abd, nisan ayında uzaya uzun menzilli bir füze aracılığıyla uydu fırlatmayı planlayan kuzey kore’ye gıda yardımını durdurdu. amerikan savunma bakanlığı’ndan (pentagon) bir yetkili, pyonyang yönetiminin füze denemelerine son vermeye yönelik sözünü tutmadığını ve yönetimin gıda yardımını ihtiyaç duyanlara yönlendireceğine güvenemediklerini söyledi. 

asya ve pasifik ilişkileri savunma sekreteri asistanı peter lavoy, “kuzey kore tarafından gelecek ay atılması planlanan roket, bu ülkenin uluslararası arenada verdiği sözlere uyma konusundaki isteksizliğini gösteriyor” dedi. abd temsilciler meclisi silahlı kuvvetler hizmet komitesi’nde konuşan lavoy, “kuzey kore’nin davranışları doğrultusunda abd’nin yapılan gıda yardımının yönetici elitlere değil de yoksul halka ulaştığı konusunda güveni kalmadı” diye konuştu.  

kuzey kore, geçen ay varılan bir anlaşmayla, abd’den alacağı gıda yardımı karşılığında nükleer faaliyetlerini kısmen durdurmaya ve füze denemelerini sona erdirmeye söz vermişti.

ab, daha önce, fırlatılacak herhangi bir füzenin gıda yardımının askıya alınmasına yol açacağı konusunda kuzey kore'yi uyarmıştı.

al jazeera muhabiri rosiland jordan, durumun önemli olduğunu zira washington yönetiminin kuzey kore’nin nükleer silah üretme isteğinin önüne geçilmesi ve kore yarımadası'nın nükleer silahlardan arındırılması yönünde nihayet ilerleme kaydedildiğini düşünüp, altılı görüşmelere dönülebileceğine inandığını aktardı. 

kuzey kore'den mesaj

kuzey kore son olarak 27 mart salı günü  komşusu olan ülkeler ile abd tarafından yoğun şekilde eleştirilen füzeyle uzaya uydu gönderme planında herhangi bir değişiklik olmadığını açıklamıştı. pyongyang yönetimi, abd başkanı barack obama'ya seslenerek kuzey kore'ye karşı meydan okumaktan vazgeçmesini istemişti.

ülkenin resmi haber ajansı kcna’ya konuşan bir kuzey kore dışişleri bakanlığı sözcüsü, "egemen devletimizin meşru hakkı olan ve ekonomik kalkınma için olmazsa olmaz bir adım olan (uzaya) barışçıl uydu fırlatma hakkımızdan vazgeçmeyeceğiz" demişti.

obama’nın, güney kore'nin başkenti seul'deki nükleer güvenlik zirvesi sırasında konuya ilişkin olarak söylediği sözlere değinen sözcü "abd devletinin başındaki isim, bize karşı herhangi bir düşmanca tavrının olmadığını söylemişti. bu sözler doğruysa, bizi engellemeye çalışan zihniyetini değiştirmeli ve bizim de en az diğer ülkeler kadar (uzaya) uydu fırlatma hakkımız olduğunu itiraf etmeli" diye konuşmuştu.

doğumgünü uyduyla kutlanacak 

kuzey kore, ülkenin kurucusu kim il sung'un 100. doğum günü nedeniyle, 12-16 nisan tarihleri arasında uzaya uzun menzilli füze yoluyla uydu göndereceğini açıklamıştı. kuzey kore'nin füzeyi fırlatmaya hazırlandığı nokta, çin sınırından fazla uzak değil.

çin konuyla ilgili olarak ülkesindeki pyonyang büyükelçisini çağırarak uyarıda bulunmuştu. güney kore ve japonya ise, eğer hava sahalarından geçerse füzeyi vuracaklarını belirtmişti. abd, bunun bir füze denemesi olacağını ve bm güvenlik konseyi kararlarının ihlali anlamına geleceğini vurgulamıştı.

bm genel sekreteri ban ki-moon da, güney kore cumhurbaşkanı lee myung-bak ile cumartesi günkü görüşmesi sonrasında yaptığı açıklamada, kuzey kore'ye uzun menzilli füze ile uzaya uydu gönderme planını gözden geçirmesi çağrısında bulunmuştu.

ara bölgeyi ziyaret etmişti

obama ise nükleer güvenlik zirvesi için gittiği güney kore'de, 1953 yılında iki ülke arasında bölünen yarımadadaki dört kilometre genişliğindeki askersizleştirilmiş bölgeyi de ziyaret etmişti.

taraflar, kore savaşı’nın sonunda 1953 yılında sadece ateşkes anlaşması yapıp, barış anlaşması imzalamadıkları için hukuki olarak halen savaş halinde bulunuyorlar.

kuzey kore’nin nükleer programı, bu ülkenin komşularını ve batı dünyasını endişelendiriyor. pyongyang, 2006 ve 2009 yıllarında nükleer denemeler gerçekleştirmişti. 1994 yılından beri ülkeyi yöneten kim’in ölümü, nükleer silaha sahip ülkedeki istikrarın geleceğinin sorgulanmasına neden olmuştu.

kaynak: al jazeera ve ajanslar