bilim adamları, büyük hidron çarpıştırıcısı (bhç) deneylerinde elde edilen son atom altı parçacığının higgs bozonu olma ihtimalini kuvvetlendirdiğini söyledi.

isviçre'nin cenevre kentindeki avrupa nükleer araştırma merkezi'nde (cern) görevli bilim adamı joe incandela,  “2012 verilerinden elde edilen ilk sonuçlar muhteşem ve bana göre bulduğumuz şey higgs bozonu. ancak bunun ne tür bir higgs bozounu olduğunu anlayabilmek için önümüzde uzun bir yol var” dedi.  

maddelere kütlesini verdiğine inanılan higgs bozonu’nu bulmak için bhç aracılığı ile yürütülen deneylerin sonuçları, italya’nın la thuile kentinde düzenlenen moriond konferansı’nda sunuldu.

4 temmuz 2012’de cern tarafından yapılan açıklamada yeni bir atom altı parçacığının keşfedildiği ancak yeni parçacığın, higgs bozonu olup olmadığına dair kesin bir sonuç elde edilmediğini belirtmişti.

cern'den yapılan son açıklamada, 'o zamandan bu güne elde edilen yeni bulguların, temmuz ayında keşfedilen parçacığa ışık tuttuğu ve bu parçağın higgs bozonu'na çok daha fazla benzediği sonucuna ulaşıldığı' ifade edildi.

ancak bu parçacığın, standart model’deki yer alan ve maddelere ağırılığını verdiği düşünülen higgs bozonu mu olduğu yoksa başka başka teorilerde de yer alan bir bozon türü mü olduğunun belirlenmesi için daha çok araştırma yapılması gerektiği belirtildi.

modern fiziğin kilit noktası

proton, nötron ve elektronlar gibi ‘atom altı parçaları’ndan biri olduğuna inanılan higgs bozonu, modern fizikte maddenin oluşumunu anlamada kilit öneme sahip.

tanrı parçacığı, modern fizikte elektronların, fotonların ve kuramsal zerreciklerin (kuarkların) neden kütleye sahip olduğunu anlamayı sağlayacak. bir diğer deyişle, higgs bozonu'nun 13.7 milyar yıl önce, evrenin başlangıcı olarak kabul edilen ‘büyük patlama’da ortaya çıktığı ve galaksilerin, yıldızların ve gezegenlerin oluşumu için kendi dışında kalan uçan maddelerin çoğunu bir araya getirerek, onlara sahip oldukları kütleyi verdiği düşünülüyor.

cern'de higgs bozonunu araştıran atlas ve cms adlı iki büyük deneyde yaklaşık 6 bin kişi görev alıyor.

ingiliz fizikçi dr. peter higgs tarafından 1960’lı yıllarda sorgulanmaya başlanan atom altı parçacığının varlığı fizik dünyasını uzun yıllardır meşgul ediyor.

nobel ödülü adayları arasında ismi sıklıkla telaffuz edilen higgs, standart model’e (sm) uyacak ve parçacıkların ağırlığının olma nedenini açıklayacak atom altı parçacıklarının varlığını sorgulaya başladı çünkü sm parçacıkların neden ağırlığı olduğunu şimdiye başka herhangi bir şekilde açıklamayı başaramamıştı

cern’den yapılan açıklamada “bu mekanizma olmadan dünya çok farklı bir yer olurdu, bildiğimiz sıradan maddeler, kimya, biyoloji ve insanlar olmazdı” denilmişti.

higgs bozonunun varlığı kanıtlanamazsa, standart modele alternatif olabilecek modeller sorgulanacaktı.

kaynak: ajanslar