merkez bankası tarafından açıklanan 2011 yılı eylül ayına ilişkin ödemeler dengesi verilerine göre, cari açık 2011 yılı ocak-eylül döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 30 milyar 446 milyon dolar artış gösterdi. geçen yılın 9 aylık döneminde cari açık 30 milyar 210 milyon dolar düzeyindeydi.

cari işlemler hesabında bu yılın eylül ayında 6 milyar 758 milyon dolar açık meydana geldi.

cari işlemler açığının artmasında dış ticaret açığındaki artış etkili oldu.

merkez bankası başkanı erdem başçı, dün bakanlar kurulu toplantısında yaptığı sunumda, türkiye'de 2008 küresel krizi sonrasında başlayan güçlü ekonomik toparlanmanın devam ettiğini, cari açıktaki hızlı artış eğiliminin 2011 yılının son çeyreğinden itibaren kontrol altına alındığını, cari açığın finansman kalitesindeki iyileşmenin devam ettiğini bildirmişti.

türkiye'deki tasarruf oranlarını artırıcı ve enerjide dışa bağımlılığı azaltıcı yapısal reformların orta vadeli program'da (ovp) özetlendiği şekilde hayata geçirilmesinin cari açığa kalıcı bir çözüm sağlayacağını ifade eden başçı, kısa vadede cari açığı azaltmaya yönelik yapılan vergi artışlarının ise enflasyonda yılın son aylarında geçici bir yükselişe yol açtığını belirtmişti.

finans hesapları

hizmetler dengesi kalemi altındaki turizm gelirleri, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 14,6 artışla 17 milyar 811 milyon dolara ulaştı. turizm giderleri de yüzde 2,9 artarak, 3 milyar 567 milyon dolara yükseldi.

yurt dışında yerleşik kişilerin yurt içinde yaptıkları net yatırımlar, 9 aylık dönemde geçen yılın aynı dönemine göre 5 milyar 467 milyon dolar artarak, 10 milyar 915 milyon dolara yükseldi.

yurt içinde yerleşik kişilerin, yurt dışında yaptıkları net yatırımlar da bu dönemde net 1 milyar 652 milyon dolar tutarında gerçekleşti.

yurt dışında yerleşik kişiler, hisse senedi piyasasında eylül ayında 769 milyon dolar tutarında alım, ilk 9 ayda ise 449 milyon dolar tutarında net satım yaptı

kredi kullanımı

bankaların yabancı para ve tl cinsinden efektif ve mevduat varlıkları, bu yılın 9 aylık döneminde 1 milyar 153 milyon dolar tutarında azaldı.

öte yandan, diğer sektörler ise bir önceki yılın aynı döneminde 5 milyar 344 milyon dolar net kredi ödeyicisi konumunda iken, bu yılın aynı döneminde 5 milyar 716 milyon dolar tutarında net kredi kullanıcısı oldu.

bankacılık sektörünün net kredi kullanımı, geçen yıl ocak-eylül dönemde 4 milyar 918 milyon dolar olmuşken, bu yılın aynı döneminde 10 milyar 442 milyon dolara yükseldi. diğer sektörler ise geçen yılın aynı döneminde 5 milyar 344 milyon dolar ''net kredi ödeyicisi'' konumundayken, bu yılın aynı döneminde 5 milyar 716 milyon dolar tutarında ''net kredi kullanıcısı'' oldu.

yurt dışı bankaların yurt için bankalar nezdinde tuttukları yabancı para mevduatları söz konusu dönemde 3 milyar 13 milyon dolar arttı, tl mevduatları ise 6 milyar 450 milyon dolar azaldı.

net hata noksan

ödemeler dengesinde, net hata noksan kaleminde eylül ayında gözlenen artış dikkati çekti.

eylül ayında net hata noksan, 2 milyar 627 milyon dolar olarak gerçekleşti. ocak-eylül döneminde ise bu kalemdeki tutar, 12 milyar 265 milyon dolar olarak hesaplandı. 2010 yılının ocak-eylül döneminde ise net hata noksan 2 milyar 157 milyon dolar düzeyindeydi.

net hata ve noksan, tanım gereği ölçüm hataları ve tablodaki verilerin eksik veya fazla derlenmesinden kaynaklanıyor.

kaynak: anadolu ajansı