1999 yılında gerçekleşen 17 ağustos marmara depreminin ardından 13 yıl geçti. merkez üssü gölcük olan 7,4 büyüklüğündeki deprem saat 3.02’de başlamış ve 45 saniye sürmüştü.

sarsıntı, kocaeli, sakarya, yalova, istanbul, bolu, bursa, eskişehir ve zonguldak’ta yaklaşık 20 bin kişinin ölümüne neden olmuştu. sarsıntının ardından evlerinden olanların sayısı ise yüzbinin üzerindeydi.

felaketin yıldönümünde sakarya, gölcük ve yalova’da hayatınbı kaybedenler törenlerle anıldı. saat 03.02’de kent meydanı’nda toplanan sakaryalılar kaybettikleri yakınları için saygı duruşunda bulundu. törene ak parti sakarya milletvekili ali ihsan yavuz da katıldı. chp gençlik kolları üyeleri ise depremde hayatını kaybedenler için dua okuyarak, helva dağıttı.

deprem anıtına ziyaret

yalova’da ise halk enkazlar üzerine kurulan deprem anıtı’nı ziyaret etti. hayatını kaybeden kişilerin isimlerinin yazılı olduğu beton bloklara çiçek bırakan vatandaşlar, anıt içinde bulunan fotoğraf sergisini de gezdi. etkinlikler sırasında duygusal anlar da yaşandı, ölenlerin yakınları kimi zaman gözyaşlarına hakim olamadı. '17 ağustos depremi'nde yalova’da yaklaşık 2 bin 500 kişi hayatını kaybetmişti.

depremin merkez üssü olan  kocaeli’nin gölcük ilçesinde de törenler vardı. kavaklı sahilinde düzenlenen törende konuşan boğaziçi üniversitesi rektörü prof. dr. gülay barbarosoğlu, aradan geçen 13 yılda önemli gelişmeler yaşandığını söyledi.

'türkiye çağ atladı'

bilimsel olarak önemli gelişmeler sağladıklarını anlatan barbarosoğlu, türkiye'de bugün 500 deprem istasyonunun bulunduğunu ve ülkesindeki sismik hareketi en iyi izleyen ülkelerden biri olduklarını ifade etti. barbarosoğlu, bugün şunu göğsümüzü gere gere ifade edebiliriz ki, 13 yılda türkiye afet yönetimi açısından çağ atlamıştır'' diye konuştu.

boğaziçi üniversitesi kandilli rasathanesi ve deprem araştırma enstitüsü ulusal deprem izleme merkezi müdürü jeofizik yüksek mühendisi dr. doğan kalafat da depremle mücadelede iki temel olgunun bulunduğuna dikkati çekerek, bunlardan birincisinin afet bilinci yüksek toplum haline gelebilmek, diğerinin ise depreme dayanıklı binada oturmak olduğunu kaydetti.

denize çelenk bırakıldı

konuşmaların ardından sahilde aralarında 2 engellinin de bulunduğu dalgıçlar, izmit körfezi'ne dalarak, üzerinde ''asla unutmayacağız'' yazılı çelenk bıraktı. dalgıçlar daha sonra sudan çıkardıkları ''asla unutmayacağız, ruhunuz şad olsun'' yazılı pankartı açarak kıyıya çıktı.

bu sırada protokol üyelerinin deprem şehitleri anısına gökyüzüne dilek balonlarını bıraktığı etkinlikler, kur'an-ı kerim okunması ve tasavvuf müziği konseriyle devam etti.

gölcük belediye başkanı mehmet ellibeş, gölcük engelliler derneği başkanı emine cebeci, gölcük arama kurtarma timi (gesotim) başkanı necmi kocaman ve bazı engelliler ile gölcüklüler, 17 ağustos marmara depreminin meydana geldiği saat olan 03.02'de sahildeki deprem anıtı önünde saygı duruşunda bulunarak anıta çelenk koyduktan sonra denize karanfil bıraktı.

