neçirvan barzani, başbakan recep tayyip erdoğan'ın daveti üzerine, irak'ta yaşanan krizden çıkış yolunu görüşmek için ankara'ya geldi.

saat 09.00 civarında dışişleri bakanlığı konutuna gelen barzani, dışişleri bakanı ahmet davutoğlu, enerji bakanı taner yıldız, mit müsteşarı hakan fidan ve dışişleri bakanlığı müsteşarı feridun sinirlioğlu ile görüştü. görüşmeye irak kürdistan bölgesel yönetimi petrol bakanı aşti hawrami de katıldı. cumhurbaşkanı celal talabani'nin oğlu, irak kürdistan bölgesel yönetimi başbakan yardımcısı kubat talabani de saat 10.15'te dışişleri bakanlığı konutuna geldi. görüşme yaklaşık iki saat sürdü. 

neçirvan barzani daha sonra başbakan erdoğan ile görüştü. sabahki toplantıya katılan isimlerin hepsi bu görüşme için başbakanlık konutuna geçti.

başbakanlık kaynaklarından edinilen bilgiye göre, görüşmede musul ve kerkük başta olmak üzere bölgedeki son durum ele alındı.

yeni hükümet vurgusu

bölgedeki istikrarsızlığın ve güvenlik sorununun endişe verici olduğuna işaret edilen görüşmede, halihazırdaki krizin aşılması için, irak'ta halkın tüm kesimlerini kuşatan, ülkede adaletli bir güç ve gelir paylaşımı sağlamayı amaçlayan bir hükümetin kurulması gerektiği belirtildi.

irak'ı mezhep temelli bir çatışma ortamına sürüklenmekten kurtarmak, ülkenin toprak bütünlüğünü ve siyasal birliğini korumak için de, en kısa sürede bir mutabakat hükümeti kurulmasının büyük önem taşıdığına değinildi. 

görüşme sırasında, halen bölgede tutulmakta olan türk vatandaşlarının türkiye'ye salimen dönmelerini sağlamanın önemi de vurgulandı.

başbakan erdoğan, türkiye'nin irak’taki olaylardan zarar gören sivil halka el uzattığını hatırlatarak, bu çerçevede 12 haziran’dan itibaren türkmenlerin yoğun olduğu bölgeler başta olmak üzere tüm ihtiyaç sahiplerine insani yardım gönderilmeye başlandığına işaret etti. 

görüşmede enerji alanında işbirliği de gündeme geldi. taraflar bu konuda temelleri daha önce atılmış olan işbirliğini geliştirme ve sürdürme konusunda kararlı olduklarını teyit etti. 

irak'ta siyasi kriz

neçirvan barzani, irak'taki durum için daha önce yaptığı açıklamada "olanlar askeri bir mesele değil. mevcut durum için siyasi bir çözüme ihtiyaç olduğunu düşünüyor ve olanları irak'taki sünni halkın önemli bir kesiminin marjinalleşmesinin bir sonucu olarak görüyoruz. sünniler siyasi projenin bir parçası olmadıklarını hissediyor.  iki yıl önce felluce halkının adil talepleri vardı. hükümetin, halkın bu taleplerine cevap vermesi, şiddetten uzak siyasi bir çözüm bulması gerekirdi" demişti. 

irak kürdistan bölgesel yönetimi başkanı mesut barzani de ülkede yaşananların ardından "artık kürt halkının geleceğini tayin etme vakti geldi" demiş ancak 'bağımsızlık' kelimesini kullanmamaya özen göstermişti.

irak’ın artık bir arada kalabilmesinin güç olduğunu söyleyen barzani, “çünkü şu an tecrübe ettiğimiz şey bize bu şekilde devam edemeyeceğimizi gösteriyor. bugünkü irak, bildiğimiz ve yaşadığımız iki hafta önceki irak’tan artık farklı” dedi.

ülkede yaşanan son gelişmeler ve abd yönetiminin çağrıları üzerine yeni bir geçiş hükümeti kurulması sürecinin başlaması bekleniyor.

ancak irak başbakanı nuri maliki devlet televizyonundan yaptığı açıklamada, 'kurtarma hükümeti' arayışlarının anayasaya aykırı olduğunu ve bunu kabul etmeyeceklerini ifade etti.

petrol sevkiyatı mayısta başladı

irak kürdistan bölgesel yönetimi’nden türkiye’ye ihraç edilen petrolün uluslararası piyasalara sevkiyatı 22 mayıs’ta başlamıştı. kürtlerin merkezi hükümetin onayı olmaksızın uluslararası piyasaya sattığı petrol erbil-bağdat hattında gerginliğe neden olmuştu.  

ülkede uzun süredir devam eden kaos, irak-şam islam devleti’nin (işid) 10 haziran salı günü ülkenin ikinci büyük kenti musul’u ele geçirmesi ve diğer bölgelere ilerlemesi sonrasında daha da şiddetlendi.

işid’in bölgeye düzenlediği saldırının ardından irak ordusunun askerleri bölgeden çekilmişti.

işid, irak ve suriye’de faaliyet gösteren silahlı bir örgüt. selefi ideolojiye sahip işid; irak, suriye, filistin ve ürdün topraklarını içine alan bölgede şeriata dayalı bir devlet kurmak istiyor. 2004’te irak’ta kurulan ve şu anda liderliğini ebubekir el bağdadi’nin yaptığı işid, suriye ve irak’taki en güçlü silahlı gruplar arasında yer alıyor.

işid, suriye’de mumbuc, petrol bölgesi rakka ve irak sınırına yakın deyr ez-zor kentlerini elinde tutuyor. irak’ta ise anbar eyaletindeki felluce ve ramadi’yi büyük oranda kontrolü altına alan örgüt, son olarak  musul, tikrit ve ürdün sınırına yakın bölgeleri de alarak suriye ve irak’ta sünni nüfusun yaşadığı geniş bir alana oturdu. 

kaynak: al jazeera ve aa