almanya başbakanı angela merkel, çin'den, iran üzerindeki etkisini kullanarak bu ülkeyi nükleer programından vazgeçmeye ikna etmesini istedi.  merkel, çin sosyal bilimler akademisi'nde yaptığı konuşmada, birleşmiş milletler (bm) güvenlik konseyi'nin, iran'a yönelik yaptırımlar konusunda oybirliğiyle bir karar almasını umduğunu söyledi.

konuyla ilgili olarak çin devlet başkanı hu jintao ve başbakanı wen jiabao ile 'uzun tartışmalar' yaptığını belirten merkel, "eğer avrupa'nın iran'a yönelik yaptırımlarından söz ediyorsak, sorulması gereken soru, çin'in etkisini nasıl kullanacağıdır. çin iran'ın, dünyanın nükleer silahlara sahip başka bir güce sahip olmaması gerektiğini anlamasını sağlamalıdır" dedi.

merkel'in perşembe günü başlayan üç günlük çin gezisi sırasında bu ülkenin yetkililerinden, iran'dan petrol ithalini azaltmalarını isteyebileceği belirtiliyor. ancak bu talebe olumlu yanıt verilmesi beklenmiyor.

amerika birleşik devletleri (abd) 31 aralık 2011'de iran'a şu ana kadarki en sert yaptırımlarını uygulamaya başlamıştı. abd başkanı barack obama'nın onayıyla yürürlüğe giren yaptırımlar iran merkez bankası'nı içeriyor.

avrupa birliği (ab) de geçen hafta iran petrolünün ithalini ve nakliyesini aşamalı olarak yasaklamıştı.

çin ise uzun süredir iran'a yönelik yaptırımları desteklemeyi reddediyor. ancak wen geçen ay çin'in, iran'ın nükleer silah geliştirmesine 'katı bir şekilde karşı olduğunu' söylemişti.

başta abd olmak üzere batılı ülkeler iran'ın nükleer silah sahibi olmaya çalıştığından şüphelenirken, tahran yönetimi nükleer programının barışçıl amaçlı olduğunu savunuyor.

euro'ya destek de isteyecek

merkel ise çin gezisi sırasında, bu ülkenin euro'ya destek vermesini de talep edecek. çin daha önce avrupa'da tahvil almakla ilgilendiğini bildirmişti. zaten çin'in yaklaşık 3,2 trilyon dolarlık döviz rezervlerinin yaklaşık dörtte biri avrupa tahvillerine yatırılmış durumda.

son aylarda çin'e ait three gorges şirketi, portekiz hükümetinin elektrik şirketi edp'deki hiseelerini 3,5 milyar dolara satın almış; ingiliz su şirketi thames water'ın hisselerinin yaklaşık yüzde 9'u da bir çin fonuna satılmıştı.

kaynak: al jazeera ve ajanslar