bm ve arap birliği suriye özel temsilcisi kofi annan'ın altı maddelik barış planını kabul eden suriye devlet başkanı beşar esad, ateşkes için verilen son tarih olan 12 nisan perşembe sabahı saat 06.00'ya kadar operasyonları durduracağını duyurdu. sürenin dolmasına 12 saat kala suriye savunma bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, perşembe günü operasyonların sona ereceği ve ancak ordunun alarm durumunda kalacağı vurgulandı. suriye resmi haber ajansı sana, yönetimin askeri birliklere yönelik herhangi bir saldırıya karşılık verme hakkını saklı tuttuğunu aktardı.
Kofi Annan'ın Suriye Planı
1. tüm taraflar şiddet olaylarına son versin
2. suriye halkının taleplerini karşılayacak siyasi süreç başlatılsın
3. insani yardımlar için hergün iki saatlik ateşkes sağlansın.
4. tutuklu muhalifler serbest bırakılsın
5. barışçıl gösterilere izin verilsin
6. gazetecilik faaliyetleri serbest bırakılsın
kofi annan da, bm'ye gönderdiği açıklamada, şam yönetiminin perşembe sabahı askeri hareketliliği bitirmek için kendisine yazılı güvence verdiğini belirtti.
esad yönetiminin askerlerini çekeceğini ilan etmesinin hemen ardından rusya'dan da bir açıklama geldi. moskova yönetimi, ateşkesin kaderinin muhaliflerin elinde olduğunu kaydetti ve barış planının gereklerinin yerine getirilmesini istedi.
iran'dan mesaj vermişti
iran'a giden annan, çarşamba günü sabah saatlerinde dışişleri bakanı ali ekber salihi ile düzenlediği ortak basın toplantısında, suriye yönetiminden güvence aldığını ve ateşkese uyacaklarına dair söz verdiklerini söylemişti.
annan, "eğer ateşkes kararına tüm taraflar uyarsa, öyle tahmin ediyorum ki perşembe sabah 06.00 itibariyle sahadaki durumun daha iyiye gittiğini göreceğiz" diye konuşmuştu.
salihi ise, suriye'deki değişimin esad liderliğinde olması gerektiğini belirterek bunun için fırsat tanınmasını istemişti.
bu basın toplantısından kısa süre sonra çin yönetimi de bir açıklama yaparak, 'derin endişe' duyduğu suriye krizinin çözümü için şam'ı barış planını uygulamaya çağırmıştı.
güvenlik konseyi'nden destek
diğer yandan, ateşkes için sürenin dolmasına saatler kala bm güvenlik konseyi gelinen noktayı görüşmek üzere kapalı kapılar ardında toplanmıştı.
güvenlik konseyi dönem başkanı abd'nin bm daimi temsilcisi büyükelçi susan rice, suriye yönetiminin verdiği taahhütlerini yerine getirmediğini ancak yine de fırsatı olduğunu belirterek, bu konuda atılacak adımın, ‘esad rejimi üzerinde topluca baskıyı artırmak’ olduğunu söylemişti.
birincisi, önümüzdeki 48 saat içinde 12 nisan’a kadar silahların susması ve altı maddelik barış planının ikinci maddesinin tam olarak uygulanması. ikincisi ise, bu mühlete tüm tarafların uyması.
büyükelçi rice, suriye yönetimine verilen sürenin aslında dolduğunu, güvenlik konseyi’nin hem bu sebeple, hem de şiddetin son 10 günde artmasından derin endişeli olduğunu aktardı.
konsey annan'ın arkasında
suriye yönetimini şu ana kadar izlediği yolda temel bir değişiklik yapmaya çağıran güvenlik konseyi, “şiddetin durdurulması ilk ama önemli bir adımdır ve yeni koşullar öne sürülerek geciktirilmemelidir, şiddet şimdi son bulmalıdır” açıklamasında bulundu.
büyükelçi rice, konsey’in annan’a tam destek verdiğini yineleyerek, suriye yönetiminin taahhütlerini yerine getirmesi için hala bir fırsatı olduğunu belirtti.
suriye yönetiminin 8 nisan'da altı maddelik plana ilişkin yeni koşullar öne sürdüğünün annan'ın mektubunda belirtildiğini de bildiren rice, konsey’in altı maddelik plana dahil olmayan bu tür koşulları son toplantıda ele almadığını kaydetti.
türkiye-suriye sınırındaki mülteci kamplarını gezen annan, çatışma haberlerine rağmen perşembe gününe kadar ateşkesin sağlanması için hala fırsat olduğunu söylemiş ve tüm bm üyelerinden bu fikre destek vermelerini istemişti.
