KRONOLOJİ: SURİYE'DE İÇ SAVAŞ

suriye muhalefetinden bazı gruplar ve beşşar esed rejimi yetkilileri, iran'ın başkenti tahran’da bir araya geldi. görüşmelere, suriye ulusal koalisyonu katılmadı. 

tahran’daki temaslar sırasında iran dışişleri bakanı ali ekber salihi, muhaliflerin silahlandırılmasının ‘bölgenin istikrarını etkilediği’ ve ‘terörizm riskini artırdığı’ uyarısında bulundu.

tahran’da şam rejiminden yetkililerle yürütülen görüşmelere farklı etnik ve dini gruplardan 200 temsilci katıldı.

‘içişlere müdahale’

iran dışişleri bakanı ali ekber salihi, suriye rejiminden yetkilikler ve muhalif gruplar arasında görüşmelerin sürdüğü süreçte bazı ülkelerin muhalifleri ağır ve yarı ağır silahlarla donattığını öne sürdü.  salihi, bu şekil bir silahlandırmanın tehlikeli bir emsal teşkil edeceğini ve bağımsız bir ülkenin işlerine açıkça müdahale olacağını belirtti. 

rusya’dan el kaide uyarısı

suriye’nin müttefiklerinden rusya da geçmişte muhaliflere silah sağlamanın uluslararası kanunun ihlali olacağı konusunda uyarıda bulundu.

iran haber ajansı irna’ya göre rusya dışişleri bakanı sergey lavrov, muhalif koalisyona gönderilen silahların el kaide’nin eline geçebileceği konusunda da uyardı.

suriye'nin önde gelen müttefikleri iran, rusya ve çin, daha önce bm güvenlik konseyi'nde suriye'ye askeri müdahalenin de aralarında bulunduğu bir dizi önlemi içeren karar tasarılarını üç kez veto etmişti. 

ab silah ambargosunu görüşecek

türkiye, fransa ve körfez ülkeleri, esed rejiminin devrilmesi için suriye ulusal koalisyonu’na daha fazla silah gönderilmesini istemişti. 

ab dışişleri bakanları, pazartesi günü brüksel’de bir araya gelerek suriye’ye silah ambargosunun kalkmasını görüşecek.

suriye ulusal koalisyonu katılmadı

tahran'da şam yetkilileri ile yapılan görüşmelere yeni oluşturulan suriye muhalif ve devrimci güçler ulusal koalisyonu (smdk) katılmıyor. zira, smdk, esed görevden ayrılmadan rejim ile diyaloğa geçmeyi reddediyor. 

muhalifleri temsil etmesi amacıyla kurulan ve uluslararası toplum tarafından tanınan suriye ulusal konseyi, abd tarafından liderlik görevini yürürtemediği eleştirilerine maruz kalmıştı.

suriyeli muhalifler 11 kasım'da katar'ın başkenti doha'da toplanarak yeni bir oluşum kurmuş ve tabanlarını genişletmişti. smdk adındaki yeni yapılanma, isyancı savaşçıların, eski muhaliflerin, etnik ve dini azınlıkların temsilcilerini de içeriyor. 

ancak ingiltere, ispanya, almanya ve italya gibi büyük ab ülkeleri smdk’yı 'tek meşru temsilci' olarak tanımıyor.

paris'e temsilci

koalisyon'u suriye halkının 'tek meşru temsilcisi' olarak  ilk tanıyan batılı ülke olan fransa, muhalefete savunma amaçlı silahlar gönderilmesine olumlu baktığını resmen açıklamıştı. fransa cuhurbaşkanı françois hollande, smdk lideri muaz el-hatib ile görüşmesinin ardından smdk’nın paris’e bir büyükelçi göndereceğini de duyurmuştu.

tahran’da bulunan şam rejimi yetkililkeri fransa’nın bu kararını kararaını ‘düşmanca’ olarak değerlendirdi.

suriye insan hakları gözlemevi’ne göre cumartesi günü ülke genelinde rejim birlikleri ve muhalif savaşçılar arasında çıkan çatışmalarda 142 kişi hayatını kaybetti. aktivist grup, beşar esed birlikleri ve muhalifler arasında 20 aydır süren çatışmalarda ölenlerin sayısının 39 bine çıktığını aktardı.    

kaynak: al jazeera ve ajanslar