumda.  bm misyonunun 21 gözlemcisi sahadan çekildi. misyonun başındaki babacar gaye'ye göre bu misyonun suriye'den çekildiği anlamına gelmiyor.

gaye, "şiddeti gözlemlemek için bu gözlemi yapacak daha az kişiye ihtiyacımız var. ülkedeki güçlerimizi  bu sebeple azalttık. geride kalan 100 tane gözlemcimiz ve sivil çalışanlarımız son dakika'ya kadar çalışmayı sürdürecek" diye konuştu.

gaye, şam’da gazetecilere yaptığı açıklamada şiddetin ülke genelinde artış gösterdiğine de dikkat çekti. gaye, hem hükümet güçlerinin hem de muhalif savaşçıların sivillerin ördürüldüğünü inkar ettiğini belirtti.

amos suriye’ye gidiyor

bm insani yardım koordinatörü valerie amos da ülkedeki insani krizi yerinde görmek için suriye'ye gidiyor. amos, burada sivillere acil yardım ulaştırmanın yollarını görüşecek.  ancak yardımın sıcak bölgelere gidebilmesi için öncelikle şiddetin azalması gerekiyor.

amos üç gün sürecek ziyareti sırasında lübnan’a giderek suriye’deki çatışmalardan kaçan ailelerle de bir araya gelecek.

suriye’de insani durum, çatışmaların şam’dan halep’e sıçramasıyla birlikte iyice kötüye gidiyor.  amos’a göre suriye’deki krizden 2 milyon kişi etkilendi, bir milyondan fazla kişi ise ülke içinde evlerini terk ederek yer değiştirmek zorunda kaldı. 

amos mart ayında suriye’ye giderek yardım göevlilerinin şiddetten en çok etkilenen ölgelere girebilmelerinin yollarını aramıştı.

suriye'de 2011 yılının mart ayında demokratik reform gösterileriyle başlayıp, daha sonra muhaliflerle rejim güçleri arasında silahlı mücadeleye dönüşen olaylarda binlerce kişi öldü.

muhaliflerin oluşturdukları, merkezi ingiltere'nin başkenti londra olan suriye insan hakları gözlemevi'ne göre ülkede çatışmalarda hayatını kaybedenlerin sayısı 20 bini geçti.

bunun karşılığında devlet başkanı beşar esad liderliğindeki şam yönetimi, ‘silahlı terörist grupların’ saldırılarında en az 3 bin polis ve askerin öldüğünü iddia ediyor.

kaynak: al jazeera ve ajanslar