'rusya yüzünden iktidarda'
abd dışişleri bakanı hillary clinton ise rusya'yı suçlayarak, moskova yönetiminin güvenlik konseyi'nin suriye'deki krizi sona erdirmeyi amaçlayan yapıcı eylemlerine destek vermemesinin esad'ı hala iktidarda tuttuğunu söyledi
annan’ın mektubunda şam yönetiminin taahhütlerini yerine getirmediğini belirttiğini söyleyen clinton, bu konuyu perşembe günü washington'da başlayacak g8 dışişleri bakanları toplantısında rus mevkidaşı lavrov'la görüşeceğini kaydetti.
benzer bir açıklama yapan fransa dışişleri bakanı alain juppe ise annan'ın mektubunun, şam yönetiminin taahhütlerini ne kadar hiçe saydığını gösterdiğini ve doğruladığını belirtti.
juppe, yaptığı yazılı açıklamada, yarın g8 toplantısında karşı karşıya kalınan durumun ciddiyetinin altını çizeceğini ifade etti.
açıklamada juppe, bm güvenlik konseyi'nin suriye'de şiddetin sona ermesi ve siyasi süreç için gerekli yeni önlemlerin değerlendirmesi gerekliliğini de vurgulayacağını kaydetti.
çatışmalar sürüyor
şiddetin durdurulması için diplomatik temaslar sürerken suriye’deki operasyonlar da hız kesmiyor. yerel koordinasyon komiteleri salı günü 101 kişinin öldürüldüğünü belirtti. komitenin bildirdiğine göre hums’ta 56, hama’da 22, idlib’de 12, dera’da altı, halep’te üç, şam kırsalındaki hareste’de bir ve deyr ez zor’da bir kişi öldürüldü.
aktivistlerin bildirdiğine göre güvenlik güçleri şebbiha unsurlarıyla birlikte şam’ın berze, tedamun ve kabun semtlerine baskınlar düzenledi.
koordinasyon komiteleri hums sakinlerinin deyr balbe semtinde aralarındaki çocukların ve kadınların yer aldığı 37 kişiye ait bir toplu mezar bulduklarını belirtti. ölenlerin çoğunluğu organize baskınlarda idam edilmişler ve bazıları da bombardıman sırasında hayatını kaybetmiş.
suriye devrimi genel komitesinin hazırladığı son istatistiklere göre mart 2011’de devrimin başlamasından bu yana 12 binden fazla suriyeli öldürüldü. 4437 ölümle hums ilk sırada yer alıyor.
onu 1935 ile idlib, 1639 ile hama ve 1300 ile dera izliyor.
adı geçen istatistiğe göre öldürülen çocuk sayısı 821, kadın sayısı ise 664.
özgür suriye ordusundan albay malik el kürdi rejimin şehirlerden ve kasabalardan henüz tanklarını çekmediğini belirterek ve uluslararası toplumdan halkı desteklemelerini istedi.
diğer yandan suriye ulusal konseyi rejim güçlerinin esad rejiminin iki hafta önce uluslararası barış planını kabul ettiğini açıklamasından bu yana 2 bin sivilin öldürüldüğünü açıkladı. konsey’in dış ilişkiler yetkilisi besma kodmani çatışmaların şiddetinin son günlerde arttığını belirtti ve ‘pazartesi günü bir yıl önce devrimin başlamasından bu yana en kötü gün’ diye ekledi. pazartesi günü suriye’de 168 kişi öldürülmüştü.
suk göreve çağırdı
muhalif suriye ulusal konseyi (suk) ise suriye'deki rejimin askeri operasyonlara devam ettiğini belirterek, uluslararası aktörleri, suriye'de akan kanın durması için üzerine düşeni yapmaya çağırdıklarını bildirdi.
suk başkanı burhan galyun, istanbul'da düzenlediği basın toplantısında, sokaklardan bütün silahlarını çekmesi gereken suriye rejiminin askeri operasyonlara devam ettiğini belirterek, “tanklar, helikopterler operasyonlara devam ediyor, suriyeli ve arap gazetecilerin, doktorların hayatına kastediyor. sınırdaki mültecilere ateş açıyor. rejim, uluslararası düzlemde verdiği sözleri yalanlamıyor ama bunlara uymuyor da” diye konuştu.
suriye rejimini koruyan ülkeler olduğunu, bunların başında da rusya'nın geldiğini vurgulayan galyun, “rusya'nın açık bir tutum takınmasını ve suriye rejiminden, verdiği sözleri yerine getirmesini talep etmesini bekliyoruz” dedi.
kaynak: ajanslar
Yorumlar