mısır'da, cumhurbaşkanı muhammed mursi'nin son anayasal düzenlemeleri ve 15 aralık'ta referanduma gidecek olan anayasa taslağı nedeniyle yoğun protesto gösterileri devam ediyor.

mursi, protestoların merkezinde yer alan yeni anayasa referandumunun zamanında yapılacağını duyurdu.

perşembe akşamı televizyondan ulusa seslenen mursi, diyalog çağrısında bulundu ve protestolarda hayatını kaybedenlere taziyelerini sundu.

bütün mısırlıların eşit durumda olduğuna dikkati çeken mursi, ülkedeki ölüm ve saldırılara müsade etmeyeceklerini, silah ve molotof kullanarak insanları öldüren ve yaralayanların cezasız kalmayacağını söyledi

“rejim kalıntıları protestocularına arasına sızarak insanları provoke ediyor” diyen mursi, sorunların şiddetle çözülemeyeceğini söyledi.

'yargıya saygımızı gösteriyoruz'

mursi, konuşmasında yasal düzenlemelerin iptalini yasaklayan 6. maddeye de değindi.

6. maddenin ülkeyi korumak için konulduğunu belirten mursi, ''yasal düzenlemeler, yargıyı engellemek anlamına gelemez. yargıya saygımızı gösteriyoruz. devletin kanunlarını korumak için onları destekliyoruz” dedi.

mursi, 6. maddede ısrarcı olmadığını ve muhaliflerle diyalog görüşmesinin ardından, varılacak karara göre sözkonusu maddeyi iptal edebileceğini kaydetti

mursi, mısır'daki muhalif liberal ve sol grupların oluşturduğu vatanı kurtarma cephesi'ne cumartesi günü düzenlenecek ulusal diyalog toplantısı'na katılmaya davet etti.

muhalefet liderleri demokratik yöntemlerle hazırlanmadığını öne sürdükleri anayasa için yapılacak referandumun ertelenmesini istiyor.

eleştiriler anayasa taslağını hazırlayan 100 üyeli anayasa komisyonunun çoğunluğu islamcılardan oluştuğu için mısır halkının tamamını temsil etmediği yönünde. geçtiğimiz haftalarda aralarında liberallerin ve kıpti kilisesi mensubu hristiyan temsilcilerin bulunduğu 24 üye komisyondan istifa etmişti.

protestolar şiddetlendi

mursi’nin konuşmasının hemen ardından kahire’nin tahrir meydanı’ndaki protesto gösterileri şiddetlendi. protestocular, mursi’nin istifa etmesi yönünde sloganlar attı.  

mısır resmi haber ajansı mena yaklaşık 3 bin 500 göstericinin müslüman kardeşler teşkilatı'nın merkezini bastığını ve binadaki bazı eşyaları dışarı çıkararak ateşe verdiğini duyurdu.

askerler başkanlık sarayı etrafına beton bloklarla barikat kurdu. mursi'nin nil deltasındaki evini kuşatan protestocular polisle çatıştı.

öte yandan vatanı kurtarma cephesi'nin, cumhurbaşkanı muhammed mursi'nin ''diyalog'' çağrısını görüşeceği bildirildi. devrimde etkin rol oynayan 6 nisan hareketi ise taraftarlarını protestoya çağırdı.

öte yandan çarşamba günü en şiddetli çatışmalar sahne olan gösterilerde yedi kişi hayatını kaybetti, 800’e yakın kişi yaralandı. başkanlık sarayı önünde mursi karşıtları ve destekçileri arasında çıkan çatışmada cumhurbaşkanı’nın taraftarları oturma eylemi yapan göstericilere molotof kokteylleri, bıçak ve silahlarla saldırdı.

ordu perşembe günü başkanlık sarayı önüne koruma amaçlı tanklar yerleştirdi.

obama mursi'yi aradı

abd başkanı barack obama, o mısır'da protestocuların ölüm ve yaralanmalarından duyduğu derin kaygıyı ifade etmek için mursi ile telefon görüşmesi yaptı.

beyaz saray açıklamasına göre,  obama görüşmede, mısır'daki tüm siyasi liderlerin, destekçilerine, şiddetin kabul edilemez olduğunu net biçimde belirtmesi gerektiğini vurguladı.
mursi'nin muhalefetle diyalog çağrısından duyduğu memnuniyeti dile getiren, ancak bu tür bir diyaloğun önkoşulsuz olması gerektiğinin altını çizen obama, abd'nin, muhalefet liderlerine de bu diyaloğa önkoşulsuz katılmaları yönünde çağrıda bulundu.

obama, abd'nin mısır halkına ve tüm mısırlıların haklarına saygı gösteren bir demokrasiye geçişe yönelik devam eden desteğini yinelerken, siyasi yelpazedeki mısırlı liderlerin aralarındaki farklılıkları bir kenara koymaları ve mısır'ı ileriye taşıyacak bir yol üzerinde mutabık kalmak için bir araya gelmelerinin gereğine vurgu yaptı.

siyasi gerginlik arttı

mısır’da, mursi'nin 22 kasım'da kendi yetkilerini arttıran ve üzerindeki yargı denetimini azaltan bir kararname yayımlaması büyük tepkiye yol açmıştı.

kararnameye, yüksek yargı da tepki göstermiş, yargıtay ve temyiz mahkemesi üyeleri greve gitme kararı almıştı.

tartışmalı kurucu meclis tarafından hazırlanan anayasa taslağının son metni geçen hafta cumhurbaşkanı’na sunulmuş, 15 aralık’ta referandum kararı alınmıştı. 

mursi, kararnamenin demokratik süreci hızlandırmak adına gerekli olduğunu, alınan önlemlerin geçici olduğunu öne sürüyor.

demokratik seçimle geldi

mısır'da 30 yıl yönetimi elinde bulunduran hüsnü mübarek’in halk ayaklanması sonucu şubat 2011’de isifa etmesinden sonra yönetimiyüksek askeri konsey (yak) üstlenmişti. temmuz ayında ise mısır cumhurbaşkanı muhammed mursi, yemin ederek resmen göreve başlamıştı.

devrim sürecinde 800’den fazla kişi kaybederken, 11 bine yakın kişi yaralandı.

ülke tarihinde demokratik seçimle göreve gelen ilk isim olan mursi, 1952'de monarşinin sona ermesinden bu yana mısır'ın beşinci cumhurbaşkanı olmuştu. mısır'da ağustos ayında da başbakan hişam kandil liderliğindeki yeni hükümet göreve başlamıştı.

cumhurbaşkanı mursi göreve gelmesinin hemen ardından, mübarek rejiminin devrilmesiyle geçiş döneminde iktidarı üstlenen yak başkanı ve yeni kabinenin savunma bakanı hüseyin tantavi ile genelkurmay başkanı sami annan'ı emekliye sevk etmişti.

mursi ayrıca, askerlerin 17 haziran 2012 tarihinde ilan ettiği, orduya geniş yetkiler tanıyan ve cumhurbaşkanının yetkilerini kısıtlayan anayasal düzenlemeleri de iptal etmişti.

kaynak: ajanslar