iran ile altı ülke arasındaki nükleer görüşmelerin yapılacağı ülke konusunda, tahran’ın istanbul’u istememesi nedeniyle belirsizlik sürerken, abd beklentinin hala türkiye’den yana olduğunu açıkladı. abd dışişleri bakanlığı sözcüsü mark toner, iran ile birleşmiş milletler güvenlik konseyi'nin beş daimi üyesi ve almanya (5+1) arasındaki toplantının, gelecek hafta istanbul'da yapılmasını umduklarını söyledi.

toner, ab dış ilişkiler ve güvenlik politikası yüksek temsilcisi catherine ashton'ın ofisinin, toplantı yerini doğrulamaya ve sabitleştirmeye çalıştığını ancak iran ile toplantının hala 13-14 nisan'da istanbul'da olmasını beklediklerini kaydetti.

toner, bir başka soruya karşılık, bir toplantı yerinin diğerine tercih edilmesi gibi kararın kendilerine ait olmadığını ifade ederek, ''ama ashton ile çalışarak toplantı yerini sabitleştirmeye başlamamız önemli. dolayısıyla, gelecek hafta buluşabileceğimiz bir yer var'' dedi.

erdoğan'dan tepki

başbakan recep tayyip erdoğan, nükleer müzakerelerin adresi olarak istanbul'u istemediklerine yönelik açıklama yapan iran yönetimine tepki göstermişti. erdoğan, tahran yönetiminin, 13 nisan’da yapılacak müzakereler için şam veya bağdat’ı önermesini, ‘ipe un sermek’ olarak nitelendirmişti.

erdoğan, “ortada dolaşan teklif , 'bu iş olmasın' demektir. çünkü karşı tarafın şam'a, bağdat'a gelmeyeceğini biliyor. kalkıp, 'bak biz şam'ı da bağdat'ı da önerdik' diyecek. dürüst olmak lazım. dürüst olunmadığı için dünyada sürekli olarak itibar kaybına devam etmektedirler” diye konuşmuştu.

abd dışişleri bakanı hillary clinton daha önce suudi arabistan’da yaptığı açıklamada görüşmelerin istanbul’da yapılacağını söylemiş ancak daha sonra iran tarafından gelen açıklamalar kafa karıştırmıştı. tahran yönetimi, istanbul’da yapılan ‘suriye’nin dostları’ toplantısına tepki göstermiş ve müzakerelerin türkiye’de yapılmayacağına dair açıklamalar gelmeye başlamıştı.

suriye politikası gerdi

iran meclisi dış ilişkiler komisyonu başkanı alaaddin burucerdi, türkiye'nin ev sahipliğiyle ilgilenmediklerini belirtmiş ve buna gerekçe olarak ankara’nın suriye politikasını göstermişti.

irak dışişleri bakanı hoşyar zebari, iran’ın müzakere adresinin bağdat olması konusunda kendilerine teklifte bulunduğunu söylemişti.

iran'ın nükleer programının neden olduğu sorunun çözümüne yönelik altılı görüşmelerin son turu 2011 ocak'ında istanbul'da yapıldı. zenginleştirilmiş uranyum konusuyla ilgili anlaşmazlıklardan dolayı, görüşmelerde somut ilerleme kaydedilemedi.

yoğun yaptırımlar

iran bir süredir, abd ve ab’nin yoğun yaptırımları altında. washington’ın kapsamlı yaptırımları, iran merkez bankası ve diğer finans kuruluşları ile iş yapan şirketlerin abd ekonomisi ve mali sistemi ile ilişkilerinin kesilmesine ek olarak, tahran yönetimi ile bağlantılı mali ve fiziki varlıkların dondurulmasını kapsıyor. abd, bu şekilde müttefiklerini iran ile petrol ticareti yapmaktan vazgeçirmeyi amaçlıyor.

ab ise ocak ayında 1 temmuz'dan itibaren tahran'a, iran’ın petrol başta olmak üzere çeşitli sektörlerini hedef alan ticari yaptırımlar uygulama kararı almış, ayrıca iran merkez bankası'nın üye ülkelerdeki aktiflerini, meşru ticareti ve borç ödemelerini engellemeyecek şekilde kısmen dondurmuştu.

tahran da misilleme olarak, ab’nin altı ay içinde devreye sokacağı petrol ticareti yasağını beklemeden ingiltere ve fransa’yla bu alanda ticareti durdurmuştu.

kaynak: ajanslar