iflasın eşiğindeki yunanistan’da, bakanlar kurulu'nun kabul ettiği tasarruf tedbirlerini kapsayan tasarı parlamento tarafından onaylandı. paketin kabul edilmesi, mali krizde olan ülkeyi bir nebze rahatlatması beklenen 130 milyar euroluk ikinci kredi anlaşmasının yürürlüğe konulması için gerekliydi.

tasarının onaylanmasının ardından hükümet sözcüsü, nisan ayında genel seçime gidileceğini  duyurdu. muhafazakar yeni demokrasi partisi'nin lideri antonis samaras’ın  başbakan olabileceği ancak diğer partileri koalisyon için ikna etmesi gerektiği sanılıyor.

ayrıca, ülkenin özel sektöre olan borçlarının 100 milyar eurosu veya atina'nın talep ettiği gibi daha fazlasının silinmesini sağlayacak ‘tahvil takası anlaşması’na ilişkin görüşmelerin mart ayında sonuçlandırılacağı duyuruldu. açıklamayı yapan hükümet sözcüsü pantelis kapsis açıklamasında ayıca, ülkenin nisan ayında erken seçime gideceğini belirtti.

pazartesi sabaha karşı kabul edilen son yasa, ülkenin özel sektöre karşı yükümlü olduğu 100 milyar euro kadar borcunun silinmesini sağlayacak ‘tahvil takası anlaşması’, sert tasarruf tedbirlerini içeren ‘ikinci kredi anlaşmasını imzalamak üzere başbakan ile maliye bakanı'na yetki verilmesi’ ve ‘bankalara yeniden sermaye enjeksiyonu yapılması’ şeklinde üç madde halinde milletvekillerinin onayına sunuldu.

yunanistan parlamentosu tasarıyı, koalisyon içindeki yoğun tartışmaları sonucu 74 oya karşı 199 oyla kabul etti.

kabul etmeyenlere ihraç

çoğunluğunu koalisyon hükümetinin iki üyesi sol panhelenik sosyalist hareket (pasok) ve muhafazakar yeni demokrasi partisi’nin (nd) oluşturduğu 37 milletvekili tasarıya ret oyu verdi ya da çekimser oy kullandı. altı milletvekili ise tasarının bazı kısımlarını reddetti. 

oylamanın ardından bu 43 milletvekili partilerinden ihraç edildi.

pazartesi günü erken saatlerde ihraç edilen milletvekillerinden 22'si pasok, 21'i ise nd üyesiydi.  böylece hükümete destek veren bu iki büyük partinin 300 sandalyeli mecliste toplam üyes sayısı 236’dan 193’e düşmüş oldu.  

üçüncü ortak olan aşırı sağ ortodoks halk partisi (laos) ise cuma günü kabinedeki dört bakanı ile hükümetten çekilmiş ve tedbirlere karşı oy kullanacağını duyurmuştu.

atina’da bulunan al jazeera muhabiri john psaropoulos, parlamentonun açık bir çoğunlukla tasarıyı kabul ettiğini ve bunun önlemleri hayata geçirmek için büyük önem taşıdığını aktardı.

geçtiğimiz yıl başbakanlık görevinden istifa eden pasok genel başkanı yorgo papandreu ile nd genel başkanı andonis samaras, cumartesi günkü parti toplantılarında yaptıkları konuşmalarda, milletvekillerine parti disiplinine uyarak 'evet' oyu vermeleri çağrısında bulunmuştu.

papandreu ve samaras, söz konusu yasanın onaylanmasının ‘milli bir konu’ olduğunu belirterek, milletvekillerini ‘aksi şekilde hareket edecek olanların partilerinden ihraç edilecekleri’ yönünde uyarmıştı.

yunanistan başbakan papadimos, 'troyka' adıyla anılan avrupa komisyonu, avrupa merkez bankası (ecb) ve uluslararası para fonu (imf) heyetleri ile yunan yetkililer arasındaki görüşmeler sonucu ortaya çıkan paketi, cumartesi akşamı yaptığı ulusa sesleniş konuşmasında savunmuştu.

ülkenin içinde bulunduğu durumun, 2. dünya savaşı'ndan beri yaşanan en kötü ekonomik kriz olduğunu ifade eden papadimos, birlik olup zor bir karar alarak yunanistan'ın kurtuluşunu sağlamanın vatansever bir davranış olacağını kaydetmişti.

atina'da kaos

oylama sırasında ise parlamento binasının dışında kaos ve protesto gösterileri vardı. hala bir önceki kurtarma paketi için uygulanan kemer sıkma önlemlerinin sarsıntısını yaşayan halk tarafından destek görmeyen tasarı, büyük öfkeyle karşılandı.

başkent atina’nın merkezinde sinema, kafe, mağaza ve bankalar ateşe verildi. maseli göstericiler polisle çatışmaya girdi. 

yunanistan devlet televizyonu şiddet olaylarının korfu ve girit adalarına da sıçradığını bildirdi. kuzeydeki selanik kenti ve merkezdeki kasabalarda da olaylar yaşandı. polis atina’nın merkezinde 34 binanın ateşe verildiğini ve mağazaların yağmalandığını söyledi. yetkililer, 25 kişinin gözaltına alındığını, 54 kişinin ise solunum problemleriyle hastaneye kaldırıldığını bildirdi.

sendikalar yeni kemer sıkma önlemlerin halkın sıkıntılarını daha da arttıracağı uyarısında bulunmuştu.

acil kaynak ihtiyacı

mart ayında 14,5 milyar euroluk tahvil ihracı yaparak borçlanması gereken yunanistan'ın, bunu gerçekleştiremezse temerrüde düşmesi bekleniyor. koalisyon liderleri şu ana kadar, 2012'de kamu harcamalarını gayri safi yurt içi hasıla’nın (gsyih) yüzde 1,5'i oranında kesilmesi, rekabeti geliştirmek için maaşlarda kesintiler yapılması ve bankaların ulusallaştırmadan sermayelerinin yeniden yapılandırılması gibi konularda uzlaşmıştı.

yunan hükümeti ayrıca, mali yardım karşılığında 2015'e kadar 750 bin kamu çalışanının 150 bininin 2015 yılına kadar işten çıkarılması, 2012 için talep edilen 3,3 milyar euroluk ek önlem paketinin şartlarının yerine getirilmesi, özel sektörde asgari ücretin yüzde 22 azaltılması ve emekli maaşlarında 300 milyon euro kesinti yapılması konularında troyka ile anlaşmaya varmıştı.

ab’nin iki merkez ülkesinin lideri olan fransa cumhurbaşkanı nicolas sarkozy ve almanya başbakanı angela merkel daha önce çeşitli kereler, atina'nın talepleri yerine getirmediği takdirde yeni bir anlaşma olmayacağını kaydetmişti.

ekim 2011’de üzerinde anlaşılan 130 milyar euroluk paketten önce, mayıs 2010’da da atina’ya yönelik 110 milyon euroluk bir paket kabul edilerek, uygulamaya sokulmuştu.
euro bölgesi, yunanistan başta olmak üzere, italya, ispanya, portekiz ve irlanda gibi üye ülkeleri yoğun olarak etkileyen borç krizinin yayılmaması için çözüm üretmeye çalışıyor.

kaynak: al jazeera ve ajanslar