Ortadoğu
BM yetkilisi Suriye'de ateşkes istedi
Örgütün İnsan Hakları Yüksek Temsilcisi Navi Pillay, Şam'dan, şiddete son verip yardım kuruluşlarına engelsiz giriş sağlamasını istedi.
Konular:
Suriye, Avrupa Birliği
Haberin Öne Çıkanları
'Gözlemciler girsin'
'Şiddetli saldırılar sürüyor'
Suriye heyeti terk etti
bm insan hakları yüksek temsilcisi navi pillay, suriye’deki durumun hızla kötüleştiğini kaydederek, şam yönetiminden şiddete son vererek ateşkes ilan etmesini istedi.
isviçre'nin cenevre’de kentinde düzenlenen bm insan hakları konseyi'nin acil toplantısında konuşan pillay, suriye'ye ayrıca uluslararası gözlemcileri ülkeye alması ve yardım kuruluşlarına engelsiz giriş sağlaması çağrısında bulundu.
suriye güvenlik güçlerinin muhaliflere karşı ‘toplu tutuklama operasyonlarını’ ve şiddetli saldırılarını sürdürdüğünü söyleyen pillay, "uluslararası toplum, suriye halkını korumak için (devlet başkanı beşar) esad'a güçlü bir mesaj vermelidir" ifadesini kullandı.
suriye heyeti ise pillay'ın konuşması sırasında toplantıyı terk etti.
bm güvenlik konseyi'nde konuşma yapan bm genel sektereri'nin siyasi işlerden sorumlu yardımcısı lynn pascoe ise, suriye'de rejm güçleri tarafından 11 aydır sürdürülen şiddet eylemlerinde öldürülenlerin sayısının 7500'ü aştığını söyledi. ülkede günde ortalama 100 kişinin hayatını kaybettiğini belirten bm yetkilisi, bunların birçoğunun kadın ve çocuk olduğunu vurguladı.
diğer taraftan, tunus cumhurbaşkanı monsef marzuki, ülkesinin esad'a sığınma hakkı vermeye hazır olduğunu açıkladı. marzuki söz konusu açıklamayı, tunus'ta fransızca yayımlanan la presse gazetesine verdiği, çarşamba günü yayımlanacak mülakat bünyesinde yaptı.
ingiliz gazeteci lübnan'a kaçtı
öte yandan, yaklaşık bir aydır rejime bağlı güçlerin saldırıları altında olan hums şehrinde mahsur kalan yaralı ingiliz ve fransız muhabirler paul conroy ile edith bouvier, bir grup gazeteci ve aktivistle birlikte lübnan’a kaçtı.
ingiliz sunday times gazetesinin muhabiri conroy'un lübnan'da bulunduğu babası les conroy, fransız le figaro gazetesi için çalışan bouvier’in aynı sınırı geçtiği ise fransa cumhurbaşkanı nicolas sarkozy tarafından doğrulandı. gazetecilerin suriye’den nasıl çıkmayı başardığı ise henüz bilinmiyor.
geçtiğimiz çarşamba günü hums’un bab-ı amr bölgesinde görev yapan abd’li muhabir marie colvin ve fransız fotoğrafçı remi ochlik, içinde bulundukları binaya roket isabet etmesi sonucu hayatlarını kaybetmişti. bouvier ve conroy ise saldırıdan yaralı kurtulmuştu. bouvier, perşembe günü video paylaşım sitesi youtube üzerinden yayımladığı mesajda, tedavi amacıyla ülkeden çıkmak istediğini kaydetmişti.
pazartesi günü de suriye ordusundan kaçan 30 kürt asker ise irak topraklarına sığınmıştı. ülkenin kuzeyindeki kürt özerk yönetimi, bu kişilere sığınmacı statüsü vermişti.
bab-ı amr'a saldırılar sürüyor
öte yandan suriyeli aktivistler, anayasa referandumunun ardından ülke genelinde 125’ten fazla kişinin öldüğünü duyurdu. muhalifler ayrıca, suriye devlet başkanı beşar esad'ın kardeşi mahir esad'a bağlı, özel eğitimli askerlerden oluşan dördüncü tümenin hums'a girdiğini duyurdu. ilk olarak direnişin en yoğun olduğu bab-ı amr'a müdahale eden tümenin, tank ve benzeri ağır silahlı araçlar kullandıkları ifade edildi.
