rusya, arap birliği’nin suriye’deki gözlemci heyetinin çalışmalarını ülkedeki şiddet eylemlerinin artmasından dolayı askıya alması kararını sert şekilde eleştirdi. dışişleri bakanı sergey lavrov, şiddetin artması durumunda ülkede görev yapan gözlemci sayısının azaltılması değil, artırılması gerektiğini savundu.

brunei gezisi sırasında açıklama yapan lavrov, “gözlemci heyetinin görev süresinin bir ay daha uzatılması kararının ardından, bazı ülkelerin özellikle de körfez ülkelerinin gözlemcilerini çekme kararı bizim için sürpriz oldu. bu kadar gerekli bir aracı neden bu şekilde kullandıklarını bilmek istiyoruz” dedi.  

öte yandan arap birliği genel sekreter yardımcıs ahmed bin helil 5 şubat’ta suriye’deki krizi görüşmek için bir araya geleceklerini duyurdu.

arap birliği, şam yönetiminin ülkede demokrasi talebiyle ayaklanan göstericilere yönelik şiddet içeren müdahalesi ve son günlerde yüzlerci kişinin hayatını kaybetmesi nedeniyle cumartesi günü gözlemcilerin suriye’deki çalışmalarını askıya alma kararı vermişti. 

lavrov, batılı ülkelerin gözlemcilerin gereksiz olduğu ve suriye devlet başkanı beşar esad ile diyalog kurmanın mümkün olmadığını söylemelerini de desteklemediğini kaydetti.

“bunlar son derece sorumsuz açıklamalar” diyen lavrov, bu açıklamaların ortamın durulması şansını sabote etiğini ve bu nedenle affedilemez olduğunu söyledi. 

rusya daha önce arap birliği’nin suriye ile ilgili devlet başkanı beşar esad’ı iktidardan uzaklaştırmayı öngören planına karşı çıkmıştı.

suriye de şaşkın

suriye de arap birliği’nin ülkedeki gözlemcilerin çalışmalarını askıya alma kararı nedeniyle şaşkın olduğunu belirtti.

suriye televizyonunda cumartesi günü yayınlanan açıklamada “suriye, arap birliği’nin gözlemci heyetinin görev süresini önce bir ay uzatmayı talep edip sonra çalışmalarını durdurma kararı almasından dolayı üzgün ve şaşkındır” ifadelerine yer verildi. 

devlet televizyonu, bunun birleşmiş milletler (bm) güvenlik konseyi’ni etkilemek ve ülkeye yabancı müdahale için baskı yapmak amacıyla atılmış bir adım olduğunu kaydetti.

haberde bunun güvenlik konseyi’ne dış müdahale çağrısı yapması için baskı oluşturacağını ve ülkedeki silahlı grupların şiddetini artırmasına neden olacağı belirtildi.

arap birliği’nden  yapılan açıklamada 100 kadar gözlemcinin suriye’de kalacağı ancak çalışmayacakları belirtilmişti.

arap birliği gözlemci heyeti aralık ayında suriye devlet başkanı esad’ın arap birliği barış planı kapsamında gözlemcilerin ülkede çalışma yürütmesine onay vermesinin ardından kurulmuştu. gözlemcilerin sayısı bir aylık görev süresinin ardından 165’e çıkarılmıştı.

muhalefet eleştiriyor

heyet, suriye muhalefeti tarafından hükümetin şiddet politikasını engellemekte başarısız olduğu gerekçesiyle sert şekilde eleştiriliyor.  

suriye insan hakları gözlemevi, pazar günü 16 askerin yaşamını yitirdiğini duyurdu. gözlemevi, idlib'in cebel el zaviye bölgesinde askerlere yapılan saldırı sonucunda 10 askerin öldüğünü ve şam'ın sahnaya bölgesinde bir el bombasının patlaması sonucunda altı askerin hayatını kaybettiğini kaydetti.

öte yandan suriye genel devrim konseyi, pazar günü ülke genelinde yapılan operasyonlarda ve çıkan çatışmalarda 15 kişinin yaşamını yitirdiğini ve bir çok kişinin de yaralandığını belirtti. konsey, şma yönetiminin yürüttüğü askeri operasyonların hama, humus ve şam çevresinde şiddetli bir şekilde devam ettiğinin altını çizdi.

22 ocak pazar günü yapılan arap birliği dışişleri bakanları toplantısında, suriye’ye gönderilen gözlemci heyetinin görev süresinin bir ay daha uzatılmasına karar verilmişti. suudi arabistan ise heyetin başarısız olduğunu öne sürerek gözlemci heyetindeki misyonunu geri çektiğini açıklamıştı. suudi arabistan’ın ardından diğer körfez ülkeleri de heyetten çekilmişti.

arap birliği dışişleri bakanları suriye devlet başkanı beşşar esad'a yetkilerini yardımcısına devrederek ulusal birlik hükümeti kurulması çağrısı yapmıştı. şam yönetimi ise 23 ocak’ta çağrıya ret yanıtı vermişti.

orta doğu ve kuzey afrika ülkelerini yoğun olarak etkileyen ‘arap baharı’ hareketi, geçtiğimiz mart ayında suriye’ye de sıçramıştı. yaklaşık 20 milyon kişinin yaşadığı ülkede düzenlenmeye başlayan demokratik reform gösterileri, ordunun sert müdahalesiyle karşılaşmıştı.

bm, arap birliği, avrupa birliği (ab) ve birçok ülke, suriye yönetimine defalarca ülkedeki şiddeti durdurması ve demokratik reform yapması çağrısında bulunmuştu. suriyeli yetkililer ise ‘silahlı terörist grupların’, saldırılarında şu ana kadar 2000’den fazla polis ve askerin öldüğünü iddia ediyor. bm ise mart ayından bu yana ordunun müğdahalesinde hayatını kaybedenlerin sayısının 6 bine yaklaştığını belirtiyor.

suriye hükümeti 2012 içinde genel seçimlere ek olarak, anayasal reform yapacağı sözü vermişti.

kaynak: al jazeera