üç saatliğine de olsa evini ziyaret etme fırsatı bulan miyoko takeda, gözyaşları içinde arta kalan eşyalarından işine yarayacak olanları ayırıyor. geleneksel bir dansçıyı canlandırmak için, yalnızca bir kez giydiği kimonosunu, radyasyon bulaşmış olma korkusuyla geride bırakıyor.

tokyo’nun 240 kilometre kuzeydoğusunda, kıyıda bulunan fukuşima daiçi nükleer santrali, 11 mart 2011’de meydana gelen 9 büyüklüğündeki deprem ve ardından oluşan tsunamide büyük zarar gördü. çıkan yangında eriyen reaktörlerden çevreye yayılan radyasyon nedeniyle, kasaba ve çevresi acil güvenlik önlemiyle boşaltıldı.

depremin üzerinden neredeyse bir yıl geçti ancak nükleer santralin zarar gören altı reaktörünün dördünün bulunduğu okuma kasabasında radyasyon oranı hala yaşanabilecek güvenli seviyeye düşmedi.

yaklaşık 11 bin okuma sakini ve civar bölgelerden 80 bin kişi, bu nedenle evlerine dönemiyor. kasaba sakinleri acele ile terk etmek zorunda kaldıkları evlerini, çok ender de olsa, ancak birkaç saatliğine ziyaret edebiliyor.

radyasyonun zararlı seviyelerde seyrettiği bölgede bulunan üç kasabadan, 1000’in üzerinde insan, pazar günü geride bahçelerinde yabani otların bittiği okulların ve başıboş büyük baş hayvanların dışkılarının kirlettiği yolların kaldığı kasabalarına kısa bir ziyaret yaptı.

gelecekleri belirsiz

birçoğu, ailelerinden kendilerine miras kalan topraklara bir gün geri dönüp dönemeyeceklerini, döneceklerse de bunun ne zaman olacağını bilmiyor.

fiziksel olarak sağlam olan evlerine dönemememin yarattığı psikolojik yaralar derin.

pazar günü dolaplarını boşaltmak için birkaç saatliğine eşi ile birlikte evine gelen 74 yaşındaki takeda, santrale 10 kilometre uzaklıktaki evinin içinde özel koruyucu kıyafetler ile dolaşıyor. 

mart ayından bu yana sağlığının bozulduğunu söyleyen takeda, “uyuyamıyorum. yemek yiyemiyorum. sekiz kiloe verdim. doktora gittiğimde ise verdiği tüm ilaçları çıkarıyorum” diyor.

üç saatlik izni bitmeden önce kimonosunu son kez deneyen takeda, göz yaşlarına zor hakim oluyor.

bazı aileler bu değerli saatleri takeda gibi evlerinden eşya almakla geçirirken, bazıları aile mezarlarını ziyaret ederek, depremin açtığı yaraları biraz olsun sarmaya çalışıyor.

felaketten sonra yasaklı bölgeye gerçekleştirilen bu üçüncü gezide, ilk kez mezarlıkların ziyaret edilmesine de izin verilmiş.

59 yaşındaki minoru fuku ve eşi, dedelerinin altüst olmuş mezar taşlarını düzeltiyor, üzerinde biten yabani otları temizliyor. “en kısa zamanda geri dönebilmek için dua ettik ve mezarı temizledik. dedelerimizden o güne kadar bizi beklemelerini istedik” diyor fukuo.

depremden sonra ülkenin farklı bölgelerine dağılan okuma halkı geleceği göremiyor, bazıları umudunu çoktan kaybetmiş.

“bu normal bir felaket olsa, her gün biraz daha iyileşerek üstesinden gelirsiniz. ama bu sefer durum farklı. geriye kalan sadece belirsizlik” diyor 47 yaşındaki tomiko ikinobu.

dört çocuğu ile birlikte geçici bir evde yaşayan ikinobu ,felaketten beri işsiz. “zaman geçtikçe iş bulmak daha da zorlaşıyor ve çocuklarım büyüyor” diye anlatıyor sıkıntısını.

temizlik 40 yıl sürecek

aralık 2011’de japonya başbakanı yoşhihiko noda, nükleer santralin soğutma işleminin sona erdiğini ilan etmişti. ancak çevre bakanlığı’ndan yapılan son açıklamada, santral çevresindeki 2 bin 400 kilometre karelik bir alanda arındırma işleminin devam etmesi gerektiğini belirtti.

öte yandan ülkenin resmi haber ajansı kyoton'un haberine göre, fukuşima nükleer santrali salı günü son bir yılın en yüksek sıcaklığına ulaştı, bir reaktördeki sıcaklık 300 dereceyi geçti.

gelişme üzerine harekete geçen japon uzmanların çabaları henüz sonuç vermedi. son bir yılın en kritik durumunun yaşandığı santralde çalışmalar devam ediyor.

nükleer santrali güvenli bir şekilde temizlemek ve tamamen devre dışı bırakmak için öngörülen planın 40 yıl sürmesi bekleniyor.

kaynak: reuters