KRONOLOJİ: SURİYE'DE İÇ SAVAŞ

isyanın 19 aydır sürdüğü suriye'de kaybolanların sayısı hızla artıyor. insan hakları örgütleri, en az 28 bin kişiden haber alınamadığını bildirdi. internet üzerinden faaliyet gösteren avaaz adlı insan hakları grubu, 28 bin kayıptan 18 bininin kimlik bilgilerini belirlediğini iddia ediyor. 

verilerini, kayıp yakınlarının ifadelerine dayandıran örgütün raporuna göre, kayıpların büyük bir kısmını gözaltında işkence gördükten sonra haber alınamayanlar oluşturuyor. grup, telefon ve internetten ulaştıkları kayıp tanıklarının açıklamalarından oluşan tanıklık dosyasını bm'ye sunmaya hazırlanıyor. 

örgütün sorumlusu alice jay "halk, güvenlik güçleri ve milisler tarafından kaçırılıyor. dışarıya çıkan herhangi bir kişinin güvenliğinden söz edilemez" açıklamasından bulundu. amacın korku salmak olduğunu vurgulayan jay, kayıpların tek tek araştırılması ve sorumluların cezalandırılması gerektiğini söyledi.

suriye'de 400'den fazla kişiye telefon veren ve internet erişimi sağlayan avaaz, bilgiyi bu yolla elde ediyor.

ancak, ülkedeki şiddet olaylarını takip eden insan hakları grupları, kayıplar hakkında farklı rakamlar veriyor. sawaysa adlı bir diğer insan hakları örgütü, bu sayının 80 bin civarında olduğunu söylüyor. hassaka kentinden insan hakları savunucusu avukat muhammed halil ise, rakam belirtmenin güç olacağını ancak kayıpların binlerle ifade edilebileceğini söylüyor.

bm suriye özel temsilcisi el ahdar el ibrahimi'nin kurban bayramı’nda bir ateşkes sağlanması amacıyla suriye’nin başkenti şam’a gitmeye hazırlandığı bu dönemde şiddet hız kesmiş değil. başta muhaliflerin elindeki maarratu numan olmak üzere bir çok bölgede bombardıman sürüyor. 

yaptırımlar fayda etmiyor

ab'nin şam yönetimini hedef alan yaptırımlarını artırması da suriye'deki şiddetti durdurmadı. geçtiğimiz günlerde, devlet başkanı beşşar esed’in kabinesinde yer alan tüm isimler ab'nin kara listesine alınmıştı.

yeni yaptırımlarla avrupa'daki hesapları dondurulan 29 kişiye ve iki suriyeli şirkete daha seyahat yasağı konulmuştu. listedekilerin 26'sı suriye hükümetinde bakan olarak görev alıyor. böylece ab’nin kara listesine giren suriyelilerin sayısı, esed ailesi ile birlikte 181'e, şirket sayısı da 54'e yükselmişti.

şiddet tırmandı 

suriye’de 15 mart 2011’de beşşar esed iktidarına karşı, demokratik reform ve özgürlük talebiyle toplumsal gösteriler başlamış, ancak güvenlik güçlerinin halka karşı ölümcül müdahaleleri ülkedeki isyanı tırmandırmıştı.

kriz bir süre sonra esed’i devirmek için silahlı isyana dönüşünce ülkedeki şiddet önlenemez bir hal almıştı.

muhalif insan hakları örgütlerinin verilerine göre ülkede 19 ayda yaklaşık 33 bin kişi şiddetin kurbanı oldu. 'terörizme karşı mücadele’ verdiği savunan suriye yönetime göre ise, 3 binden fazla güvenlik görevlisi saldırılarda hayatını kaybetti.

kaynak: ajanslar