irak'ta kendisinin yerine haydar ibadi'nin hükümeti kurmakla görevlendirilmesini kabul etmeyen nuri maliki baskılara daha fazla dayanamadı ve görevinden haydar ibadi lehine çekilmeyi kabul etti.

ibadi ile birlikte televizyona çıkan maliki, "siyasi partilerin birlikte ilerlemesi gerekiyor.  çünkü irak bir terör tehdidiyle karşı karşıya. başbakan adayı kardeşim haydar ibadi’ye başarılar diliyorum" dedi.

maliki, "başka bir göreve gelmek için istifa etmiyorum" ifadelerini de kullandı.

irak'ta cumhurbaşkanı fuad mahsum, şii ittifak'ın adayı ibadi'yi hükümeti kurmakla görevlendirmiş ancak maliki bu kararı tanımadığını açıklamıştı. 

maliki'nin çekilme kararını, lideri olduğu kanun devleti koalisyonu da sosyal medya hesabından duyurdu. 

abd, bm ve ibadi'den ilk açıklama

abd dışişleri bakanı john kerry, irak başbakanı nuri maliki'nin görevden çekilme kararının "önemli ve onurlu" bir karar olduğunu, irak'ta tarihi ve barışçıl bir iktidar değişiminin zeminini hazırladığını belirtti.

birleşmiş milletlerin irak temsilcisi nickolay mladenov, maliki’yi överek “bu istifa çok fazla kan dökülen irak'ta yeni bir dönüm noktası olacak” dedi.

haydar ibadi ise, “maliki kıdemli bir devlet görevlisi olmaya devam edecek” dedi. 

maliki'ye irak içinden ve dışından görevi bırakması için baskılar geliyordu. 

son olarak iran'ın dini lideri hamaney de ibadi'yi destekleyen bir açıklama yapmıştı. 

otoriter ve mezhepçi politikalar uygulamakla eleştirilen maliki, bazı sünni aşiretlerin işid’e destek vermelerinin sorumlusu olarak gösteriliyor.

maliki ise son dönem yaptığı konuşmalarda, diğer ülkelerin istihbarat kuruluşlarının yerel siyasi güçlerle birlikte irak’ta mezhep çatışmasını kışkırttığını söylüyordu.

başbakan şiilerden seçiliyor

irak'taki siyasi krizin aşılmasına katkı sağlayacak ilk adım 15 temmuz'da atılmış ve irak parlamentosu'ndaki oylama sonucunda yeni meclis başkanı sünni selim abdullah cuburi olmuştu.

meclisin 24 temmuz'daki oturumunda ise kürtlerin adayı fuad mahsum irak'ın yeni cumhurbaşkanı seçildi. fuad mahsum görevi kendisinin adaylığına büyük destek veren ve geçtiğimiz günlerde uzun tedavi sürecinden sonra irak'a dönen celal talabani'den devraldı. mahsum irak meclisi'ndeki oylamada aynı zamanda maliki'nin liderliğini yaptığı kanun devleti koalisyonu'ndan da büyük destek aldı.

mahsum'un cumhurbaşkanı seçilmesinden sonra şii başbakan maliki, 26 temmuz'da süleymaniye'ye giderek kürdistan yurtseverler birliği (kyb) başkanı celal talabani ile görüştü. bölgesel kürt yönetimi başkanı mesut barzani ise birçok kez maliki'nin başında olduğu herhangi bir hükümette kesin bir biçimde yer almayacaklarını açıkladı.

irak'ta siyasi taraflar arasında yazılı olmayan bir anlaşma çerçevesinde meclis başkanı sünnilerden, başbakan şiilerden, cumhurbaşkanı ise kürtlerden seçiliyor.

kaynak: al jazeera, irakiye tv, aa ve reuters