suriyeli muhalif gruplar, mısır'ın başkenti kahire’de yaptıkları iki gün süren toplantıda, ülkelerinde silahlı mücadeleyi sürdüren özgür suriye ordusu’na (öso) arka çıktı.

öso'ya destek verdiklerini belirten muhalifler, suriye'de yönetimi el almaları halinde, iktidardaki baas partisi’ni feshedeceklerini ve geçiş sürecinde devlet başkanı beşar esad ile rejimin diğer önemli figürlerinin iktidardan uzaklaştıracaklarını açıkladı. 

muhalifler, suriye'deki çatışmalar sırasında binlerce kişinin ölümüne neden olan suçluların yargılanması konusunda da hemfikir oldu. muhalifler ayrıca rejimin cinayetleri sona erdirmesini, insan hakları ihlalleri derhal durmasını, ordunun kentlerden çekilmesini ve tutukluların serbest bırakılmasını istedi. 

kahire’de arap birliği öncülüğünde düzenlenen toplantıya yaklaşık 250 kişi katıldı.

toplantıda, suriyeli muhalifler arasında bazı önemli konularda görüş ayrılıkları sürdü. dış müdahale, dinin yeni rejimdeki yeri ve muhaliflerin tamamını temsil edecek bir oluşum gibi konularda uzlaşma sağlayamadı.

kürt grup terk etmişti

salı günü erken saatlerde kürtlerin oluşturduğu bir grup, toplantıyı terk etmişti. grup, ortak bildiride ‘esad rejimi tarafından marjinalize edilen kürt azınlığın muhalifler tarafından tanınacağı’ ibaresinin yer almasının bazı üyelerce reddedilmesine tepki göstermişti.

suriye’deki gelişmeler, paris’te cuma günü yapılacak ‘suriye’nin dostları’ toplantısında da ele alınacak. toplantı öncesinde ingiltere dışişleri bakanı william hague, fransa dışişleri bakanı laurent fabius’le bir araya gelecek.

fransa dışişleri bakanı fabius, rusya ve çin’in, suriye’de 16 aydır süren şiddeti sona erdirmek için gündeme getirdikleri çözüm önerilerini görüşmek amacıyla yapılan toplantıya katılmayacağını duyurmuştu. rusya ve çin, grubun daha önce yaptığı toplantılara da katılmamıştı.

son olarak cumartesi günü isviçre'nin cenevre kentinde 'suriye eylem grubu' toplantısı düzenlenmiş, burada esad yönetiminin ve muhaliflerin katılımıyla bir birlik hükümeti kurulması kararı çıkmıştı. ancak karar muhalefetin esad yönetiminden isimlerle uzlaşmak istemeyen kesimi tarafından eleştirilmişti. 

rusya dışişleri bakanı sergey lavrov ise gelecek hafta suriyeli muhalif gruplardan suriye koordinasyon kurulu ile görüşmeler yapacaklarını belirtmişti. grubun 'esadsız geçiş yonetimini kabul ettiği' iddia ediliyor.

şiddet devam ediyor

öte yandan suriye ordusunun çarşamba günkü son operasyonlarında 21 kişinin hayatını kaybettiği bildirildi. muhaliflerin oluşturduğu londra merkezli suriye insan hakları gözlemevi, ordunun hava destekli ağır silahlarla gerçekleştirdiği operasyonlarda idlib'te yedi, başkent şam'ın banliyölerinde altı, hums’ta üç, dera ve deyr ez zor'da ikişer ve raka'da bir kişinin hayatını kaybettiğini belirtti.

aktivistler, idlib'in han şeyhun kentinde ve hums'un sultaniye ile kuseyr bölgelerinde güvenlik güçlerinin ağır silah ve bombalarla düzenlediği saldırılar nedeniyle ölen ve yaralananlar olduğunu söyledi. aktivistler ayrıca, bazı evlerin yıkıldığını ve enkaz altında kalanlar olduğunu bildirdi.  

suriye'deki çatışmaların sona ermesi için bm-arap birliği özel temsilcisi kofi annan, altı madelik bir barış planı hazırlamış, bu kapsamda suriyeli taraflar ateşkes konusunda uzlaşmıştı. ancak çatışma ve ölümler, ateşkesin ardından da devam etti.  ülkeye ateşkesi izlemek üzere giden gözlemci heyeti de, şiddet olaylarının artması ve can güvenliklerinin tehlikeye girmesi nedeniyle görevlerini sona erdirdi.

muhaliflerin oluşturdukları, merkezi ingiltere'nin başkenti londra olan suriye insan hakları gözlemevi'ne göre, ülkede çatışmalarda hayatını kaybedenlerin sayısı 15 bini geçti. şam yönetimi ise suriye'de 'silahlı terörist grupların’ saldırılarında en az 3 bin polis ve askerin öldüğünü iddia ediyor.

kaynak: al jazeera ve ajanslar