bm güvenlik konseyi'nin 5 daimi üyesi abd, rusya, çin, fransa ve ingiltere ile almanya’nın oluşturduğu ‘5+1’ ülkeleri, iran'la nükleer müzakerelerin istanbul’da yapılacağını doğruladı.

grup adına müzakereleri yürüten ab dışişleri yüksek temsilcisi catherine ashton'ın sözcüsü michael mann, "yeni tur müzakerelerin 14 nisan'da istanbul'da başlaması konusunda (iran tarafıyla) anlaştık" dedi.

ab sözcüsü, "müzakerelerin ilk turunda somut ilerleme için uygun atmosfer yakalamayı umuyoruz ve elbette sürdürülebilir bir süreç hedefliyoruz" diye konuştu.

iran'da ingilizce yayın yapan devlet televizyonu press tv, izleyicilerine pazar günü tahran yönetiminin '5+1' olarak adlandırılan devletlerle istanbul'da masaya oturacağını aktarmıştı.

ancak iran, 4 nisan tarihinde nükleer müzakerelerin bağdat'ta yapılması için irak yönetimine teklif götürmüştü. irak dışişleri bakanı hoşyar zebari, teklifi doğrulamıştı.
 
abd dışişleri bakanı hillary clinton da geçtiğimiz cumartesi günü yaptığı açıklamada, 13-14 nisan tarihlerindeki görüşmelerin istanbul’da gerçekleşeceğini ifade etmişti.

türkiye ev sahipliğine talip

iran dışişleri bakanı ali ekber salihi, 28 mart’ta tahran'ı ziyaret eden türkiye başbakanı recep tayyip erdoğan'ı karşılamış, havaalanında yaptığı açıklamada, istanbul'un görüşmelerin ev sahipliğine talip olduğunu, bunu bir seçenek olarak değerlendireceklerini söylemişti.

iran meclis başkanı ali laricani, 1 nisan pazar günü istanbul'da yapılan 'suriye'nin dostları' toplantısını 'suriye'nin düşmanları' olarak tanımlamış, toplantıyı “israil’e hayat veren 83 israil rüşvetçisinin toplantısı” şeklinde değerlendirmişti.

türkiye dışişleri bakanı ahmet davutoğlu ise,  müzakere konusunda yerin önemli olmadığını, nerede olursa müzakerelere destek vereceklerini dile getirmişti. iran’ın barışçıl nükleer çalışmalar yürütme hakkı olduğuna vurgu yapan davutoğlu, askeri nitelik taşıyan nükleer çalışmaların ise denetlenmesi gerektiğinin altını çizmişti.

önceki görüşmeler yarım kalmıştı

iran nükleer sorunuyla ilgili görüşmelerin son turu geçen 2011 yılının ocak ayında istanbul'da yapıldı. zenginleştirilmiş uranyum konusuyla ilgili yaşanan anlaşmazlıklardan dolayı, görüşmede somut ilerleme kaydedilemedi.

14 şubat tarihinde tahran’ın nükleer programıyla ilgili olarak küresel güçlerle müzakerelere bir yıllık aradan sonra yeniden başlanmasını talep eden iran başmüzakerecisi said celili, ülkesinin yeni girişimleri masaya getireceğini belirtti.

tahran yönetimine, mart ayı başında ab’den yeşil ışık gelmişti. ab dış ilişkiler yüksek temsilcisi catherine ashton, görüşmelere başlamayı kabul ettiklerini duyurmuştu.

iran bir süredir, abd ve ab’nin yoğun yaptırımları altında. washington’ın kapsamlı yaptırımları, iran merkez bankası ve diğer finans kuruluşları ile iş yapan şirketlerin abd ekonomisi ve mali sistemi ile ilişkilerinin kesilmesine ek olarak, tahran yönetimi ile bağlantılı mali ve fiziki varlıkların dondurulmasını kapsıyor. abd, bu şekilde müttefiklerini iran ile petrol ticareti yapmaktan vazgeçirmeyi amaçlıyor.

ab ise ocak ayında 1 temmuz'dan itibaren tahran'a, iran’ın petrol başta olmak üzere çeşitli sektörlerini hedef alan ticari yaptırımlar uygulama kararı almış, ayrıca iran merkez bankası'nın üye ülkelerdeki aktiflerini, meşru ticareti ve borç ödemelerini engellemeyecek şekilde kısmen dondurmuştu.

tahran da misilleme olarak, ab’nin altı ay içinde devreye sokacağı petrol ticareti yasağını beklemeden ingiltere ve fransa’yla bu alanda ticareti durdurmuştu.

kaynak: ajanslar