şam yönetimi  hula’da meydana gelen katliamdan hükümet karşıtı silahlı grupları sorumlu tuttu. şam’a göre silahlı muhalifler hula’da 108 kişiyi uluslararası müdahaleyi cesaretlendirmek için öldürdü.  hükümetin araştırma komitesinin başındaki general kasım cemal süleyman, öldürülen ailelerin silahlı muhaliflerle ters düşen ve hükümete muhalefet etmeyi reddeden kişiler olduğunu kaydetti. 

suriye’nin hula kasabasında geçen hafta cuma günü  hükümete bağlı askerlerin düzenlediği baskında 100’den fazla kişinin hayatını kaybetmesi,  ululsrarası tepkileri de artırdı.

çok sayıda avrupa ülkesi, abd ve türkiye’nin de suriyeli diplomatları sınır dışı etmesinin ardından rusya ve çin’in bm güvenlik konseyi’ndeki muhalefetine karşın suriye’ye askeri müdahale yeniden gündeme gelmeye başladı.

abd dılşişleri bakanı hillary clinton ise durumun henüz askeri müdahale noktasında olmadığını kesin bir dille ifade etti. ancak rusya’yı da müdahaleye engel olarak iç savaş olasılığını artırmakla suçladı.

‘öncelik annan planına uymak’

danimarka’da öğrencilerin sorularını yanıtlayan clinton, libya’ya yapılan askeri müdahale ile muammer kaddafi rejiminin devrrilmesi  örneğini veren öğrencilerin “sizi suriye’ye askeri müdahalede bulunmaktan alıkoyan nedir” sorusuyla karşılaştı.

clinton, suriye toplumunun daha bölünmüş bir yapıya sahip olduğunu,  ülkede daha büyük etnik parçalanma yaşandığını  belirtti. muhalefetin  bütünlük içinde bulunmadığından yakınan clinton, suriye’de libya’dan daha güçlü bir ordu ile daha iyi bir hava savunmasının bulunduğunu söyledi.

her şeyin ötesinde uluslararası alanda destek olmadığını belirten clinton,  rusya ve çin’in bm güvenlik konseyi’ndeki muhalefetini hatırlattı.

clinton, suriye’deki nüfus yoğunluğunun  silahlı müdahalede meydana gelecek sivil ölümlerin yüksek olmasına neden olacakğını söyledi.

clinton, “mezhepler arasında bölünme yaşanan bir ülkede bu bir iç savaşa dönüşebilir. bu da bölgede bir savaşa yol açabilir, çünkü unutmayın ki suriye’nin içinde iran da var” diye konuştu.

daha fazla insanın ölmemesi için sivil, insani ve askeri her şeyi planladıklarını söyleyen clinton, önceliklerinin bm-arap birliği suriye özel temsilcisi kofi annan’ın barış planına uymak olduğunu ifade etti.

rusya’yı suçladı

clinton, daha sonra danimarka dışişleri bakanı’yla yaptığı basın konferansında, washington’un suriye konusunda rusya’nın tutumunu değiştirme  çabası içinde olduğunu belirtti.

“rusya bize iç savaşı önlemek için herşeyi yapmak istediğini söylüyor, çünkü yaşanacak şiddetin felaket boyutlarında olacağına inanıyor. moskova, olası bir iç savaşı lübnan iç savaşına benzetiyor  ve kendi tutumlarının ülkede istikrar sağladığını öne sürüyor, ancak bunu kesinlikle reddediyorum” diye konuştu.

clinton, moskova’ya “dünya harekete geçmekte başarısız olursa suriye’de  geniş çaplı bir sivil savaş riski atrtar” mesajını daha önce verdiğini ifade etti.

ban da uyardı

suriye’de iç savaş uyarısı yapan isimlerden  biri de bm genel sekreteri ban ki mun oldu. ban, geçen hafta hula’da yaşanan katliam gibi sivillere yönelik katliamların suriye’yi büyük bir iç savaşın içine sürükleyebileceğini söyledi. 

ban, “böyle bir iç savaşın ardından ülke uzun süre kendine gelemiyebilir” diye konuştu.  suriye’deki güvenlik durumunun lübnan’da da etkisi olduğunu belirten ban, bu durumun büyük kaygı uyandırdığını söyledi. ban ki mun, şiddete son vermesi gereken tarafın suriye hükümeti olduğunun altını çizdi.   

ingiliz dışişleri bakanı william hague ise ab’nin suriye’ye yönelik yeni yaptırımlar uygulamaya hazırlandığını belirtti. hague, birliğin diğer ülkelere de beşar esad yönetimine şiddeti sona erdirmesi konusunda baskı yapılması için benzer adımlar atmaya çağırdığını aktardı. 

‘annan’ın muhattabı yok’

türkiye dışişleri bakanı ahmet davutoğlu ise suriye yönetiminin ülke içindeki meşruiyetini tamamen kaybettiğini, 10’u aşkın ülkenin büyükelçilerini sınırdışı etmesiyle dış meşruiyet zeminin de kalmadığını söyledi.

annan’ın iyi niyetli çabasının ancak karşısında bir muhattap bulunması halinde başarılı olabileceğini söyleyen davutoğlu, hula katliamının böyle bir muhattabın bulunmadığını ortaya koyduğunu söyledi. 

iç savaş uyarısı yapan davutoğlu “3.5 yıl bosna hersek'te yürütülen katliama seyirci kalınmasının ne bedellere yol açtığını görüyoruz. iç savaş çıkmaması için bm kararlı bir tutum sergilemeli. açık bir tavır alınmalı" ifadelerini kullandı.

suriye'nin hula kasabasında ordunun cuma günkü operasyonu sonucu 49’u çocuk, 34’ü kadın 108 kişi ölmüştü.  bm insan hakları ofisi, salı günü yaptığı açıklamada olayda 20’den az kişinin bombalama ve tank ateşi altında öldüğü, ölenlerin çoğunun evlerinde vurulmak suretiyle hayatlarını kaybettiğini belirtmişti.

kaynak: al jazeera ve ajanslar