gesotim binasına kavuştu

kocaeli'nin gölcük ilçesinde afet ve acil durum müdürlüğü ile gölcük arama kurtarma derneği'nin (gesotim) hizmet binaları düzenlenen törenle hizmete açıldı.
gesotim, 17 ağustos depreminin ardından kurulmuş ve 13 yıl boyunca kavalı’daki  konteynerlerde çalışmalarını sürdürmüştü.

dernek binasının açılışına chp kocaeli milletvekili haydar akar, gölcük belediye başkanı mehmet ellibeş, gölcük kaymakamı adem yazıcı, sçhek müdürü ismail barış katıldı.

açılışta konuşan gesotim başkanı necmi kocaman, insanların levye, kazma, balyoz dahi bulamadığı anlardan, ''beni kurtarın'' diye bağıran insanlara bir şey yapamamanın aczinden bu günlere geldiklerini söyledi.

kocaman, geçen sürede 24 konteynerde, tüm olumsuzluklarla 13 yıl geçirdiklerini ve bu süre içinde 69 operasyonel faaliyette bulunduklarını sözlerine ekledi.

insanların duyarsızlığından yakınan kocaman, “deprem sigortası yaptıranların oranı ne yazık ki yüzde 30. bu rakam ne kadar duyarsız olunduğunu gösteriyor” diye konuştu.

'türkiye ders aldı'

türkiye'de depremle ilgili alınan önlemleri değerlendiren afet ve acil durum yönetimi başkanlığı (afad) ulusal deprem gözlem ağı verilerine göre türkiye’de son 10 yılda 126 bin 430 deprem meydana geldi'' dedi.

sadece marmara bölgesi’nde son 13 yılda 4 bin 539 deprem kaydedildi. afad deprem dairesi başkanı murat nurlu’ya göre marmara depreminde yaşananlardan dolayı türkiye’nin organizasyon yeteneği gelişti.

van depreminde, bir yıl dolmadan hasar tespitleri yapıldığını, hak sahiplerinin belirlendiğini ve borçlandırmalar yapılarak, kalıcı konutların bitme aşamasına geldiğini hatırlatan nurlu, “afetzedeler konutlara yerleşiyor. van depreminin birinci yılına kadar, depremzedelerin büyük bölümü kalıcı konutlara yerleştirilmiş olacak. oysa marmara depremi'nde bu süre çok daha uzundu'' diye konuştu.

kentsel dönüşüm projesinin de marmara depremi'nden çıkarılan derslerin bir sonucu olduğunu dile getiren nurlu, ''kentsel dönüşüm 'yüzyılın projesi' diyebilirim. artık riskli binalarımızı, alanlarımızı saptayabiliyoruz” dedi.

davalar zaman aşımına uğradı

marmara depreminde resmi rakamlara göre 17 bin 480 kişi öldü, 43 bin 953 kişi yaralandı ve 66 bin 444 bina  ağır hasar gördü.

marmara depremi, 1939’da  erzincan’da meydana gelen ve 32 bin kişinin öldüğü depremden sonra türkiye'de yaşanan en büyük deprem.

depremin ardından yaşanan yasal süreç de uzun süre tartışma konusu oldu. yüzlerce dava şubat 2008’de yasal sürenin dolması nedeniyle zaman aşımına uğradı.

kocaeli’de açılan davalardan yalnızca 60’ı mahkumiyetle sonuçlandı, bunların da çoğu para cezasına çevrildi. davalarda yalnızca dokuz kişi hapis cezasına çarptırıldı.

yalova’nın çınarcık ilçesinde mütaahitliğini yaptığı iki sitede evlerin yıkılması ve 195 kişinin ölmesi nedeniyle yargılanan depremin sembol isimlerinden veli göçer 18 yıl 9 ay hapis cezasına çarptırılmıştı. 2004 yılının ekim ayında cezaevine giren göçer, 2011’de depremin 12. yıldönümüne kısa süre kala tahliye olmuştu.

kaynak: ajanslar