2011 yılında uludere’de 34 sivilin hayatını kaybettiği bombardımanın ardından genelkurmay askeri savcılığı takipsizlik kararı verdi. karar metninde olay türk silahlı kuvvetleri’nin cephesinden yani karargahın merkezinin gözünden dakika dakika anlatıldı. bombardımandan sağ kurtulan servet encü ise başka bir cepheden yani kaçağa giden köylülerin cephesinden daha önce anlatmıştı o dakikaları... işte ikisi birleştirildiğinde ortaya çıkan uludere bombardımanının hikayesi...

28 aralık 2011

saat 15:00

köylüler havanın kararmakta olduğu dakikalarda kaçak mal getirmek için yola çıktı. sınırın hemen öbür tarafındaki akrabalarını aradılar, mazot, şeker, çay hazırlamalarını istediler. her zaman olduğu gibi 3 kilometre uludereli köylüler yol alacaktı, karşı taraftakiler de 3 kilometre türkiye’ye doğru ilerleyecekti.

saat 16:50

tatvan’daki görevi biten insansız hava aracı(iha) düğün dağı bölgesine gelerek anlık görüntü aktarmaya başladı.

saat 17:20

iha görüntülerinden,” sınırdan 6-7 kilometre uzaklıkta haftanin deresi vadisi’nde 3 adet motorlu araç olduğu değerlendirilen ısı kaynağı” tespit edildi. bir süre sonra “ısı kaynakları” kuzeye yani türkiye’ye daha da yaklaştı. grup kalabalıklaştı.

o ısı kaynakları uludere’li köylülerin sipariş ettiği mazot, şeker ve çayı taşıyan sınırın öbür tarafındaki akrabalarıydı. köylüler ile kararlaştırdıkları buluşma noktasına doğru ilerliyorlardı.

saat 17:45

uludere’li köylüler henüz buluşma noktasına ulaşmamıştı. ama türk silahlı kuvvetleri’nde hummalı bir trafik başladı. görüntüleri eş zamanlı izleyen 23’üncü jandarma sınır tümen komutanlığı ve 2’inci ordu komutanlığı karargahında görevli personel arasında görüntüler hakkında telefon görüşmeleri yapıldı. jandarma komutanlığı topçu atışı yapılacağını 2’inci ordu komutanlığı’na bildirdi. komutanlık iha ve diğer unsurlarla koordine yapılmadan atış yapılmaması talimatını verdi.

saat 18:00-18:15

albay aygün eker 2’inci ordu komutanı orgeneral servet yörük’ün makamına gitti. iha ekranında görüntü tespiti yapılan bölgenin haftanin deresi vadisi’nde pkk kamplarına yakın bir yerde olduğuna dikkat çekti. bölgede son dönemde yoğunlaşma olduğunu belirten eker, aynı dönemde fehman hüseyin ve bazı terör örgütü mensuplarının telsiz görüşmelerinin belirlendiği bilgisini de verdi. sınır dışına topçu atışı yapma kararı bu noktada alındı. prosedür gereği son aşamada genelkurmay başkanlığı harekat merkezi’ne karar, talep olarak iletildi.

saat 18:15

tsk’ya göre “daha önce motorlu araçların bulunduğu bölgeye, doğu istikametinden yük hayvanı ve insanlardan oluşan yaklaşık 20 ısı kaynağı geldi, saat 18:20 civarında aynı bölgeye kuzey istikametinden aynı evsafta başka bir grubun geldiği” belirlendi.

o grup yaklaşık 3 saat önce yük hayvanı olarak tabir edilen katırlarıyla köyden yola çıkan uluderelilerdi. onlar farkında değildi ama iha metrelerce yüksekten “ısı kaynağı” olarak onları tespit edip görüntülerini gönderirken irak tarafından gelen akrabalarıyla buluştular.

saat 19:03

türk silahlı kuvvetleri’nde trafik devam ediyordu. topçu atışı talebi iletildikten sonra genelkurmay istihbarat başkanı orgeneral yaşar güler görüntüleri bizzat izledi ve gelişmeleri takip etti. yurtdışına topçu atış talebi kabul edildi.hava harekatı da bu dakikalarda gündeme geldi.

saat 19:20

köylüler paralarını ödediler, mallarını katırlara yüklediler ve geri dönüş için yola çıktılar. aralarından sağ kurtulanlara göre onlar açısından her şey normaldi, yolda dikkat çekici birşey yoktu. gruplar halinde yola devam ettiler.

bu hareket, “yük hayvanı ve insanlardan oluşan ısı kaynaklarının gruplar halinde bulundukları bölgeden kuzey istikametine intikale başladıkları” şeklinde tsk kayıtlarına geçti. genelkurmay 2’inci başkanı hava harekatı yapılacaksa yurtdışına topçu atışının bekletilmesi uygun kararı verdi ve bunu saat 19:30’da önce karargaha sonra da kara kuvvetleri komutanlığı’na iletti.

2’inci başkan onay almak amacıyla konuyu milli güvenlik kurulu toplantısı nedeniyle karargahta bulunmayan genelkurmay başkanı necdet özel’e telefonla iletti. özel, tespitle ilgili bilgilerin işlendiği haritanın çalışma ofisine gönderilmesini istedi, harita gönderilip necdet özel hava harekatına onay verdiği sırada saat 20:00’ı gösteriyordu. bu karar verme süreci devam ederken saat 19:28’de iki adet aydınlatma mühimmatı kullanılarak iki adet top atışı yapıldı. top atışları yapılırken köylüler artık türkiye sınırına çok yakındı. bölgeye ilk defa havadan aydınlatma bombaları atılıyordu.

saat 20:45

atış sürerken türkiye sınırına vardılar. artık onlar da bu defa olağanüstü bir durum olduğunun farkındaydı. fakat telefonları çekmiyordu, ancak sınır noktasına geldiklerinde köydeki akrabalarını aradılar. aşağıda çekmediği için bir yüksek bir yerden telefon açtılar.

sınıra varan 20 kişilik ilk grup telefonda türkiye’ye giriş için tüm yolların tutulduğunu öğrendi. arkadan gelen gruplara “buraya gelin, toplanalım” diye haber gönderildi.

aynı dakikalarda izleme devam ediyordu. iha’dan alınan görüntülerle, “topçu atışlarına rağmen ilerlemeye devam eden grubun öndeki parçasının saat 20:45 civarında sınır hattı civarına ulaşıp beklemeye başladığı, gruptan ayrılan kişilerin daha yüksekte bir yerlere gidip bir süre bekledikleri, bilahare grubun yanına döndükleri, geriden gelen iki grubun da sınır hattından güneye doğru belli mesafelerde toplanıp beklemeye başladıkları, gruplar içinde gidip gelen insanların görüntülerinin izlendiği, bu hareketlerin genelkurmay karargahı’nda grubun terörist olarak değerlendirmesine dönük karar açısından teyit edici bulunduğu” bilgisi verildi.

ve o an saat 21:39

ilk bomba saat 21:39’da atıldı, dört dakika sonra ise ikincisi... o ilk bomba düştüğünde köylüler kendi aralarında ne yapacaklarına karar vermeye çalışıyordu. ilk bomba her birini bir yana savurdu. diğer gruptakiler ilk gruptakilere yardım etmeye gelirken bombardıman devam etti. onların diğer gruba yaklaşması tsk raporuna, “yeniden hareket görüldü” olarak yansıdı. saat 22:24’ü gösterdiğinde dört bombardıman yapılmış 34 kişi hayatını kaybetmişti.

kaynak: aljazeera ve ajanslar