bm’nin suriye özel temsilcisi lahdar brahimi aracılığıyla isviçre’nin cenevre kentinde aynı masaya oturan suriye rejimi ve muhalifler ilk kez uzlaştı. brahimi, görüşmeden sonra yaptığı basın toplantısında, “suriye yönetimi, humus kentindeki kadın ve çocukların hemen kentten çıkmasına izin vereceğini söyledi. diğer sivillerin listesini istedi” açıklamasını yaptı. brahimi, rejimin liste isteme gerekçesini de “kimin sivil kimin silahlı olduğunu bilmek istiyorlar” ifadesiyle açıkladı.

"muhalifler yardıma izin verecek"

cezayirli diplomat, humus’a insani yardım ulaştırma konusunun da görüşüldüğünü belirtirken, kentteki silahlı gruplardan yardım konvoyuna ateş açmama garantisi aldıklarını söyledi. suriye temsilcisi, durumu humus valisi'ne ilettiklerini, kendilerinden yardım beklediklerini ekledi.

humus 18 aydır kuşatma altında

rejimin ilk kez sivillerin çıkışına izin verdiği  humus, 7 haziran 2012'den beri kuşatma altında. özellikle ‘eskişehir’ denilen humus  merkezine hiç kimse ulaşamıyor. yaklaşık 500 ailenin dışarıyla bağlantısının kesildiği tahmin ediliyor.

humus kuşatmadan önce muhalefetin kalelerinden biriydi. rejim, şam-halep yolunun tam ortasında, kritik bir noktada yer aldığı için humus'a daha çok askeri yükleme yaptı. tüm takviyelere rağmen rejim, muhalif savaşçıları humus’tan söküp atamayınca kuşatma altına aldı. bu rejimin şam'daki doğu guta semti ve dera kent merkezinde de denediği bir strateji oldu. rejim, kuşatmayla humus’takileri ‘teslim olmakla açlıktan ölmek’ arasında seçim yapmaya zorlamış oldu. şehirde sular kesik. kentteki siviller kanalizasyon suyu veya biriktirilen yağmur suyu ile şehir besleniyor.

rejimden şüphe doğuracak ima

brahimi’den sonra basının karşısına çıkan suriye dışişleri bakanı yardımcısı faysal miktad ise humus’tan sivilerin çıkışında sorun çıkabileceğini ima eden bir açıklama yaptı. suriyeli diplomat, humus’taki silahlı grupları ‘terörist’ diye niteleyip, “teröristler izin verirse kadın ve çocuklar hemen ayrılabilir” dedi.

rejim daha önce de birleşmiş milletler barış misyonu’nun suriye’ye girişine razı olmuş, ancak bm gözlemcilerinin aracına ateş açılmıştı. ardından iki taraf da birbirini suçlamış, barış misyonu birkaç ay içinde çökmüştü.

bm genel sekreteri ban ki-moon ve brahimi, cenevre-2’nin suriye’de geçiş yönetimi kurulmasını öngören cenevre-1 bildirgesi temelinde yapılması için çabalarken, rejim esed’in devlet başkanlığından vazgeçmemekte diretiyor.

dışişleri bakan yardımcısı miktad, çoğu dünya ülkesinin artık meşru bir lider olarak görmediği esed’in görevi bırakması konusunda “muhalefet istediği için geri çekilecek bir devlet başkanı dünyada yoktur. yeterince açık mı? bu bizim kırmızı çizgimizdir. şunun altını çiziyorum; bizim buraya şam'ın anahtarını birilerine vermeye geldiğimizi düşünüyorlarsa, yanılıyorlar." dedi.

kaynak: al jazeera