iran, avrupa birliği (ab) üyesi ülkelere petrol ihracını önümüzdeki hafta durdurabilir. iran meclisi ulusal güvenlik ve dış politika komisyonu başkan yardımcısı hüseyin ibrahimi, ülkenin yarı resmi haber ajansı fars'a yaptığı açıklamada, buna imkan verebilecek tasarının pazar günü mecliste görüşüleceğini söyledi.

yine fars ajansına konuşan, iran meclisi enerji komisyonu'nun üyelerinden muayed hüseyni sadr, "eğer milletvekilleri, iran petrolünün avrupa'ya ihracının durması gerektiği sonucuna varırlarsa, meclis (tasarıyı onaylamak için ) bir an bile gecikmeyecektir" dedi. iran'ın petrol ihraç eden ülkeler örgütü'ndeki (opec) temsilcisi muhammed ali katibi de, ülkesinin konuyu, örgütün ilk toplantısında gündeme getirebileceğini söyledi.

ab dışişleri bakanları pazartesi günü, daha önce üye ülkelerin daimi temsilcilerinin prensipte aldığı karara uyarak, iran'a aşamalı petrol ambargosuna onay vermişlerdi. yeni yaptırımlara göre, ab üye ülkelerinin, iran'dan ham petrol ve petrol ürünlerinin ithalatı veya sevkiyatı için yeni sözleşmeler imzalanması yasaklandı. yürürlükteki sözleşmeler uyarınca 1 temmuz'a kadar ithalata izin verilecek.

iran parlamentosu ise bu noktada ab'ye, ambargoyu tamamen yürürlüğe koyması için belirlediği altı aylık süreyi vermek istemiyor.

'avrupa’ya ihtiyacımız yok'

başta amerika birleşik devletleri (abd) olmak üzere batılı ülkeler, iran'ın nükleer siklah sahibi olmaya çalıştığından şüphelendiklerinden, bu ülkenin nükleer programını durdurma amacıyla tahran'a yaptırımlar uyguluyor. iran ise nükleer programının barışçıl olduğunu savunuyor.

iran cumhurbaşkanı mahmud ahmedinejad perşembe günü yaptığı açıklamada, amerika birleşik devletleri'ne (abd) 30 yıldır petrol satmadıklarını ve bundan hiç zarar görmediklerini söylemişti. ahmedinejad, ab ülkelerine hitaben ''birkaç avrupa ülkesine petrol satmaya ihtiyacımız yok. kabadayılık ve gürültü çıkarma dönemi bitmiştir'' demiş, iran halkıyla dostluğun batılı ülkeler için daha iyi olduğunu belirtmişti.

ab, toplamda, çin'in ardından iran'ın en büyük ikinci petrol müşterisi konumunda. amerikan enerji bilgi ajansı'nın verilerine göre, iran geçen yılın ilk altı ayında petrolünün yüzde 18'ini ab ülkelerine satmıştı.

iran'ın en büyük müşterisi olan çin ise perşembe ab'nin petrol ambargosu kararını eleştirmişti. çin dışişleri bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, "baskıyı artırmak ve yaptırım uygulamak yapıcı bir yaklaşım değildir" ifadesi yer almıştı.

dünyanın en büyük ikinci petrol müşterisi olan çin, iran'ın enerji sektörüne hedef alan yaptırımlara uzun süredir karşı çıkıyor ve kendisine yönelik petrol akışını tehdit edecek gerginlikleri azaltmaya çalışıyor. çin iran'dan geçen yıl, 2011'e kıyasla yüzde 30 fazla petrol almıştı.

geçen hafta çin'in başkenti pekin'i ziyaret eden bir iran heyetine de, tahran'ın nükleer programıyla ilgili altılı görüşmelere dönmesinin, 'ülkenin önceliklerinden biri olduğu' söylenmişti. çin başbakanı wen jiabao, bu ay bazı arap ülkelerine gerçekleştirdiği ziyaretleri sırasında, iran'ın nükleer silah sahibi olmasına ve geliştirmesine karşı olduklarını belirtmişti.

kaynak: ajanslar