cumhurbaşkanı muhammed mursi'nin kararlarının yargı denetiminin dışına çıkması ve kurucu meclis'in anayasa taslağını onaylamasının ardından gösterilerin başladığı mısır'da, sular durulmuyor. cuma akşamı başkanlık sarayı çevresinde onbinlerce kişinin toplandığı ülkede, ordu cumartesi bir bildiriyle taraflara diyalog çağrısı yaptı.

devlet televizyonunda yer bulan açıklamada, sorunların konuşularak halledilmesinin 'en iyi yol' olduğu ifade edildi. şiddet eylemlerine izin verilmeyeceğinin de altı çizilen açıklamada, "ülkenin karanlık bir tünelde kaybolmasına izin vermeyeceğiz" ifadesi yer aldı.

bildiri, mursi’nin bazı muhalefet temsilcileriyle toplandığı sırada geldi. ancak mursi'nin anayasa taslağının referanduma sunulmadan önce, muhaliflere birlikte masaya oturma isteği muhalifler tarafından karşılık bulmadı.

15 aralık'ta düzenlenmesi öngörülen anayasal referandumun ertelenmesinin ve muhaliflerin diğer tüm sorunlarının gündeme getirileceği açıklanan görüşmelere yalnızca birkaç küçük grup katıldı. 

muhalifler, mursi'nin genişleyen yetkilerinden vazgeçmemesi ve referandumu iptal etmemesi halinde masaya oturmayacaklarını ilan etmişti.

görüşmeden önce, ülkedeki en geniş muhalefet grubu ulusal kurtuluş cephesi, mursi ile görüşmeye katılmayacağını duyurmuştu. 

muhalif cephenin koordinatörü muhammed baradey, mursi'nin teklifini 'zorlama' olarak niteledi. sürecin oldubittiye getirilmeye çalışıldığını savunan baradey, mursi'yi tüm gücü tek elde toplamayı hedeflemekle suçlamıştı 

müslüman kardeşler hareketinin siyasi kanadı olan hürriyet ve adalet partisi sözcüsü murad ali ise, eleştiriye "çözüm için diyalogtan başka nasıl bir çözüm düşünüyorlar?" şeklinde yanıt vermişti.

gerginlik sürüyor 

mısır sokaklarındaki mursi karşıtı gösteriler 16 gündür sürüyor. son olarak, 7 aralık tarihini 'kırmızı kart cuması' ilan eden muhalifler, cuma namazı sonrası tahrir meydanı'nda toplandı. 

onbinlerce kişinin katıldığı başkanlık sarayı önündeki gösteriler, gecenin geç saatlerine kadar devam etti. göstericiler, "halk, rejimin görevi bırakmasını istiyor" ve "istifa, istifa" sloganları attı. 

5 aralık'ta ise, sol ve liberal gruplardan oluşan binlerce kişi, başkent kahire’deki başkanlık sarayı'na yürüyerek mursi'yi protesto etmişti. 

mısır’da, mursi'nin 22 kasım'da kendi yetkilerini arttıran ve üzerindeki yargı denetimini azaltan bir kararname yayımlaması büyük tepkiye yol açmıştı. kararnameye, yüksek yargı da tepki göstermiş, yargıtay ve temyiz mahkemesi üyeleri greve gitme kararı almıştı.

anayasa taslağını referanduma sunmaktan vazgeçmeyen mursi, yetkilerini artıran kararnamenin ise demokratik süreci hızlandırmak adına geçici olduğunu öne sürüyor.

60 yılda beş cumhurbaşkanı 

mısır'da 30 yıl yönetimi elinde bulunduran hüsnü mübarek’in halk ayaklanması sonucu şubat 2011’de isifa etmesinden sonra yönetimi yüksek askeri konsey üstlenmişti. temmuz ayında ise ülkede demokratik ilk seçimleri kazanan muhammed mursi, yemin ederek resmen göreve başlamıştı. 

mursi göreve gelmesinin hemen ardından, mübarek rejiminin devrilmesiyle geçiş döneminde iktidarı üstlenen yüksek askeri konsey (yak) başkanı ve yeni kabinenin savunma bakanı hüseyin tantavi ile genelkurmay başkanı sami annan'ı emekliye sevk etmişti. 

mursi, ayrıca, askerlerin 17 haziran 2012 tarihinde ilan ettiği, orduya geniş yetkiler tanıyan ve cumhurbaşkanının yetkilerini kısıtlayan anayasal düzenlemeleri de iptal etmişti.

mısır'da devrim sırasında ise 800’den fazla kişi hayatını kaybederken, 11 bine yakın kişi de yaralandı.

kaynak: al jazeera ve ajanslar