68. dönem bm genel kurulu’nun ilk gününde konuşan israil başbakanı binyamin netanyahu’nun gündeminde iran ile abd arasında esen sıcak rüzgar vardı.

netanyahu abd başkanı barack obama ve iran'ın yeni cumhurbaşkanı hasan ruhani’nin mektuplaşması ile başlayan sürece şüpheyle yaklaştığını gösteren ifadeler kullandı.

“batıyı oyalayabilir” uyarısı

israil başbakanına göre "iran'ın uzlaşmacı sözleri şeffaf ve doğrulanabilir bir eylemle eşleşmeli".

başbakan konuşmasında iran'ın yatıştırıcı sözler ve simgesel eylemlerle batıyı oyalayabileceğini savundu ve "kuzey kore'nin de daha önce yaptığı gibi iran da kozmetik tavizler sunarak kendi istediği bir zamanda hızla nükleer inşayı yapabilme kabiliyetini koruyarak, yaptırımları kaldırmaya çalışacaktır" dedi.

netanyahu iran'ın nükleer silah geliştirme kapasitesini gerçekten çürüttüğünü göstermesi halinde israil'in samimi diplomatik çözümlere hazır olduğunu söyledi. "fakat yarım tedbirlere aldanmayacağız. sürekli iran'ın nükleer silah takibini yapmak sadece bir sis perdesi sağlar, buna dünyanın da aldanmaması gerekir" dedi. 

israil başbakanı şüphelerini dile getirse de, sözleri geçen yılki genel kurul'da yaptığı konuşmaya göre hayli düşük bir tondaydı. zira geçen yıl, iran'ın nükleer çalışmalarını karikatür bomba ile resmettiği konuşmasında, iran'a ültimatom verilmesini istemiş, kırmızı çizgilerin savaş değil barış getireceğini savunmuştu. 

israil heyeti salonu terketti

iran cumhurbaşkanı hasan ruhani de bm genel kurulu'na seslendi. ruhani konuşurken israil heyeti netanyahu'nun talimatıyla her yıl olduğu gibi yine genel kurul salonunu terk etti.

haziran'da seçilen cumhurbaşkanı ülkesinin nükleer programı konusunda "bir takvim çerçevesinde ve sonuç almaya yönelik müzakerelere başlamaya hazırız" dedi.

ruhani: "yahudi soykırımı kınanmalı"

ruhani genel kurul'daki konuşmasından sonra cnn'de christian amanpour'un sorularını yanıtladı. cumhurbaşkanı ılımlı mesajlarını programda da sürdürdü, ruhani yahudi soykırımı'nı 'insanlığa karşı işlenmiş suçlar' arasında saydı.

iran'ın önceki cumhurbaşkanı mahmud ahmedinejad görevdeyken yahudi soykırımı'nı tanımadığına dair açıklamalarda bulunmuştu. ruhani'ye bu açıklamalarla ilgil yorumu da soruldu. yeni cumhurbaşkanı "tarih boyunca insanlığa karşı işlenmiş tüm suçlar; nazilerin savaşta yahudilere yaptığı dahil kınanmalıdır. naziler yahudilere karşı hangi suçu işlemişse biz bunu kınıyoruz. bir can almak, yahudi, hristiyan ya da müslüman olsun, birinin hayatına kast etmek, bizim için aynıdır" dedi.

ruhani israil'in filistin topraklarını işgaline de değinerek, bu tip bir suçun başkalarının topraklarını gasp ya da işgal etmeyi meşrulaştırmayacağını söyledi ve "bu da aynı şekilde kınanmalıdır" dedi.  

amerikan halkına dostluk mesaj

ruhani, amanpour’la söyleşisinde amerikan halkına ingilizce olarak seslendi ve “iran halkından amerikan halkına barış ve dostluk getirdim” dedi. ruhani ‘iran halkının dünyanın geri kalanıyla yeni bir ilişki dönemi başlatmak’ istediğini söyledi.

abd başkanı obama, genel kurul'un açılış konuşmasında ruhani'nin ılımlı söylemini cesaret verici bulduğunu söylemişti.