muhaliflerin temsilcilerinden ömer şakir, hums’ta yalnızca bir hastanenin faaliyet gösterdiğini, tıbbi malzeme ve ilaç bulmakta sıkıntı yaşandığını, sadece iki ekmek fırınının üretimine devam ettiğini ve çok sayıda kişinin aç olduğunu aktardı.
conroy’un suriye’den nasıl çıktığı henüz bilinmiyor. [reuters]
aktivistler, hums'a ek olarak, hama ve idlib'de de ordunun operasyonlarının sürdüğünü kaydetti. açıklamada, hama'da 20 kişinin hayatını kaybettiği belirtildi.
diğer taraftan, rejime karşı silahlı mücadele veren ve çoğunluğu taraf değiştirmiş askerlerden oluşan özgür suriye ordusu girişimi ise, halep şehri yakınlarında üç askeri helikopteri düşürdüklerini duyurdu.
hums'ta pazartesi günü, yerel koordinasyon komiteleri ve diğer muhalif gruplar, ram el enz ve gacariye köyleri arasında kırsal bir bölgede 64 kişinin cesetleri toplu halde bulunduğunu ve bu cesetlerin bab-ı amr'dan çıkmaya çalışırken kaçırılan kişilere ait olduğunu açıklamıştı.
yeni anayasaya ‘evet’
suriye devlet televizyonu, pazar günü yeni anayasanın yüzde 89,4 'evet' oyu alarak onaylandığını duyurmuştu. suriye rejimi, daha önce 2012 içinde genel seçimlere ek olarak, anayasal reform yapacağı sözü vermişti.
diğer yandan, uluslararası toplumun ise suriye’deki ölümlere tepkisi ve esad yönetimine yönelik baskısı devam ediyor.
son olarak fransa, suriyeli yetkililerin adalet karşısına çıkması konusunu incelemeye hazır olduğunu duyurdu.
dışişleri bakanı alain juppe, pazartesi günü yaptığı açıklamada, suriye konusunun uluslararası ceza mahkemesi'ne (ucm) taşınması konusunda görüşmeler yürüteceğini duyurdu. suriye’nin ucm'yi kuran roma anlaşması’na üye olmadığı için bunun zor bir konu olduğunu söyleyen juppe, bu konuda yeni fikirler üretilmesi gerektiğini kaydetti.
juppe, bm güvenlik konseyi'nde yeni bir girişim başlatılması için çalışmalarını ve temaslarını sürdürdüklerini de belirtti.
bm güvenlik konseyi şubat ayı başında, esad’ın yetkilerini yardımcısına devretmesi, ülkede birlik hükümeti kurulması ve suriye’ye silah sokulmasının engellenmesi çağrısı yapan karar tasarısını oylamıştı. arap birliği ve avrupa ülkelerinin çoğunluğu tarafından desteklenen tasarı, veto hakkına sahip olan daimi konsey üyelerinden rusya ve çin’in vetosu sonucu reddedilmişti. ret kararı, batılı ülkeler tarafından yoğun bir şekilde eleştirilmişti.
katar başbakanı şeyh hamad bin casım al tani ise suriye muhalefetine silah sağlamak konusunda gönüllü olduklarını söyledi.
ab yeni yaptırım kararı almıştı
ab dışişleri bakanları pazartesi günü suriye’ye yeni yaptırımlar uygulanması konusunda uzlaşmıştı. bunların arasında suriye merkez bankası'nın avrupa ülkelerindeki hesaplarının durdurulması da var.
üye ülkeler, geçen yıl 21 eylül’de alınan yaptırım kararıyla avrupalı şirketlerin suriye'nin enerji sektöründe yatırım yapmasını, bu sektöre kredi vermesini, avrupa'da üretilen suriye paralarının geri verilmesini ve suriye şirketlerinde hisse barındırmasını yasaklamıştı.
orta doğu ve kuzey afrika ülkelerini yoğun olarak etkileyen ‘arap baharı’ hareketi, geçtiğimiz mart ayında suriye’ye de sıçramıştı. yaklaşık 20 milyon kişinin yaşadığı ülkede düzenlenmeye başlayan demokratik reform gösterileri, ordunun sert müdahalesiyle karşılaşmıştı.
bm, arap birliği, ab ve birçok ülke, suriye yönetimine defalarca ülkedeki şiddeti durdurması ve demokratik reform yapması çağrısında bulunmuştu.
kaynak: al jazeera ve ajanslar
Yorumlar